Cryptokoorts? Houd rekening met deze 3 grote misverstanden

Wat is cryptogeld ook alweer?

Cryptogeld (in het Engels: cryptocurrency) is digitaal geld waarmee je online financiële transacties kunt uitvoeren. Bitcoin was in 2009 de eerste cryptomunt en is nog steeds de bekendste. Maar inmiddels zijn er honderden varianten, waaronder ethereum, dash, litecoin, ripple, statis, siacoin en monero. Ze worden dagelijks verhandeld op verschillende beurzen over de hele wereld. Cryptogeld wordt beveiligd door middel van een complexe cryptografische versleuteling, oftewel: een vorm van geheimschrift. Deze cryptografie monitort transacties en controleert de productie van nieuwe munten.

Met bitcoin en ander cryptogeld kun je geld van persoon naar persoon versturen zonder dat daar een derde partij tussen zit, zoals een bank. Het lijkt nog het meest op het sturen van een e-mail.

Drie grote misverstanden over cryptovaluta:

1. Je wordt er snel rijk van

In een jaar tijd steeg de koers van 1000 naar 10.000 dollar; een groei van maar liefst 900 procent. Op het hoogtepunt was één bitcoin zelfs 20.000 dollar waard. Maar in december en januari kelderde de munt weer hard. De cryptomarkt is grillig en koersen wisselen enorm. Daarom adviseren onder meer banken, de AFM (Autoriteit Financiële Markten) en ook oud-minister Willem Vermeend (tegenwoordig ambassadeur van de fintechsector) om er niet in te investeren.

Volgens professor Arturo Bris, directeur van het IMD World Competitiveness Center in Geneve, snappen veel mensen de bedoeling van cryptomunten helemaal verkeerd. Wij vroegen hem om uitleg: ‘Bitcoin is geen investering, noch een munteenheid. Het is een betaalmiddel. Als je in bitcoin investeert om eraan te verdienen dan kan het een zeepbel blijken.’ De hevige koerswisselingen komen volgens hem ook doordat van alle cryptomunten de hype rond bitcoin het grootste is. En dat terwijl er steeds meer alternatieven zijn. Bris zegt daarom: ‘We gaan nog heel veel cryptomunten zien. Bitcoin is straks niet meer dan een anekdote, een pionier.’

2. Het is anoniem

Witwassers en andere criminelen watertanden bij het idee van anoniem geldverkeer, maar de praktijk is anders. Elke transactie is inzichtelijk in de blockchain en blijft te herleiden naar de bron. Wie bitcoins wil kopen moet zich bovendien vaak legitimeren, zodat je identiteit verbonden is aan een transactie.

Daarin schuilt tegelijkertijd een gevaar. Axel Arnbak, advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek en onderzoeker aan het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam, waarschuwde vorig jaar in de Vlaamse zakenkrant De Tijd dat wetenschappers steeds meer manieren ontdekken om de anonimiteit van cryptogeld te doorbreken. Hij noemt een case waarin onderzoekers met een succesvolle hack de identiteit achter een bitcoin konden achterhalen door bitcointransacties te combineren met online surfgedrag, opgeslagen in internetcookies. ‘Zo ligt ineens je hele betaalgeschiedenis op straat’, waarschuwt Arnbak.

3. Cryptogeld wordt niet gedekt

Niet door banken of andere financiële instellingen, dat klopt. De waarde van bitcoins is subjectief en afhankelijk van het vertrouwen dat mensen erin hebben. Maar dat is niet anders bij goud. Toch zijn mensen nog wat huiverig. Niet voor niets is een van de faq’s op de site van BTC Direct: Wat gebeurt er als jullie failliet gaan? Het antwoord is in dit geval: Niets, want het bedrijf bewaart geen bitcoins voor klanten.

Best practices

Er zijn al ondernemers die bitcoin of ander cryptogeld geïntegreerd hebben in hun bedrijfsvoering. Enkele voorbeelden:

• Bij begrafenisondernemer Peter van Schaik kun je al betalen met bitcoin. Een sierurn van keramiek kost er op het moment van schrijven geen 250 euro, maar 0,02 bitcoin. Over waardeschommelingen gesproken, Van Schaik zegt geen valutarisico te lopen en altijd het juiste eurobedrag te ontvangen via de Nederlandse betalingsprovider Mollie, die sinds 2014 bitcoins voor bedrijven omwisselt in euro's.
• In Arnhem pakken ze het collectief aan. 118 zaken verenigden zich in ‘s werelds meest bitcoinvriendelijke stad’, waaronder veel bars en restaurants, maar ook een wijnkoperij en een lampenzaak. Allemaal accepteren ze betalingen in bitcoins met behulp van het betalingsverwerkingssysteem BitKassa. Althans, tot januari. Toen liet de organisatie weten even geen bitcoins meer te accepteren. Het was te druk op het bitcoinnetwerk, waardoor transacties te duur werden.
• Je kunt natuurlijk ook je personeel laten meeprofiteren van de rage. Het Japanse internetbedrijf GMO Group biedt de ruim 4000 werknemers de mogelijkheid om een deel van hun salaris in bitcoin te ontvangen. Volgens critici is het niet meer dan een marketingstunt, inspelend op de crypto-hype. Aan de andere kant: in de jacht op schaars talent heb je als werkgever misschien net dat streepje voor op je bitcoin-loze concurrent.

Van bitcoins en ander cryptogeld word je niet gelijk schatrijk. Het is voor ondernemers een toevoeging aan de reeds bestaande betaalmiddelen, maar vervangt deze zeker nog niet. Je hoeft je als mkb’er geen zorgen te maken dat je gelijk achterloopt op concurrenten door niets met cryptomunten of blockchain te doen. Het kan echter geen kwaad om je op z’n minst vast te verdiepen in de mogelijkheden, want ze komen er wel degelijk aan. En zelfs als het niet direct een groot verschil maakt voor je bedrijfsvoering, staat het wel zo cool als je nu al iets met bit- en andere coins doet.

Hoe kom je aan cryptogeld?

Maar hoe kom je dan aan dat cryptogeld? Dit zijn de drie populairste methoden:

• 1. Minen

Cryptogeld kun je ‘minen’, een verbastering van het Engelse ‘mining’ (ontginnen). Dat is een ingewikkeld proces. Je hebt een extreem snelle miningcomputer nodig die veel meer berekeningen maakt dan een doorsnee pc. Die berekeningen maken veilige transacties met cryptomunten mogelijk. Met een miningcomputer kun je daaraan verdienen want voor elke succesvol opgeloste vergelijking krijgt je als beloning een paar centen. Wie in een miningcomputer investeert moet een lange adem hebben want ze kosten al snel 4500 euro en verbruiken een kapitaal aan elektriciteit.

• 2. Kopen

Bitcoins, ethers en litecoin kun je ook kopen via handelssites als BTC Direct. Je kunt er al vanaf 10 euro coins kopen (wel voor een fee uiteraard). Let op: je moet je daar legitimeren om misbruik tegen te gaan. Je digitale geld bewaar je in een digitale portemonnee, zoals een etherwallet of een bitcoinwallet. Bij het bedrijf dat wereldwijd de meeste bitcointransacties faciliteert kun je een digitale portemonnee aanvragen: https://www.blockchain.com. Net als bij het gewone bankieren krijg je een soort IBAN-nummer, in dit geval is dat een eigen bitcoinadres.

• 3. Betalingen accepteren

De makkelijkste manier om aan cryptogeld te komen is natuurlijk om je er in te laten uitbetalen. Voor ondernemers wordt het steeds eenvoudiger om dat te regelen. Je hebt alleen een bitcoin-portemonnee en wat basiskennis nodig. Nog makkelijker is als je je klanten met bitcoin laat betalen maar zelf gewoon euro’s ontvangt. ‘Payment providers’ als BitKassa regelen dat je het opgegeven bedrag in euro’s binnenkrijgt. Zo heb je niets te maken met koerswisselingen en het is nog gratis ook, in tegenstelling tot Paypal, iDEAL of creditcardmaatschappijen.

Er zijn al webshops die alléén bitcoin accepteren. Het is alleen geen aanrader om op dit moment daar op dit moment op over te stappen. Er heerst een negatief beeld over deze bedrijven, zo waarschuwt BTC Direct consumenten dat er een ‘grotere kans bestaat dat deze webshop illegale producten aanbiedt.’

Wat is het verschil met elektronisch bankieren?

Veel ondernemers zullen denken: online en elektronisch betalen, dat doen we toch al heel lang? Wat maakt cryptogeld zo anders? Een van de voornaamste verschillen is dat cryptotransacties buiten de banken omgaan. Betalingen verlopen via een gedecentraliseerd netwerk van computers. Dat noemen we de blockchain.

Hoe werkt blockchain eigenlijk?

Er zijn mensen die het de grootste revolutie noemen sinds de uitvinding van het internet. De blockchain-technologie is gebaseerd op het idee dat er géén bank of overheid nodig is om data te registreren. In plaats daarvan worden die gegevens beveiligd opgeslagen over een scala aan netwerken. Daardoor kunnen die grote organisaties niet langer meekijken. Dat betekent overigens niet dat je transacties anoniem of helemaal veilig zijn.

Cryptogeld is nog maar een eerste toepassing van de blockchain-technologie, later zal die nog veel meer applicaties opleveren waarbij het optimaliseren van transacties steeds centraal staat. Ook kun je als ondernemer blockchain gebruiken voor je administratie. Gegevens zijn minder fraudegevoelig en je kunt ze bovendien versleutelen. Volgens de Belgische digital strategy consultant Gerrie Smits wordt blockchain nog best een uitdaging voor bedrijven. Hij legt uit dat het de hele keten radicaal gaat veranderen. Die is momenteel vaak lang en bestaat uit bedrijven die diensten leveren aan andere bedrijven, voordat het eindproduct bij de consument belandt. Blockchain laat veel van die tussenstappen uit de keten verdwijnen, waardoor het nut van bepaalde firma’s verdwijnt. Smits drukt organisaties daarom op het hart: ‘Ga op zoek naar de waarde van je bedrijf. Je moet jezelf heruitvinden.’

De voordelen van blockchain-transacties

Voor retailers, leveranciers en producenten biedt de blockchain voordelen. Het helpt hen om vraag en aanbod van artikelen beter op elkaar af te stemmen, een beter inzicht te krijgen in de goederenstroom en de diverse verkoopkanalen in kaart te brengen. Hoe dat gebeurt? Met behulp van datacollectiesystemen als CryptoNanny. Die koppelen een ‘crypto-tag’ aan een artikel waarin allerlei informatie is opgesloten, zoals grondstoffen en kwantiteiten. Deze tag wordt op het etiket geprint, waardoor het ook mogelijk is om de locatie van het artikel in realtime te volgen. De blockchain geeft producenten zo een haarscherp inzicht in goederenstromen van afnemers en helpt ook verkopen te voorspellen. Gespecialiseerde bedrijven leveren software die alle nodige gegevens via een ‘dashboard’ direct zichtbaar maken voor de gebruiker.