Dit is waarom de meeste 'bitcoinbeursgangen' floppen

Een initial coin offering (ico) is geen conventionele beursgang waarbij bedrijven geld ophalen door aandelen uit te geven, maar een vorm van crowdfunding waarbij geldzoekers hun investeerders een zelfbedachte, virtuele munt verkopen. Een ico stelt ondernemingen in staat om de dure en tijdrovende regels te vermijden die voor de uitgifte van aandelen gelden.

Tokendata telde vorig jaar 902 van zulke crowdfundingacties. Daarvan mislukten er 142 al voor het beoogde bedrag werd opgehaald. Van de bedrijven die dit doel wel doel bereikten, gingen 276 alsnog ter ziele.

Als de definitie van 'geflopt' wordt opgerekt tot de ico's waarbij er nu geen spoor meer is van de initiatiefnemers of hun gemeenschap van investeerders is doodgebloed, kan 59 procent als mislukt worden beschouwd. Met al die ico's samen was volgens de nieuwssite Bitcoin.com ruim 208 miljoen euro gemoeid.

De meeste ico's wisten geen cent op te halen, een klein aantal kwam niet verder dan duizenden euro's, terwijl slechts een handjevol 10 miljoen of meer wist te scoren.

Afgezet tegen het slagingspercentage van gewone investeringsrondes lijken ico's het helemaal niet zo slecht te doen. Universitair docent Shikhar Ghosh van de Harvard Business School kwam in 2012 tot de conclusie dat investeerders in driekwart van de gevallen nooit iets terugzien van hun geld. Van alle Amerikaanse bedrijven die in een jaar worden opgezet, sneuvelt 20 procent al in het eerste jaar van zijn bestaan, zo valt op te maken uit statistieken van het Amerikaanse ministerie van werkgelegenheid.

Het probleem, zeggen analisten, is dat veel ico's hun virtuele munt niet eens wisten te ontwikkelen. Sommige leken al helemaal niet van plan om een tegenprestatie te leveren, maar waren opgezet om de benen te nemen zodra de buit binnen was. Toezichthouders waarschuwen al een tijdje voor dit soort fraude.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) ried Nederlandse consumenten afgelopen november af om geld te steken in crowdfunding voor cryptomunten. De waakhond noemt de ico een 'ideale voedingsbodem voor oplichters'. Dit vanwege het 'anonieme en grensoverschrijdende karakter'. Volgens de AFM kan gemakkelijk een piramidespel worden opgezet dat voor een leek lastig als zodanig te herkennen is. Ook bestaat de mogelijkheid dat crimineel geld wordt witgewassen.

Het grote aantal mislukkingen weerhoudt bonafide bedrijven noch oplichters ervan het toch te proberen met een bitcoinbeursgang. Voor de komende maanden staan volgens Tokendata meer dan 250 ico's op stapel. Die variëren van Aurus, dat de handel in goudstaven wil digitaliseren, tot Zangli, dat de verhuur van vastgoed voor de korte duur aan een munt wil koppelen.