Honderden miljoenen Chinezen betalen al met Alipay, via hun smartphone. En dat doen ze niet alleen in eigen land; ook in Nationaal Park de Hoge Veluwe betalen Chinese bezoekers sinds eind vorig jaar met hun favoriete app. Sinds 2016 zoekt het bedrijf namelijk ook buiten de landsgrenzen naar plekken om de betaalfunctie aan te bieden.
Ant Financial
In Nederland is dat inmiddels ook al gelukt bij de Bijenkorf en Meppel Taxi, dat Chinese toeristen naar Giethoorn vervoert. Het klinkt nog bescheiden, zeker gezien het totale bereik van moederbedrijf Ant Financial. Dat komt neer op een miljard gebruikers, waarvan een derde zich buiten China bevinden. En Ant Financial wil doorgroeien: het doel is om komende jaren naar twee miljard gebruikers te gaan.
Lees ook: Jack Ma: van slecht betaalde docent naar baas miljardenbedrijf Alibaba
Meer dan een betaalbedrijf
Ook investeerders zien het zitten. Alipay's moederbedrijf haalde afgelopen week omgerekend bijna 12 miljard euro binnen. Het bedrijf zou hiermee in een klap ruim 127 miljard euro waard zijn. Het bedrijf is volgens directeur Li Wang overigens veel meer dan een betaalbedrijf. ,,We doen geen betalingen, we doen marketing", zegt ze tegen het Financieele Dagblad (FD). ,,Door ons data-inzicht weten we exact wat wel en niet werkt. We hebben miljoenen geïnvesteerd om te ontdekken wat wel en niet werkt."
Omstreden
En precies dat data-onderzoek is een van de aspecten die Alipay omstreden maken. In het thuisland spant het bedrijf met de overheid samen om het gedrag van burgers in de gaten te houden. 'Brave' inwoners krijgen meer punten toebedeeld in het sociale kredietsysteem, en kunnen zich daardoor in het dagelijks leven meer veroorloven. Want met de app kunnen gebruikers naast betalen bijvoorbeeld ook dokters- of gemeenteafspraken maken, of restaurants reserveren. Het resultaat is een hele berg data waarvan het bedrijf profiteert, en waardoor de overheid mensen in het gareel kan houden. Van privacy is kortom weinig sprake.
Privacy
Maar dat geldt voor China. Zo ver zal Alipay in Europa namelijk nooit kunnen gaan, aldus Wang. ,,We houden ons aan de toezichtregels van de landen waarin we actief zijn." Van die privacyveiligheid is platformdeskundige Cor Molenaar wel overtuigd. ,,De kennis over gedrag hebben ze al opgedaan in eigen land, waar ze een sterke thuismarktpositie hebben, en zonder restricties data konden verzamelen. Die kennis kunnen ze hier toepassen", zegt hij. ,,In Europa mogen ze misschien niet op persoonsniveau analyseren, maar wel op doelgroep, of locatie."
Lees ook: Zelfs de koffiejuffrouw casht bij de beursgang van Adyen
Alipay naar Europa
Hoe dan ook staat nu de uitbreiding in Europa op de planning, van zes naar twintig landen in 2018. En het doel is om de grootste te worden. ,,We zijn goed gesorteerd om de strijd om de retailbetaling te winnen", stelt Wang tegen het FD. ,,De betaalmarkt verandert extreem snel in Europa. We zien dat consumenten iets anders willen, dat drijft de innovatie."
Concurrent voor iDeal?
De ambities zijn duidelijk groot, maar kan Alipay ook voet aan de grond krijgen in Nederland? Afgelopen mei maakte Wijnand Jongen, directeur van brancheorganisatie Thuiswinkel.org, zich nog weinig zorgen. Door het handige iDeal zou concurrentie volgens hem weinig kans maken. Molenaar noemt het naïef. ,,iDeal was tien jaar geleden misschien een voorloper, maar is nu echt achterhaald. Ze hebben niet doorontwikkeld, en hebben veel ruimte open gelaten die nu door partijen zoals Alipay en Amazon wordt gevuld. Banken raken het betaalverkeer langzaam kwijt."
Kopen met je smartphone
De kennis die Alipay in eigen land heeft opgedaan en de vernieuwingen die daarbij horen, past het volgens Molenaar nu toe op Europa. ,,Mensen kopen steeds meer via hun smartphone, en met ons betaalsysteem moet je daarvoor meerdere stappen doorlopen. Met Alipay koop je met één klik. Dat gemak gaat het winnen van ons trage iDeal."
Lees ook: Zo werd Jack Ma (Alibaba) stinkend rijk na 1001 mislukkingen
Geen alternatief
De platformkenner denkt verder dat Wang gelijk heeft. Alipay gaat winnen. ,,Europa is alleen maar bezig met verbieden. De bankwereld heeft zich daardoor helemaal niet ontwikkeld", stelt hij. ,,We kijken naar de ontwikkelingen, maar we doen niks. Het is een pijnlijke constatering, maar eigenlijk hebben we al verloren. We hebben geen alternatief."
Alipay is de toekomst
Volgens Molenaar vormen Chinese initiatieven de toekomst. ,,Ze zetten in op wereldhegenomie. En dat gaat ze lukken, want Europa is te verdeeld. Mijn voorspelling? Alipay gaat de komende achttien maanden vol gas geven, en dat gaan we merken."
Door ons data-inzicht weten we exact wat wel en niet werkt
Li Wang