Ziggo en Vodafone in fusiegigant

Texel, Edam, het Lauwersmeer, Zeeland, het Westland, Twente. Wie aan de almacht van Ziggo wil ontsnappen, moet de randen van Nederland opzoeken. Binnenkort is ook dat verleden tijd.

Wat al een tijdje rondzong, kwam vanochtend uit: het Amerikaanse telecombedrijf Liberty Global mag samengaan met de activiteiten van Vodafone Nederland. Daarmee ontstaat - nog even afgezien van kabel-tv en van internet - het tweede belbedrijf van Nederland.

Vorig jaar kreeg Liberty Global al vrij baan om UPC en concurrent Ziggo samen te voegen, waardoor een combinatie ontstond die met 9,2 van de 10 miljoen potentiële kabel-tv-klanten in ons land van de kartelautoriteiten geen monopolie genoemd mocht worden.

Monopoliepolitie Mag nu ook Vodafone nog eens aan die cocktail worden toegevoegd? Van de monopoliepolitie valt ook deze keer weinig te verwachten. Wie het samengaan van Ziggo en UPC toestaat, kan nu moeilijk nee zeggen.

Volgens de monopoliewachters van de Europese Commissie en de Nederlandse ACM gold de kabelfusie niet als monopolie omdat kijkers immers kunnen kiezen voor alternatieven als Digitenne, tv via internet.

Dat Nederlanders heel anders over die 'alternatieven' denken, een aanzienlijk deel van die internetmarkt ook al in handen van Ziggo is en de toekomst van Digitenne (nu eigendom van KPN maar volgend jaar opnieuw aanbesteed) ongewis is, maakte daarbij niet uit.

In tegenstelling tot de kabelcoup wordt de fusie tussen Ziggo en Vodafone niet eens marktleider op mobiel gebied. Dat blijft KPN met 7,5 miljoen mobiele klanten. Bovendien zijn er alternatieven; wat te denken van T-Mobile en Tele2?

Maar T-Mobile staat al tijden in de etalage en het dappere Tele2, het Gallische dorpje onder de digitale giganten, is geen partij van groot belang. Bij een titanenstrijd tussen Ziggo/Vodafone en KPN kunnen ze gemakkelijker worden vermorzeld.

Volgens Ziggo bevordert de fusie met Vodafone juist de keuze voor de klant, omdat een groter bedrijf meer zou kunnen investeren in 'innovatie en klantbeleving'. Het is de standaardverdediging van conglomeraten die niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met de werkelijkheid.

Meestal spelen zulke voordelen vooral in de eerste tijd na de fusie een promotionele rol, ook om de monopoliewatchers te paaien. Maar daarna komen veel grote fusiebedrijven er toch wel achter dat het veel eenvoudiger is om al dat schaalvoordeel in eigen zak - of dat van de aandeelhouders - te steken. Niemand die ze immers nog kan tegenhouden.

Buitenlandse avonturen Om zich te wapenen tegen dit soort buitenlandse aanvallen op de thuismarkt heeft KPN zich de afgelopen jaren teruggetrokken op de Nederlandse markt en heeft het zijn buitenlandse avonturen - vaak met veel pijn - afgestoten.

Voor die koers dreigt het nu te worden afgestraft doordat twee grote internationale partijen hier nu vrij baan dreigen te krijgen. Het brengt een nieuwe overnamestrijd om KPN - dat zich eerder de Mexicaanse telecomgigant América Móvil met veel moeite van het lijf wist te houden - weer in zicht.

KPN heeft nu 7,5 miljoen mobiele klanten, van wie ruwweg de helft 'prepaid'. Een deel van de klandizie is gebouwd op de combinatie tussen de vaste telefoon; 1,1 miljoen KPN-klanten belt zowel vast als mobiel met KPN.

Maar 'vast' is langzaam verleden tijd aan het woorden. Het aantal vaste aansluitingen daalt al jaren omdat consumenten genoeg hebben aan een mobieltje en door de concurrentie van internettelefonie, die onder meer door Ziggo wordt aangeboden in het kader van zijn kabelabonnementen.

Voor Ziggo en Vodafone is een fusie meer dan logisch. Ziggo tuigt er in één klap zijn zieltogende mobiele activiteiten - 187.0000 klanten - mee op. Ziggoklanten belden bovendien al mobiel via het netwerk van Vodafone.

Voor Vodafone geldt het omgekeerde. Het bedrijf heeft via zijn internetdiensten nu 100.000 tv-klanten. Via Ziggo krijgt het niet alleen toegang tot de internetklanten van de kabelaar, maar kan het zijn 4G-netwerk nu ook aanvullen met de wifi-hotspots die elke Ziggoklant ongemerkt aanbiedt.

Met de fusie krijgt Ziggo ook toegang tot de 137 belwinkels - waarvan tien in groot-Amsterdam - van Vodafone. De kabelaar heeft zelf vijftien winkels, waarvan drie in Amsterdam.

De combine zegt beide merknamen overeind; te houden. Maar de gevolgen voor de zevenduizend medewerkers van het fusiebedrijf zijn nog onduidelijk. Vodafone heeft op papier nog altijd twee hoofdkantoren in Nederland, waarvan eentje op het Amsterdamse Oosterdokseiland.

15 miljoen klanten Vodafone moet een miljard euro meenemen om op gelijkwaardige basis in Nederland met het grotere Ziggo te mogen fuseren. Maar dan ontstaat ook een digitale moloch met vijftien miljoen klanten - inclusief dubbelgebruikers - van wie negen miljoen tv-kijkers, 3,2 miljoen klanten voor kabelinternet, 2,6 miljoen bellers met vaste telefonie en 5,3 miljoen mobiele klanten.