Kinderen van Vroom & Dreesmann bezoeken warenhuis vol nostalgie

Ze waren er al tijden niet meer geweest, maar met het faillissement van V&D eind vorig jaar kwam het geplande bezoek aan Deventer in een stroomversnelling. Nog één keer, nu het nog kan, terug naar de Brink, terug naar de zaak van hun vader in de jaren dertig en veertig.

Archieffoto: Vroom & Dreesmann

"Kijk, Els", zegt Hans als hij met zijn zus het kantoor van huidig filiaalleider Erik Hofstee aan de Brink betreedt. Dat bevindt zich op de bovenste verdieping aan de voorkant van het pand. "Die schouw in het kantoor zit er nog steeds. Net als in de tijd van vader. Vader hield op exact dezelfde plek kantoor." Els, al even enthousiast, wijst naar buiten, naar het raam met prachtig uitzicht op de Keizerstraat en Brink. "Hier stonden we altijd als er op de Brink wat te doen was. Bijvoorbeeld op Koninginnedag. Hier kon je de mensenmassa mooi zien."

WijntjeDe antieke, houten kast naast de schouw blijkt nog altijd aanwezig. Els was een van de weinigen, zo niet de enige, die de kast mocht schoonmaken. Reden: er stond achter de kastdeur een wijntje klaar voor bijzonder bezoek van pa. Drank in een werkkamer, dat werd natuurlijk niet aan de grote klok gehangen.

‘De zaak’Al rondlopend door het pand komen herinneringen boven. Hans: "Op zondagmiddag mochten we weleens spelen in 'de zaak'. 'De zaak', zo noemde vader de winkel steevast. Ook op zondag moest vader vaak nog wat doen in de winkel." Els: "Een mooiere omgeving om winkeltje te spelen was er niet. De winkel telde toen al een aantal telefoons, dat was ook mooi speelgoed."

Eigen specialiteit Dag en nacht was vader Jan in touw met de winkel. Hans: "De winkels waren toen nog zelfstandige NV's. De plaatselijke directeur was de ene aandeelhouder, de andere aandelen waren van de heren Vroom en Dreesmann. Gaandeweg werden sommige aspecten al gezamenlijk geregeld. Bijvoorbeeld de centrale inkoop van speciale artikelen. Mijn vader deed de inkoop van zijden sjaals en had contacten in Zuid-Frankrijk en Italië. Oom Ad Vroom had de zaak in Zwolle, hij deed de inkoop van speelgoed. Zo had iedere directeur een eigen specialiteit."

Trees Vroom Familiebanden waren belangrijk om in de zaak te komen. Jan Goossens volgde oom Rudolf Muller op. Oom 'Ru' had zich met zijn vrouw Trees ontfermd over het gezin Goossens, waar moeder vroeg van was overleden. Muller was de eerste directeur en oprichter van Vroom en Dreesmann in Deventer. Hij was getrouwd met Trees Vroom en kwam zo bij Vroom en Dreesmann in beeld.

‘Maar een koopje’ Een vader als directeur van het plaatselijke warenhuis had voordelen, maar ook nadelen. Kleding bij een andere zaak kopen werd thuis niet echt op prijs gesteld. Als Els het dan eens deed en achteloos meldde dat het 'maar een koopje' was, prikte vader Jan daar gauw doorheen. Els: "Hij voelde even aan de stof en zei: tachtig gulden.' Dat klopte altijd."

Vrouwen van de boeren Vrijdag was de drukste dag van de week in het warenhuis. Els: "Dan was er markt en kwamen er veel boeren naar de stad." Op de Brink was een levendige handel in eieren, boter, maar ook biggen. Vooral de vrouwen van de boeren, die meekwamen, brachten een bezoek aan het warenhuis.

OorlogOok in de oorlog draaide V&D door, zij het in afgeslankte vorm. Jan Goossens, die zeer vaderlandslievend was en voorkwam dat personeel in Duitsland te werk werd gesteld, werd zelfs nog enige weken door de bezetter gevangen gezet. Els: "Typerend was dat lang voor de bevrijding vader geregeld had dat er kleren klaar lagen voor ons, in de kleuren van de Nederlandse vlag en oranje." Ook aan de gevel van het monumentale pand aan de Brink ging de vlag meteen uit.

WandtegelBij een rondje door de winkel constateren Hans en Els, opgegroeid in Schalkhaar, dat in de kantine voor personeel nog een originele wandtegel aanwezig is. Uit 1931, aangeboden door het personeel bij het 25-jarig bestaan. De tegel toont een beeld van het warenhuis aan de Brink in 1931. Met de gemeentewapens van Amsterdam (eerste Vroom en Dreesmann), gemeente Leens in Groningen (geboortegrond Rudolf Muller) en natuurlijk Deventer.

De teloorgang van V&D doet Els, nu woonachtig in Den Haag, en Hans (uit Zeist) pijn. Els: "Natuurlijk, er zit familiegeschiedenis in."

Foto: Ronald Hissink