Meer dan 1 miljoen bestelauto's op de weg: zorgen om zzp'er achter het stuur

Bestelwagens zijn relatief gevaarlijk: de kans dat je een ongeluk met een bestelauto niet kan navertellen is dubbel zo groot als de kans dat je een botsing met een personenauto niet overleeft, meldt het AD.

Bestelwagens zijn vaak betrokken bij ‘curieuze’ ongevallen, ook dodelijke, weet een woordvoerder van Veilig Verkeer Nederland (VVN). „Frontale botsingen zonder dat er sprake is van een inhaalmanoeuvre, kop-staartbotsingen met stilstaande voertuigen, flankbotsingen met overstekende voertuigen.”

Binnen de bebouwde kom veel ongelukken

De ongevalscijfers, van verkeerswetenschappelijk instituut SWOV, laten ook zien dat een bestelbusje bovengemiddeld vaak betrokken is bij schadeongelukken: bij één op de acht botsingen is een bestelauto betrokken, dat is meer dan een paar jaar geleden. De stijging zit ‘m vooral in de blikschade aan of door bestelauto’s.

Minstens zo opvallend: botsingen met bestelbusjes eisen de meeste levens op vijftigkilometerwegen, binnen de bebouwde kom dus, terwijl over de hele linie de meeste verkeersdoden op tachtigkilometerwegen vallen. Dat is een teken, aldus VVN, dat het niet per se de bestelauto’s zelf zijn die gevaarlijk zijn, maar de mensen achter het stuur.

Zzp’ers in een busje zijn veel moeilijker te bereiken

Die zijn bijvoorbeeld met iets anders bezig achter het stuur, zijn vermoeid of proberen tijd in te lopen op hun planning. „Een deel van die bestuurders heeft een baas, die kan z’n rijders aanspreken op veilig weggedrag”, zegt een woordvoerder. „Maar zzp’ers in een busje zijn veel moeilijker met zulke boodschappen te bereiken.”

Wat die boodschap moet zijn? „Om te beginnen: tijd winnen op de weg is onmogelijk. Go with the flow, dat is veel beter.” Gelukkig zijn er ook bedrijven die hun chauffeurs in vaste dienst hebben, die hun rijgedrag goed in de gaten houden en het desnoods opmerken als het beter moet, ziet VVN. „UPS en FedEx weten dat het belangrijk is om niet één keer aandacht te besteden aan veiligheid, maar dat je dat moet blijven doen.”

Onzichtbaar

Ondertussen zijn bestelauto’s — ook als ze geen brokken maken — uitgegroeid tot een grote ergernis van veel weggebruikers. De reden, aldus de woordvoerder van VVN: ze blokkeren het uitzicht.

„Als weggebruiker probeer je nooit te lang achter een bestelwagen te zitten, omdat je het niet ziet als die ergens voor moeten remmen; je hebt geen overzicht.” Dat wordt lastig, als je weet dat bestelauto’s zich ook op de snelweg aan dezelfde snelheid mogen houden als personenwagens.

Wie een ongeval met een bestelauto wil voorkomen, kan het beste Zuid-Holland mijden. Die provincie is goed voor een kwart van alle botsingen — met en zonder letsel — blijkt uit de SWOV-cijfers, terwijl maar zestien procent van alle bestelwagens volgens de RDW in Zuid-Holland geregistreerd staat. Ter vergelijking: Noord-Brabant telt ongeveer evenveel bestelauto’s, maar ongeveer de helft minder ongelukken.

Welke gemeente telt meeste bestelauto’s als botsauto’s?

De gemeente waar de meeste bestelauto’s botsauto’s worden ligt wel buiten Zuid-Holland: in Oostzaan waren in 2021, het meest recente jaar waar lokale ongevalscijfers over bekend zijn, meer dan vijf botsingen voor elke honderd busjes die er geregistreerd staan.

Daarna is het wél Zuid-Holland dat de klok slaat, en dan met name de wegen tussen Den Haag en Leiden: de hofstad is met 710 ongelukken goed voor een vijfde van alle bestelbusongelukken van de hele provincie, en wordt in absolute zin door geen enkele gemeente in Nederland overtroffen.

Recordjaar

Dit jaar zijn er al meer dan 53.000 bestelauto’s van de lopende band richting Nederland gerold, blijkt uit de RDW-cijfers. In dat tempo zouden we aan het eind van het jaar meer dan 85.000 nieuwe bestelwagens hebben verwelkomd — ook dat zou een record zijn.

Onder de miljoen bestelauto’s (exact: 1.000.084) die er nu rondrijden, zijn die van Volkswagen veruit favoriet: bijna een kwart komt van het Duitse merk, dat bij de populairste types twee van de topdrieplekken bezet houdt. Maar boven de Caddy en de Transporter spant een auto van een ánder merk de kroon: de Mercedes-Benz Sprinter.