Zakenreizigers vliegen minder dan voor corona: maar blijft dat zo?

In 2019 maakten zo'n 900.000 Nederlanders nog 8,5 miljoen zakelijke vluchten. Voor de pandemie kwam bijna een op de drie passagiers voor zijn werk op de Nederlandse luchthavens, schrijft NU.nl.

Het is nog maar de vraag of al die zakelijke reizigers weer zullen terugkeren. Videovergaderen is gemeengoed geworden en als het aan multinationals, consultancybedrijven en de Rijksoverheid ligt blijft het aantal zakelijke vluchten in de komende jaren veel kleiner dan voorheen, zeggen woordvoerders.

Aantal zakelijke vliegreizen in 2025 weer op het niveau van voor de pandemie

Op Schiphol komen dit jaar nog altijd veel minder reizigers dan twee jaar geleden. Het toeristische verkeer heeft zich redelijk hersteld, maar het aantal zakelijke reizigers is nog een stuk kleiner dan voor corona, zegt luchtvaartonderzoeker Thijs Boonekamp van SEO Economisch Onderzoek. ,,Het is een legitieme vraag of dat gaat terugkomen."

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) verwacht dat het aantal zakelijke vliegreizen in 2025 weer op het niveau zal zijn van voor de pandemie. Dat is dan nog wel 15 tot 30 procent lager dan de prognoses van 2019.

Het instituut denkt dat de duurzaamheidsplannen van bedrijven zo'n vaart niet zullen lopen. ,,Werknemers zullen vaak willen blijven vliegen en een officieel reisbeleid leidt lang niet altijd tot daadwerkelijke implementatie daarvan", aldus een rapport uit november 2021.

Lastige opgave om het aantal zakelijke vluchten terug te dringen

Minder vliegen betekent een grote verandering in de bedrijfscultuur bij firma's waar eerder veel zakenreizen werden gemaakt, denkt Boonekamp. ,,Voor corona was er een cultuur bij bedrijven dat reizen ook als een soort secundaire arbeidsvoorwaarde werd gezien."

Het is daarom een lastige opgave om het aantal zakelijke vluchten terug te dringen, maar het kan wel, zegt hij. ,,Als je heel sterk afweegt hoe nodig het nou is dat je ergens naartoe gaat en ook nee durft te zeggen tegen je klanten."

Daarbij kijken concurrenten ook naar elkaar. Als één bedrijf weer op pad gaat om klanten te ontmoeten, kan dat bij branchegenoten ook voor meer vliegreizen zorgen. ,,Om je concurrentiepositie te behouden ga je dan toch die reis wel maken."

Coalitie wil CO2-uitstoot halveren

Tientallen grote werkgevers hebben zich verenigd in de Coalitie Anders Reizen, die als doel heeft om de CO2-uitstoot van zakelijke reizen te halveren in 2030 ten opzichte van 2016. Het gaat dan niet alleen om internationale reizen, maar ook om woon-werkverkeer en ander binnenlands vervoer.

Voor multinationals zal het verminderen van het aantal vliegreizen een belangrijk onderdeel zijn van het halen van dat CO2-doel. Waar ritten met (lease)auto's nog kunnen worden 'vergroend' door elektrische modellen te gebruiken, valt de uitstoot door zakelijke vluchten voorlopig alleen terug te dringen door minder te vliegen. Elektrisch vliegen is voorlopig niet mogelijk en de productie van duurzame luchtvaartbrandstof staat nog in de kinderschoenen.

Sommige bedrijven hebben op de korte termijn al plannen om het aantal vluchten sterk te verminderen: Deloitte wil de uitstoot door zakelijke vluchten uiterlijk in 2025 halveren en ASML wil nu al 30 procent minder vliegen dan voor de coronacrisis.

Greenpeace heeft het liefst dat vluchten op korte afstanden helemaal worden verboden

Vluchten over korte afstanden zorgen voor een aanzienlijke CO2-uitstoot. Voor corona waren vluchten van minder dan 750 kilometer van en naar Nederlandse luchthavens goed voor zo'n 3,5 megaton CO2-uitstoot per jaar, berekende Royal HaskoningDHV in opdracht van Greenpeace. Dat is vergelijkbaar met de uitstoot van een flinke kolencentrale.

De korte vluchten zijn met name populair onder zakelijke reizigers, vermoedt het KiM, omdat vakantievluchten vaak langer zijn. Verreweg de populairste bestemming voor zakelijke vluchten is Londen, een stad die ook met de trein uitstekend bereikbaar is.

Daarom wil milieuorganisatie Greenpeace het liefst dat vluchten op korte afstanden helemaal worden verboden. Het is goed dat bedrijven zelf een klimaatbewust reisbeleid opstellen, maar dat is volgens campagneleider Dewi Zloch niet voldoende. ,,Het is veel belangrijker dat de overheid en ook staatsbedrijf Schiphol beleid maken."