Waterstoftruck rijdt ook groen in bittere kou

Waterstof, daar is het weer. Overal waar verduurzaamd moet worden, komt het gas ter sprake, schrijft het AD. Dinsdag begint in Rotterdam de driedaagse World Hydrogen Summit, waar over de groene toekomst van industrie, vervoer en energie wordt gesproken. En overal waar heel veel energie nodig is, is waterstof het toverwoord.

Brandstofcel

Ook voor vrachtvervoer is waterstof essentieel, denken grote vrachtautofabrikanten. Volvo heeft samen met grote concurrent Daimler een brandstofcel ontwikkeld om ook veertigtonners te laten rijden met slechts een wolkje stoom uit de uitlaat.

Zo’n waterstoftruck is een elektrische vrachtwagen die zijn energie niet uit batterijen haalt maar via de brandstofcel uit waterstof. Veel grote fabrikanten werken eraan. Hyundai rijdt met tientallen exemplaren proef in Zwitserland. Daimler test ermee in de Alpen en het Zweedse Volvo reed afgelopen winter door het hoge noorden onder barre winterse omstandigheden met een FH veertigtonner door Lapland.

Waterstoftruck van DAF

,,Hij deed het perfect. Een elektrische vrachtwagen met batterijen heeft het in de kou of in de bergen moeilijk, maar met waterstof speelt dat niet’’, zegt Lars Stenqvist, directeur techniek bij Volvo Group.

Ook DAF werkt aan een waterstoftruck, alleen dan met het uiterst brandbare gas als brandstof voor een motor. Terwijl DAF’s moederbedrijf Paccar aan elektrische trucks met brandstofcellen werkt. DAF opende vorige maand al wel een productielijntje voor elektrische vrachtauto’s op batterijen.

,,Een elektrische auto is eigenlijk eenvoudig. Hij weegt 2000 kilo, staat bijna altijd stil en je rijdt er maar 20.000 kilometer per jaar mee. Maar een vrachtwagencombinatie weegt wel 60.000 kilo, rijdt 150.000 kilometer per jaar en staat bijna nooit stil. Dat vergt heel andere, veel robuuster elektrische techniek’’, zegt ceo Roger Alm van Volvo Trucks bij de presentatie van de waterstoftruck. ,,We staan met onze industrie aan de grootste revolutie sinds we honderd jaar geleden paard en wagen vervingen voor de vrachtauto.’’

Stevige investeringen waterstof vrachtwagens

En het is een peperdure revolutie. Daimler en Volvo, de nummers 1 en 2 in Europa, durfden de ontwikkeling van de waterstoftechniek niet alleen aan vanwege de kosten die in de vele honderden miljoenen lopen. ,,We maken samen de brandstofcel om waterstof om te zetten in elektriciteit, maar bij het maken van de vrachtwagens zijn en blijven we concurrenten.’’

Dieseltrucks

Het is gelukt, is de boodschap van Volvo. Over een paar jaar rijden de waterstoftrucks van lopende band in de vrachtwagenfabriek in Göteborg. Op die productielijn worden nu al dieseltrucks, trucks op biogas en elektrische trucks gemaakt. ,,Daar komt waterstof bij. Ook die maken we straks in dezelfde fabriek’’, zegt Alm.

Waterstof van zonnestroom

Afgelopen kwartaal werden er in Europa zeshonderd zware elektrische vrachtauto’s verkocht, de helft daarvan waren Volvo’s. De Zweden zijn trots op hun groene trucks die met even groot gemak zijn te rijden als een elektrische auto. Alm toont foto’s van koning Willem-Alexander en koningin Máxima die tijdens het staatsbezoek afgelopen najaar ook rondjes in zijn elektrische vrachtwagens kwamen rijden.

Waterstof wordt echter niet dé oplossing voor al het vrachtverkeer. ,,Je verliest veel energie bij de omzetting van groene elektriciteit in waterstof en weer terug in elektriciteit’’, zegt hoogleraar Bert van Wee van de TU Delft. ,,Maar waterstof kan een goede oplossing zijn voor gebieden waar het heel koud is of er geen goede laadinfrastructuur is.’’

Diesel uit frituurvet

En de energieverliezen spelen minder een rol in tijden dat er heel veel spotgoedkope groene stroom voorhanden is. Van Wee: ,,Als elektriciteit gratis is, is het gunstiger om er waterstof van te maken.’’ Europa wil bovendien goedkope waterstof gemaakt van zonnestroom gaan importeren uit landen met veel zon en veel ruimte voor zonneparken.

Volvo denkt dat het voor het CO2-vrije vrachtvervoer uiteindelijk een mix van technieken gaat worden. In een klein land als Nederland is de batterijvrachtwagen ideaal, maar op lange afstanden door heel Europa kan waterstof beter zijn. En ook de hernieuwbare diesel, uit bijvoorbeeld frituurvet, wordt nog niet afgeschreven.

CO2-belasting nodig verduurzaming

De techniek komt eraan, maar er moet voor ondernemers ook nog wel iets te verdienen zijn met de schone techniek. Alm: ,,We hebben in Europa subsidie én een CO2-belasting nodig om de verduurzaming te realiseren.’’ Volvo bouwt samen met Daimler in Europa ook aan 1700 ‘megachargers’, laadstations langs de Europese hoofdroutes waar vrachtwagens elektriciteit en later ook waterstof kunnen laden. De huidige generatie elektrische trucks rijdt zo’n 400 kilometer waarna er minimaal 2 uur oplaadtijd nodig is. Ook de waterstoftrucks blinken nog niet uit in actieradius, met 500 kilometer is het wel gedaan, maar dat gaat verdubbelen om de diesel te kunnen evenaren.

Er is nóg een belangrijke speler in het groene transport: Tesla. De godfather van de moderne elektrische auto heeft in Amerika de eerste Tesla Semi vrachtauto’s rijden. Die halen met batterijen - op papier althans - 800 kilometer. Volvo-ceo Alm haalt de schouder op. ,,Ik praat liever over Volvo dan over de concurrent.’’ Maar zo verzekeren leden van zijn managementteam, zodra ze de kans krijgen een Tesla Semi te kopen zullen ze het doen om hem vervolgens tot op de accucel te ontleden.