Eind juni telde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) 386.000 werklozen tegenover 388.500 vacatures. Voor elke 100 werklozen zijn er nu 101 vacatures, terwijl dat er in 2022 nog 142 waren. De krapte op de arbeidsmarkt neemt dus af, al blijft de werkloosheid historisch hoog.
Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS, legt in de Volkskrant uit: „Vrijwel iedereen in Nederland die kan en wil werken, heeft een baan. Economen spreken dan van volledige werkgelegenheid.” Zo heeft ruim 75 procent van de Nederlanders tussen de 15 en 75 jaar werk en bestaat de meeste werkloosheid uit frictiewerkloosheid: mensen die net op zoek zijn naar een andere baan of net klaar zijn met een opleiding.
Lees ook: Druk op garagebedrijven neemt toe: ‘Opschalen is lastig en personeel is er niet’
AI speelt rol op arbeidsmarkt
De daling in vacatures is vooral zichtbaar in de horeca: het aantal openstaande banen daalde hier met 3.200 tot 26.000. Volgens Koninklijke Horeca Nederland verdween na het heropenen na corona de enorme personeelsvraag, en werden begin dit jaar meer horecazaken gesloten dan geopend.
AI zou verlichting kunnen brengen voor de achterblijvende arbeidsproductiviteit
Peter Hein van Mulligen Hoofdeconoom CBS
De opkomst van AI speelt nu ook al een rol op de arbeidsmarkt. Creatieve beroepen, zoals tekstschrijvers, vertalers en grafisch vormgevers verdwijnen door automatisering. Ook administratieve functies op mbo-2-niveau staan om dezelfde reden onder druk. In de ICT zijn er nu 8.000 banen minder, hoewel Van Mulligen nadrukkelijk ook kansen ziet. „De krapte op de arbeidsmarkt en de daarmee samenhangende achterblijvende productiviteit zijn nu de serieuze problemen. Daar zou AI juist verlichting kunnen brengen”, aldus de hoofdeconoom in de Volkskrant.
Voor zzp’ers is de markt lastiger geworden, mede door de strengere controle op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst. In totaal zijn er 19.000 minder zelfstandigen dan voorheen. Vier op de tien bedrijven verwachten dit jaar minder zzp’ers in te huren.
Lees ook: Vast contract als wapen in strijd om talent: juist bij krapte willen mensen zekerheid