Nieuws Arbeidsmarkt
Zo vindt Specialisterren wél personeel: ‘De vijver vol model-werknemers is zo goed als leeggevist’
Toen Sjoerd van der Maaden (1960) met zijn gezin een jaar rond de wereld zeilde, zag hij hoe zijn autistische zoon zonder dagelijkse prikkels excelleerde in zijn schoolwerk. Dat bracht Van der Maaden op het idee van Specialisterren: een softwarebedrijf waarin autisten in een prikkelarme omgeving en zonder deadlines goed werk leveren als testers van software-implementaties bij multinationals. Het gaat goed met het bedrijf en zijn 63 werknemers. Eerder deze maand nam de Noorse evenknie Unicus het belang van 28 procent over van aandeelhouder DOEN Participaties.

Afbeelding ter illustratie. Bron: Shutterstock.
Specialisterren bestaat sinds 2008. Wat was de grootste hobbel in het uitbouwen van het bedrijf?
,,In 2014 hebben wij een transitie meegemaakt in van een bedrijf dat deels afhankelijk was van subsidiegelden en donaties naar 100 procent economische rendabiliteit. We hebben toen een heel heldere beslissing genomen om ons puur en alleen te richten op commerciële dienstverlening; dus uitsluitend op omzet. Onze sales is sindsdien bepalend voor het totale bedrijf, en dat creëert enorm veel focus. Wij hebben ons volledig gericht op de vraag uit de markt en niet op ons eigen aanbod. De behoefte van de klant staat sindsdien centraal. Deze omschakeling was aanvankelijk moeilijk voor onze werknemers, maar ze hebben gezien dat het loont. Hun salaris is gestegen en we hebben veel extra’s kunnen bieden als een auto van de zaak.''
Je werkt met mensen met autisme, die tachtig procent van je omzet realiseren. Wat is jouw visie op de huidige arbeidsmarkt?
,,In Nederland hebben we ooit eens een keer een beeld van onze model-werknemer geschetst en daar zijn we naar op zoek. Maar die vijver is inmiddels zo goed als leeggevist. Wij krijgen signalen uit de markt dat er een gierend tekort is aan zakelijke dienstverleners, IT'ers. Naast de vijver van de model-werknemer, zijn er veel meer vijvers, maar die voldoen niet aan het ideaalmodel. Denk bijvoorbeeld aan mensen zonder afgeronde HBO-opleiding, maar wel met aantoonbaar HBO-denk- en werkniveau. Daar vragen wij naar in onze vacatures. Iemand die drie jaar elektrotechniek heeft gedaan en toen is geswitched naar IT en die opleiding niet heeft afgemaakt vanwege een fout gelopen stage of het niet afronden van zijn scriptie. Zulke mensen wil de Nederlandse IT-werkgever graag hebben, alleen zijn ze zo goed als onzichtbaar. Wij zien die mensen wel en hebben de afgelopen jaren goed kunnen groeien, omdat wij dat arbeidspotentieel kunnen ontsluiten.''
Lees ook: Personeelstekort bij groeigigant Brabantia doet ceo Van Elderen orders inpakken
Waarom is het Noorse bedrijf Unicus ingestapt?
,,Onze vorige aandeelhouder DOEN Participaties is begonnen met het steunen van Specialisterren in de vorm van donaties. Deze donaties zijn omgezet in aandelen, toen we in 2013 de omslag hebben gemaakt naar een vraaggestuurde organisatie. Nu we in de volgende fase van ons bedrijf komen, zijn we gaan kijken naar partijen die ons daarbij kunnen helpen. Zo zijn we bij Unicus terechtgekomen: een social enterprise die mensen met autisme centraal stelt. Unicus gelooft ook dat de combinatie van autisme en IT enorm sterk is om mensen met beperkingen aan het werk te krijgen. Unicus is groot geworden in Scandinavië en samen denken we in Nederland makkelijk duizend mensen met autisme aan het werken te krijgen. De mensen zijn er en de vraag is er in de markt. Wij kunnen dat succesvol uitvoeren. Het is een kwestie van opschalen.''
Welke versnellingen ga je maken met Unicus aan boord?
,,Wij denken dat we volgend jaar met 50 procent kunnen groeien, van 50 mensen met autisme naar 75. We testen inmiddels niet meer alleen voor klanten, maar leveren ook diensten op het gebied van Robotic Process Automation (RPA) aan. Dat is een enorme groeimarkt. Daarnaast verwacht ik dat we ook snel binnen data science actief worden. De markt vraagt daar enorm om en mensen met autisme voelen zich in dat vakgebied als een vis in het water. Met Unicus hebben we een aandeelhouder die niet schroomt om daarin te investeren als het moet.''
Lees ook: Ken je dat verhaal van die ICT'er, consultant en aannemer? Die hebben nu een heus 'kastaurant'
Groei je langzaam niet toe naar een soort uitzendbureau?
,,Nee, dat verwacht ik niet. Autisten zijn gebaat bij vaste contracten en zekerheid. Wel gaan we meer ‘strategisch samenwerken’ met de klanten, denk aan co-creatie. Met een tactische samenwerking bedoel ik dat we groepen werknemers reserveren voor een klant en indien gewenst deze groep uitbouwen, van bijvoorbeeld zeven naar twaalf fte. Veel overheidsinstellingen zijn afnemers van IT en zij hebben in essentie voldoende werk het hele jaar door. Wij leiden dan een groeiende pool op als service. De klant heeft er dan geen omkijken naar en heeft zekerheid qua aanbod en opschaling.''
Waar staan jullie over vijf jaar?
,,Dan zijn wij een ander bedrijf met een andere structuur en meer vestigingen. En ik denk dat wij over vijf jaar meerdere strategische samenwerkingen hebben met klanten. Over vijf jaar hebben we die duizend mensen met autisme zeker aan het werk.''
Verwacht je ook groei buiten Nederland?
,,Specialisterren richt zich nu nog puur op Nederland. Maar het is leuk om na te denken over de toekomst. Ik sluit niets uit. Overal zijn er mensen met autisme die nu nog moeilijk aan het werk komen.''