Experts Hospes en Beek: 'Werkgevers doen er gek genoeg alles aan om hun collega's verder te vereenzamen'

Eenzaamheid omklemt ook jouw medewerkers

Eenderde van alle Nederlanders geeft aan dat ze zich alleen voelen, meer dan een miljoen in ernstige mate. In Zweden staat de eenzaamheidsteller op een kwart van de bevolking. In het Verenigd Koninkrijk bleek eenzaamheid zo’n groot probleem dat de regering in 2018 een staatssecretaris voor Eenzaamheid installeerde, las ik in ‘De Eenzame Eeuw’ van de Britse Noreena Hertz. Eenzaamheid beziet zij niet louter als een gebrek aan liefde, gezelschap of intimiteit. Noch als dat gevoel dat je langzaam wurgt als mensen uit je directe omgeving (familie, vrienden, buren en partner) je blijven negeren. ‘Het gaat er ook om dat we ons niet ondersteund en niet gewaardeerd voelen door onze medeburgers, werkgevers, gemeenschap en overheid’.

Eenzaam op kantoor

Ook op het werk voelt wereldwijd 40 procent van alle medewerkers zich alleen. In het Verenigd Koninkrijk ligt dat percentage nog twintig procent hoger. Dat heeft consequenties. Eenzame collega’s zijn minder betrokken bij hun werk. Nemen meer ziektedagen op. Zijn minder gemotiveerd en toegewijd. Maken meer fouten en presteren minder dan hun meer gemotiveerde collega’s. De kans dat ze van baan wisselen of opstappen, ja, die is natuurlijk veel groter.

Waar is de menselijkheid

Werkgevers doen er -gek genoeg- alles aan om hun collega’s verder te vereenzamen. Ze proppen ze in kantoortuinen waar iedereen zich vooral bekeken voelt. Hun emotionele en fysieke gezondheid, hun welzijn, un emoties en tevredenheid: ze zijn ondergeschikt aan de overhead per werknemer. Het draait in het bedrijfsleven om functionaliteit in plaats van menselijkheid. Ook hebben leidinggevenden nauwelijks oog voor de drie psychologische basisbehoeften van elke mens: verbinding, autonomie en meesterschap. Integendeel zelfs. Ze bezien medewerkers als slaafse volgelingen met geen enkel verantwoordelijkheidsbesef. Daarom moet je ze dwingen, controleren, sturen en straffen. Echt gezelliger wordt het daardoor in al die kantoortuinen niet. Sterker, het zorgt voor een cultuur van angst, intimidatie en onveiligheid.

Lockdown na lockdown

Corona heeft de eenzaamheid op kantoor enkel verergert. De kranten stonden er vol van. Al het thuiswerken zorgde voor een hausse aan stress, verzuim, burnouts, en andere lichamelijke en geestelijke ongemakken. Ach ja, aan het begin was dat geZoom en geTeams hartstikke leuk. Handig ook om tussendoor even de hond uit te laten, een wasje of de boodschappen te doen en de kinderen iets eerder van de crèche te plukken. Maar elke dag in je eentje opstarten, zonder de rest van de dag een collega aan te schieten en alles de hele tijd zelf te moeten regelen, en dan weer zo’n saaie videocall, nee, niet iedereen kan en wil dat. We zijn sociale dieren. Ook jouw werknemers misten tijdens corona persoonlijk contact. Misten sociale interactie. Misten spontane gesprekken. Het gevolg: bedrijfsculturen brokkelden uiteen. 90% van alle Nederlandse medewerkers voelt zich niet betrokken bij de organisatie, aldus Gallup. 41% van de medewerkers wereldwijd heeft geen benul waarvoor hun bedrijf staat en gaat. 73% gelooft niet in de waarden van het merk.

Zin geven

Ook ceo’s constateren in de KPMG 2021 CEO Outlook dat ze meer aandacht moeten besteden aan het welzijn van hun werknemers en de rol die de onderneming vervult in de samenleving. Fijne constatering, maar wat is die rol? Wat is je grotere verhaal? Diezelfde ceo’s zwijgen. Omdat ze geen idee hebben. Bij de meeste bedrijven ontbreekt een echt verbindend verhaal. En dat gaan ze merken de komende post-coronamaanden. In Amerika leidde het al tot The Great Resignation. Vooral millennials en Gen Z daar krabten zich de afgelopen maanden achter hun horen. ‘Zeg, waarvoor doe ik dit eigenlijk? Voor wie en waarom?’ Ze willen meer dan zomaar een baan. Werk dat letterlijk zin geeft. Aan de slag voor een bedrijf dat er maatschappelijk en sociaal toe doet. Dat geeft binding. Dat voedt gemeenschap.

Pizzadonderdagen

Weet je het nog. Vorig jaar voorspelden experts dat Nederland helemaal zou losgaan op thuiswerken. Wie gelooft dat nog. Na de tweede lockdown was iedereen Zoomdood. Mensen willen autonomie, en mogelijkheden tot zelfontplooiing. Maar willen vooral ook structuur. Zorg er als leidinggevende dan ook voor dat jij je collega’s niet laat fladderen wanneer ze op kantoor zijn. Zorg voor informele ontmoetingen. Organiseer inspiratiemiddagen, borrels en pizzadonderdagen. En laat de homo ludens vooral spelen. Niet ganzenborden -kan ook gezellig zijn- maar serious gaming en experimenteren. Zonder te spelen, kun je als organisatie niet leren en innoveren.

Kantoorlunch

Ik bezocht recentelijk vier bedrijven. Een communicatiebureau, een notariskantoor en twee foodbedrijven. Bij alle was het kantoor tijdens lunchtijd dicht. Ik moest wachten in de hal, maar besloot tot een ommetje. De directeur hechtte aan het belang van een gezamenlijke lunch, vertelde hij. Zodat collega’s met elkaar konden praten. Zodat collega’s aandacht voor elkaar hadden. In plaats van dat iedereen in zijn eentje achter zijn computer in een saladebakje zit te prikken.

Complimenten

Een tip van Hertz. Geef je collega’s eens een compliment, echt waar, zo moeilijk is dat niet. Daarmee doelt zij niet op Amerikaanse toestanden waarbij een salesmedewerker, met de beste verkoopcijfers van die week, door zijn collega’s met een beker in zijn hand op een schild wordt gehesen. Nee, doe als Cisco. Daar belonen ze medewerkers die bijzonder behulpzaam, vriendelijk of coöperatief zijn geweest. Bij het Australische softwarebedrijf Atlassian beoordelen ze medewerkers niet alleen op persoonlijke prestatie, maar ook of ze goed samenwerken, hoe ze met collega’s omgaan en in hoeverre ze actief op zoek gaan om anderen binnen de organisatie te helpen.

Waar is de liefde?

Breng de liefde terug in je organisatie. Duw collega’s niet weg, maar omarm ze. Zorg voor een aangename plek om te werken. Waar mensen zelfstandig (autonoom) kunnen werken en voldoenden kansen krijgen om hun capaciteiten (meesterschap) te ontwikkelen en waar hun dagelijkse werkzaamheden bijdragen aan een hoger doel (zingeving). Verbind hun persoonlijke ambities met die van je bedrijf. Verenig ze in een community met een gemeenschappelijk doel en verhaal. Zorg voor richting, zorg voor verbinding. Anders voelt de eeuw nog meer alleen.

Cor Hospes en Steven Beek zijn oprichters van Starlingz. Ze helpen medewerkers met elkaar verbinden én met de doelen van je bedrijf of organisatie. Nodig, want verbonden medewerkers zijn meer betrokken. En betrokken medewerkers zijn meer trots en loyaal, zijn creatiever en productiever. Vooral jonge mensen willen ergens bij horen, willen onderdeel zijn van een beweging met maatschappelijk impact.

Bezoek via deze link de website van Starlingz, bekijk via deze link hun video.