Het kantoor van de toekomst: van werkplek naar wellbeing-ruimte?

,,Mensen zijn gewoontedieren, maar de oude gewoonte dat we elke dag naar kantoor gaan is echt verleden tijd'', denkt Steven Hofhuis, commercieel directeur van IVA Groep. Zijn bedrijf is onder andere in te huren voor het herinrichten van kantoren. De laatste maanden stromen de aanvragen van bedrijven binnen, schrijft het AD.

Volgens Hofhuis is de trend dat bedrijven hun kantoren anders indelen deels het resultaat van inzichten die ondernemers hebben gekregen tijdens de coronacrisis. ,,In het begin vonden veel directeuren het spannend om hun werknemers thuis te laten werken. De afgelopen twee jaar hebben zij ingezien dat er wel degelijk wordt gewerkt als mensen thuis zitten. Sterker nog: veel mensen krijgen thuis meer gedaan, omdat ze daar beter op hun werk kunnen focussen dan op een druk kantoor.''

Het nieuwe normaal

Van alle maatregelen die de afgelopen twee jaar zijn ingevoerd en weer opgeheven, lijkt thuiswerken de enige die ook na corona zal standhouden. We zijn eraan gewend, of misschien zelfs gehecht, geraakt dat we niet elke dag in de file of een overvolle trein staan, onze eigen lunch kunnen maken en tussendoor een wasje kunnen draaien. Hybride werken wordt het nieuwe normaal en daar hoort ook een andere invulling van de werkomgeving bij.

Hoewel veel bedrijven al voor de coronacrisis volop bezig waren met het verhogen van de kwaliteit van hun kantoorruimte, is dit sinds maart 2020 in een stroomversnelling geraakt, weet Michael Blokland van vastgoedadviesbureau CBRE. ,,Waar voorheen vooral werd gekeken naar de huurprijs van de kantoorruimte, wordt nu in de eerste plaats gekeken naar kwaliteitsnormen.''

Wat zijn dan de kenmerken van een 'kwalitatief' kantoor? ,,Het fysieke kantoor wordt meer een ontmoetingsplek dan een werkplek'', schetst Blokland. ,,Je laptop openklappen kan overal. Het kantoor moet een plek zijn om samen te komen en te overleggen. Steeds meer bedrijven zetten daar op in.''

Een bedrijf dat al voor de pandemie aan de slag is gegaan met dit idee, is Unilever in Rotterdam. Vanwege de verhuizing naar het Hofplein, dat al lang voor corona op de planning stond, is nagedacht over een nieuwe invulling van de kantoorruimte. ,,Het ontwerp is gebaseerd op het idee van activity based werken'', legt woordvoerder Marlous den Bieman uit. ,,Dat houdt in dat er verschillende activiteiten plaatsvinden op kantoor en dat daarvoor de juiste ruimtes moeten bestaan. We hebben nog steeds bureaus, maar ook veel ruimtes om samen te werken, te brainstormen en om informeel bij te praten. Dat zijn vooral de functies waarvoor mensen naar kantoor komen.''

40 procent van de werktijd op kantoor

Vanwege de coronacrisis is het bedrijf veel sneller naar die nieuwe manier van werken gegaan dan verwacht, aldus Den Bieman. De verwachting is dat Unilever-werknemers in de toekomst 40 procent van de werktijd op kantoor zullen doorbrengen. ,,De nieuwe opzet die we al voor de crisis hadden bedacht, past goed bij de huidige behoeftes van onze mensen. We hebben meer overlegruimtes, maar ook een wellbeing-ruimte waar werknemers kunnen mediteren. Het is pas sinds een paar maanden weer wat drukker op kantoor, dus of alles precies werkt zoals we willen, moeten we nog zien. Mensen lijken in ieder geval blij dat ze elkaar weer zien. Er hangt een goede sfeer.''

Ook Nationale Nederlanden, sinds jaar en dag gevestigd in de Delftse Poort bij het centraal station, heeft de pandemie aangegrepen voor een rigoureuze verbouwing. Het idee van het kantoor als ontmoetingsplek was ook daar het uitgangspunt. ,,Als je naar kantoor komt, moet dat een prettige plek zijn voor de activiteit die je wilt uitvoeren'', aldus woordvoerder Gedi Schrijver.

Bij de verzekeringsmaatschappij geldt de richtlijn dat werknemers twee à drie dagen per week op kantoor werken. ,,Mensen konden bij ons altijd al thuis werken, maar omdat we door corona ineens allemaal thuis kwamen te zitten, werd de behoefte urgenter om te kijken naar de juiste balans. Het plan om te verbouwen was er al voor corona en omdat het kantoor toch leegstond de afgelopen jaren, was dat een mooi moment om de plannen uit te voeren.''

Een populair idee dat steeds meer bedrijven omarmen, is het realiseren van een informele, huiskamerachtige plek waar werknemers kunnen bijpraten over andere dingen dan werk. ,,Er is steeds meer behoefte aan informele ontmoetingsplekken waar werknemers kunnen zitten om koffie te drinken en zich even te onttrekken aan de werkplek'', aldus vastgoedadviseur Blokland. ,,Een lounge area waar ruimte is voor kruisbestuiving.''

Plek voor inspiratie en gezelligheid

Bij Nationale Nederlanden is zo'n ontmoetingsruimte gerealiseerd. Schrijver: ,,Het is een plek met poefjes en banken waar je in een informele sfeer bij elkaar kunt komen. Zonder dat steriele kantoor-sfeertje. Het is een plek voor inspiratie en gezelligheid.''

Het feit dat deels thuiswerken voor veel bedrijven een blijvertje is, betekent volgens Blokland niet automatisch dat er leegstand zal ontstaan in kantoorpanden. ,,Er wordt vooral anders naar de inrichting gekeken. Of dat ook betekent dat er minder vierkante meters nodig zijn? Dat denk ik niet. Kantoren zullen minder bestaan uit rijen bureaus naast elkaar, maar meer uit vergaderruimtes en ontmoetingsplekken. Het kantoor wordt echt de huiskamer van het bedrijf.''