Nieuws Personeel
Dit is wat het bedrijfsleven kan leren van het Korps Commandotroepen
Werken in teamverband kan lastig zijn. Wat doe je met verborgen agenda’s of een gebrek aan vertrouwen? Volgens interim manager Roderick Göttgens kan het bedrijfsleven nog wat leren van het Korps Commandotroepen. In zijn boek Teamability beschrijft hij de basisingrediënten van een goed functionerend team.

Göttgens, altijd gefascineerd geweest door de commando’s, werd uitgenodigd om deze speciale eenheid te observeren tijdens oefeningen. ,,Ik was onder de indruk van de maximale flexibiliteit en het aanpassingsvermogen van het Korps. Daarnaast ben ik mijn eigen teams in het bedrijfsleven gaan analyseren. Zowel de teams waarin ik succesvol ben geweest, als de teams waarin ik minder succesvol ben geweest. Ik zag een rode draad waarom het ene team niet vooruit te branden is en het andere team floreert", zegt hij in gesprek met AD.
Wat maakt dat een team goed functioneert?
,,Dat is de teamcultuur. Je hoeft er niets voor te doen. Als je een groep mensen bij elkaar zet, ontstaan er vanzelf machtsstructuren en manieren waarop mensen met elkaar omgaan. De vraag is: zorgen deze patronen ervoor dat je als team het beste in elkaar naar boven haalt? Zo niet, dan moet je de cultuur beïnvloeden. Dat is precies wat het Korps Commandotroepen doet. Ze werken vanuit vijf kernwaarden: moed, beleid, trouw, eer en trots. Vanaf dag één van de selectie communiceert het Korps expliciet wat er wordt verwacht van het team in termen van houding en gedrag. Zoals moed: ‘de commando doet wat noodzakelijk is, ongeacht de consequenties voor hemzelf'."
Lees ook: Dit zijn de 4 pijlers waarmee je jouw goede team opbouwt
Hoe zit het met die teamcultuur in het bedrijfsleven?
,,De meeste bedrijven werken ook met kernwaarden. Een hele populaire is ondernemerschap. Wat ik merkte is dat als ik ging doorvragen wat daarmee bedoeld wordt, er verschillende antwoorden volgden. Kernwaarden moet je heel expliciet maken. Daar mag geen verschil van invulling over bestaan. Als iemand afwijkt van de kernwaarden, mag je diegene daarop aanspreken. Dat gaat nog wel eens mis bij sommige teams. Uit angst dat de relatie of sfeer in het team onder druk komt te staan, worden conflicten vermeden. Eerlijke en oprechte feedback wordt dan toch maar ingeslikt. Door zaken die niet goed lopen of beter kunnen juist bespreekbaar te maken, kun je er ook wat aan doen. Bij het Korps volgt na elke oefening feedback over de manier van handelen. Dat gaat heel direct en keihard.’’
Wat kan er beter in teams?
,,Ik hoor teamleden vaak het woordje ‘ik’ gebruiken. Ieder mens heeft persoonlijke belangen. Dat is normaal, maar zodra die persoonlijke belangen in de weg staan van het teambelang, krijg je een probleem. Een manager vindt het belangrijk dat zijn team goed presteert, omdat hij daar zelf beter van wordt. Waarom? Omdat in de zakelijke wereld dat soort successen vaak gekoppeld zijn aan individuele bonussen. Het Korps Commandotroepen lost dat op door beloningen te richten op wat het team samen bereikt. Als één iemand het verkloot, verkloot die het ook voor de rest van het team. Dat zorgt ervoor dat iemand zijn stinkende best blijft doen.’’
Lees ook: De beste manier om je bedrijf succesvol te maken: vertrouwen kweken
En dan machtsstructuren. Zijn die slecht?
,,In een cultuur ontstaan per definitie hiërarchische structuren. Dat is niet erg. Soms zijn die structuren echter vastgeroest. Dan is er sprake van een machtsverhouding. Macht is simpel: ‘ik heb directeur op mijn kaartje staan, dus ik ben de baas en dus beslis ik, of je dat nou accepteert of niet’. Bij de Korps Commandogroepen is er ook hiërarchie. Alleen is die voornamelijk gebaseerd op gezag. Gezag is: ik heb op dit moment het beste idee, dus ik neem de leiding. In een gezagsverhouding is ieder lid van het team een onderdeel van het geheel en is niemand belangrijker dan de ander. Het effect hiervan is dat je veel meer gebruik kunt maken van en kunt voortbouwen op de individuele krachten die er in het team aanwezig zijn.’’
Daarvoor is ook vertrouwen nodig. Hoe ontstaat vertrouwen binnen het team?
,,Vertrouwen is belangrijk. In goed functionerende teams weten teamleden exact wat ze van elkaar kunnen verwachten. Het heeft als startpunt met het individu te maken. Is iemand integer en eerlijk? Daarnaast is opoffering een belangrijk uitgangspunt van het Korps Commandotroepen. Dat wil zeggen: ik ben er voor jou. Niet omdat ik iets terug verwacht, maar voor jou. Met die laatste instelling kun je een team groots maken. Een simpel voorbeeld hiervan is helpen van de ander als jij klaar bent met jouw taken. Een commando gaat eerst de ander helpen. Pas als iedereen in het team klaar is met zijn taken, dan gaat het team als geheel rusten. Allen voor één, één voor allen!’’