Discussie KLM en Air France laait verder op

Pieter Elbers kon het niet genoeg benadrukken, bij de presentatie van de jaarcijfers. ,,Als de kosten omlaag gaan, is er ruimte om te investeren'', zei de KLM-topman. ,,Doordat we bij KLM de kosten hebben beperkt, kunnen we de vliegcapaciteit uitbreiden.''

Zijn superieur, Alexandre de Juniac, toonde diezelfde dag een aantal grafiekjes die hetzelfde verhaal vertellen. Dat verhaal is vrij pijnlijk voor de Franse tak van het bedrijf. De 'Nederlandse' onderdelen - KLM en Transavia - kennen al een aantal jaar gestage groeicijfers, tonen kostendiscipline. Ze worden daarvoor beloond met capaciteitsuitbreiding: nieuwe toestellen, nieuwe bestemmingen.

Minder capaciteit Air France draait al jaren als een vierkant wiel, en krijgt daarvoor ook de rekening gepresenteerd: minder capaciteit in 2016. Voor het jaar daarna bevat de sheet met grafieken een waarschuwing. 'De capaciteit over 2017 hangt af van de onderhandelingen met de vakbonden.'

Versobering arbeidsvoorwaardenVeel duidelijker kan het signaal aan de Franse bonden niet zijn. Jullie willen dat het bedrijf weer groeit? Goed, dat kan, maar dan moet je wel het voorbeeld van de Nederlandse collega's volgen en afspraken maken over versobering van de arbeidsvoorwaarden.

StakingMaar het is niet de reactie van de piloten van Air France. Zij zien de groeicijfers van KLM en Transavia en denken: hee, dat is oneerlijk. Zij groeien en wij krimpen. ,,Het evenwicht tussen Air France en KLM moet worden hersteld'', zei de voorman van vakbond SNPL eerder. Om het dreigement kracht bij te zetten, koersen de bonden af op een staking, komend weekend, als het EK voetbal in Frankrijk begint.

Op de achtergrond wordt koortsachtig onderhandeld. Een staking kost massa's geld en zou de reputatie van het luchtvaartbedrijf een zware klap toebrengen. Er is Air France KLM veel aan gelegen een akkoord te bereiken met de piloten, die het bedrijf feitelijk met de rug tegen de muur zetten.

Verplaatsen vluchtenHet lijkt erop dat de leiding van het concern water bij de wijn wil doen. Gisteren berichtten verschillende media dat het management en de nieuwe topman, Jean-Marc Janaillac, nadenken over het verplaatsen van vluchten van Schiphol naar Parijs. Mocht dat echt zo zijn, dan is dat vanuit Nederlands oogpunt tamelijk onverteerbaar. De Fransen worden beloond voor achteroverleunen, voor nietsdoen. KLM heeft wel offers gebracht, maar nu dreigt de situatie te ontstaan dat de Fransen daar de vruchten van plukken.

Gelijkmatige groeiDe Fransen hebben daarbij wel een ijzer in het vuur. Na de fusie tussen beide bedrijven, in 2004, is afgesproken dat beide 'poten' gelijkmatig zouden groeien. Dat was vooral bedoeld als zoethoudertje voor de Nederlanders, die bang waren dat ze zouden worden vermorzeld door het grotere Air France. Die gelijkmatige groei was er altijd wel, maar dreigt nu dus naar de Hollandse kant door te slaan.

Wie uit het geharrewar als winnaar tevoorschijn komt, moet nog blijken. Feit is dat de Fransen het meeste gewicht in de strijd gooien, ook politiek gezien. De staat is nog steeds grootaandeelhouder.

DebatIn Den Haag zijn de zorgen ondertussen groot. De Tweede Kamer wil spoedig een debat. Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) heeft met spoed contact gelegd met het Franse ministerie van Financiën om te overleggen.

Ondertussen dreigt de weer oplaaiende verdeeldheid de aandacht af te leiden van dat waar het écht om gaat. Air France KLM moet rap goedkoper worden om niet nog meer terrein te verliezen. Met hun chauvinistische agenda en onbuigzame opstelling dragen de Franse vakbonden weinig bij aan het dichterbij brengen van een gezonde, gezamenlijke toekomst. KLM kan alleen maar hopen dat ze snel tot inkeer komen.