De beroepsvereniging van bedrijfsartsen waarschuwt werkgevers (zie kader) veel meer oog te hebben voor het oplopende ziekteverzuim. De achtergrond is dat door het tekort aan personeel, het zittende personeel veel meer gaat doen. Het psychische verzuim als gevolg van de werkdruk loopt op en heeft tot gevolg dat werknemers langer thuisblijven.
Marc-Peter Pijper heeft het bericht gehoord. Bij Viisi - een onafhankelijke hypotheekadviseur - is zijn rol, zelforganisatie-coach. In de wereld van holacracy (holacratie) bestaan geen vaste titels en vaste functieomschrijvingen. ,,Zo’n zes jaar geleden zijn we gaan werken volgens de uitgangspunten van holacracy, om tijdens onze groei de basisbehoeften van onze collega’s te kunnen blijven vervullen, namelijk die van de zelfbeschikkingstheorie.''
Pijper: ,,De theorie bestaat uit drie facetten: autonomie, zelfontwikkeling en verbondenheid (purpose). We werken hier dus niet volgens klassieke organisatiemethodes, zoals het hebben van een managementhiërarchie. De beste werkplek, werkomgeving, is die door werknemers zelf is gemaakt. Het team creëert en verdeelt zelfstandig de rollen. Dat wordt niet van bovenaf opgelegd.”
Lees ook: Werkdruk te hoog: meer mkb-ondernemers vrezen bedrijfsongevallen
Werken volgens de drie uitgangspunten werkt preventief op het ziekteverzuim
Wat de onderneming heeft ontdekt, is dat werken volgens de drie uitgangspunten preventief werkt op het ziekteverzuim. ,,Bij ons staat personeel op plaats één en dan pas de klant”, gaat Pijper verder. ,,Als er thuis iets heeft plaatsgevonden, zeggen we hier: ‘neem je tijd’. Het is people first, maar ook family first. Hoe hoog het ziekteverzuim is? Geen idee. We hoeven het bijna niet bij te houden, omdat het zo laag is. Onze klant is daar niet de dupe van, omdat mensen die zoveel autonomie hebben vleugels krijgen. Ze leveren goed werk af, omdat ze dat zelf willen.”
Vaak denkt men dat flexibiliteit hetzelfde is als autonomie, maar er zit echt een groot verschil tussen
Marc-Peter Pijper, Viisi
Hoed je voor bedrijven die flexibiliteit in kader van hybride werken preken, sijpelt in het gesprek door. Pijper: ,,Het lijkt heel flexibel, maar je krijgt wel weer opgelegd hoeveel en welke dagen je moet komen. Als je pech hebt, moet je ook van tevoren nog je werkplek boeken. De teams bij Viisi maken echt zelf uit hoe het hybride werken eruitziet. Wat ze bijvoorbeeld hebben ontdekt is dat onboarding van nieuwe collega’s op afstand niet optimaal werkt, dus hebben ze zelf vaste dagen afgesproken voor het werken op kantoor. Vaak denkt men dat flexibiliteit hetzelfde is als autonomie, maar er zit echt een groot verschil tussen.”
Bedrijven komen naar Viisi om naar uitgangspunten holacracy te luisteren
Elke maandagochtend komen kleine en grote bedrijven op het hoofdkantoor van Viisi in Amsterdam langs, vertelt Pijper. ,,We houden dan de Viisi Insights Safari’s. Wat bezoekende bedrijven opvalt, is dat je vaak al met kleine ingrepen veel resultaten kunt boeken. Maar die ingrepen werken alleen als de basis op orde is, dus alleen als je de werknemer echt op de eerste plaats zet. Zorg ook dat salaris geen stoorzender is binnen het team en wat hier nummer één staat is: behandel anderen zoals jezelf behandeld wil worden. Dus tijdens vergaderingen is het luisteren en er niet doorheen praten. Jij wilt toch ook niet gestoord worden tijdens jouw verhaal?”
'Werkgever, betrek bedrijfsarts bij aanpak (oplopend) ziekteverzuim'
Bel eens de bedrijfsarts als je als ondernemer merkt dat het ziekteverzuim oploopt, of dreigt te gaan oplopen, het is de boodschap van Boyd Thijssens. Hij is bedrijfsarts bij De Nieuwe Arts en voorzitter van de beroepsvereniging van bedrijfsartsen (NVAB). ,,Nog te veel werkgevers hebben het idee dat de bedrijfsarts er alleen maar is om hun zieke werknemers zo snel mogelijk terug naar de werkvloer te krijgen. De arbodienst of bedrijfsarts heeft het netwerk om te kijken en te onderzoeken of er iets gedaan kan worden aan de oplopende werkdruk. We zijn er namelijk ook voor het creëren van een gezonde werkomgeving.”
De oplossing om de werkdruk weg te nemen kan zijn om een bepaald stuk dienstverlening niet meer te doen – ‘terug naar de core business’, of de winkel niet alleen op maandag te sluiten. Het is geen gemakkelijke keus, beaamt Thijssens, maar hij rekent voor dat een zieke werknemer gemiddeld 400 euro kost. ,,Als je personeelsbestand verder omvalt, zijn de gevolgen nog veel groter. Je kapitaal is je arbeiders. De arbeidsmarkt is nu zo krap dat je ook geen uitzendkrachten meer krijgt. Het betekent dat je als werkgever het gesprek moet aangaan met de werkvloer. Pas je manier van leidinggeven aan door veel bewuster om te gaan met de gevolgen van de oplopende werkdruk. Neem bijvoorbeeld het stigma weg als het gaat om werknemers met psychische problemen.”
