Een leven onder hoogspanning

Als er een nieuwe hoogspanningsleiding door Zeeland wordt aangelegd, verdwijnt een deel van het huidige net. In afwachting van de besluitvorming leven sommigen dus in hoop en anderen in vrees, bericht de PZC maandag.

Hun boerderij aan de Oudekamerseweg in Heinkenszand ziet er piekfijn uit. Net toen na een langdurige verbouwing vier jaar geleden alleen nog de bestrating moest worden gelegd, kwam een man het erf van Piet en Frieda van der Does oplopen. Hij werkte voor een bureau dat was ingeschakeld door netwerkbeheerder Tennet. "We gingen aan tafel zitten", vertelt Van der Does, "en uit het niks kwam de mededeling: 'Jullie gaan hier weg.' Dat viel rauw op ons dak."

KnetterenHun boerderij valt precies onder het tracé van een nieuwe 380kV-hoogspanningsleiding die van Borssele naar Rilland gaat lopen. Het echtpaar Van der Does weet wat het is om bij een hoogspanningslijn te wonen, want over hun vijfentwintig hectare metende landbouwbedrijf loopt al een 150 kV-verbinding, vlak langs het huis. "Als het mistig of koud is, hoor je de leidingen knetteren. Als het stormt, hoor je ze fluiten." De 380 kV-lijn is nog een stuk imposanter en komt bovendien precies boven de slaapkamer. Blijven is geen optie. "Dat risico willen we niet lopen."

De eerste reflex was bezwaar aantekenen, wat ook gebeurde via de landbouworganisatie ZLTO, maar dat heeft de aanleg niet tegengehouden. Hoewel het besluit nog steeds niet definitief is en de gemeente Borssele varianten onderzocht wil hebben, durven ze niet op een gunstige uitkomst te hopen. "Het is voor negenennegentig procent zeker dat het doorgaat, wat we ook in de kranten lezen", zegt Frieda van der Does. "Onderzoek volgt op onderzoek, maar dit is echt al beklonken."

Tennet heeft aangeboden ze uit te kopen, maar dat geldt voor het huis, niet voor de bedrijfsgebouwen. Ze moeten dus weg van de boerderij die al sinds 1922 familiebezit is. "Je kunt een boer niet scheiden van zijn bedrijf", zegt Piet van der Does. "Als ze de bedrijfsgebouwen ook zouden overnemen, zouden we in een andere polder opnieuw kunnen beginnen. Nu niet. Ik ben 64, maar dat is geen leeftijd om te stoppen. Ik hoop hier ooit een bedrijfsopvolger voor te vinden, misschien mijn zoon. Maar je kunt niet ergens anders gaan wonen. Vorige week is hier ingebroken. Moet ik dan straks op een paar kilometer afstand gaan wonen terwijl mijn landbouwmachines hier in de schuur staan?"

Het echtpaar overweegt nu de boerderij aan de andere kant van de schuur te herbouwen. Daarvoor hebben ze grond aangekocht die ze eerder pachtten. Om dat te bekostigen moesten ze eigen grond verkopen. "We steken onszelf niet in de schulden omdat Tennet zo nodig een paar leidingen boven ons hoofd wil hebben", stelt Frieda van der Does. Ze willen een volledige schadeloosstelling. "We willen hetzelfde wooncomfort terug." Ook voor het bedrijf zijn de gevolgen ingrijpend. Zo heeft Van der Does de asbestsanering van het schuurdak moeten vervroegen, want als er straks een hoogspanningskabel loopt, kan er geen hoogwerker meer bij. En ze wachten nu al maanden op de taxateurs voor het huis. "Van Tennet krijgen we nauwelijks iets te horen. We moeten het maar voor lief nemen. Zij kijken naar het financiële plaatje, maar met die hele emotionele toestand houden zij geen rekening."