René Boender: 'Wat we kunnen leren van de Generatie Z? Veel!'

René Boender is internationaal marketeer en een graag gezien en gehoord spreker. ‘Generatie Z - Verlangen naar Verandering’ is het derde boek dat Boender met Ahlers geschreven heeft over de groep die op de veelbesproken babyboomers, Generatie X en millennials volgt. Wat gaat de invloed van deze mensen zijn op ondernemend Nederland? ,,Zeer veel’’, belooft Boender.

,,Toen het eerste boek verscheen was nog geen enkele werkgever geïnteresseerd in deze groep. Alleen wanneer ze pappa of mamma, opa of oma waren. Het tweede boek, 'Generatie Z - En de Vierde (Industriële) Revolutie', had hetzelfde thema als het World Economic Forum van drie jaar terug. Destijds voorspelden we al dat de politiek zijn greep aan het verliezen is op deze generatie. Gen Z kiest er voor om intern vanuit het bedrijf waarvoor men werkt de maatschappij te veranderen. Deze groep verlangt ook ontzettend naar die verandering. Op zeer jonge leeftijd al. Het mooie is: je ziet de gewenste verandering nu al terug in de politiek en in het bedrijfsleven.’’

Groen als een attitude

Boender: ,,Een van de jonge mensen die we sinds het eerste boek volgen is gaan werken voor een fossiele brandstofmaatschappij. Ik wilde het niet geloven toen ik dat hoorde. Hij? Naar zo’n bedrijf? Toen hij mij vertelde waarom hij voor deze werkgever had gekozen, viel alles op zijn plek. Zou hij de politiek zijn ingegaan, dan werden al zijn ideeën direct ingepolderd. Als onderdeel van een groot bedrijf actief in de fossiele brandstofindustrie kan hij waarschijnlijk veel meer en sneller voor elkaar krijgen op bijvoorbeeld het vlak van verduurzaming.’’

Goed nieuws: babyboomers genieten steeds vaker van het pensioen en de X’ers en millennials krijgen steeds meer gezelschap van de Generatie Z die de arbeidsmarkt opstroomt. ,,De Gen Z’ers willen alleen werken voor werkgevers die ‘groen’ niet alleen als kleur zien, maar vooral als een attitude. Is die attitude er niet, dan blijven de nieuwe werknemers weg en gaat het bedrijf kapot. Zeker in een land met een steeds krappere arbeidsmarkt zoals het onze.’’

Direct starten met verandering

De Generatie Z staat volgens Boender op het punt de wereld te veroveren. Denk aan Billie Eilish met de titelsong van 007. Of Greta Thunberg, Time Magazine Persoon van het Jaar. Ook in de politiek. ,,Kijk naar Finland. Dat land heeft de jongste vrouwelijke premier aller tijden. Zij is iets ouder dan Gen Z maar kijkt goed naar hen. De toekomst. Ze stelt bijna alleen maar vrouwen in topfuncties aan – Pats! En o ja, nieuwe regel dat iedereen maximaal 32 uur per week werkt en het salarisverschil tussen man en vrouw wordt opgelost. Dat krijgt Generatie Z voor elkaar. Millennials droomden vooral van verandering. Gen Z staat in het nu en start direct met het veranderen. Dat is het verschil. Sommige mensen noemen dat reactionair, maar deze generatie ziet het anders. Ze zeggen dat we maar één aarde hebben. Willen we die aarde in 2050 nog leefbaar hebben, dan moet er nu iets veranderen. De kans om het tij te keren is er en Gen Z gaat er vanuit dat het daadwerkelijk gaat lukken.’’

Volgens Boender zijn nog lang niet alle werkgevers klaar voor de daadkrachtige generatie en dat brengt zo zijn risico’s met zich mee. ,,Gen Z werkt het liefst drie dagen per week voor het economisch belang, één dag werken ze keihard aan de dromen die ze hebben en de vijfde werkdag is voor een klus met een rugzakje die broodnodig is. Of het gaat om vrijwilligerswerk. Denk aan het vegen van de straat of een zorgtaak in de overvolle verpleeghuizen. Kortom, 3-1-1 wordt de nieuwe opvatting’’, vertelt Boender. ,,Veel werkgevers van nu zijn daar nog niet klaar voor. Ze vinden parttime werken al verschrikkelijk. Jammer, wen er maar aan. Meerdere banen hebben is afwisselender en leuker. Dat is wat Gen Z wil.’’

Gewetensvol kapitalisme

Volgens Boender gaat de generatie op zoek naar een andere invulling van het ‘zijn’. Dat heeft volgens hem te maken met het nieuwe systeem dat ze aanhangen. ,,Laten we eerlijk zijn: het socialisme is failliet, het kapitalisme is failliet, het communisme is failliet. Het systeem waar Generatie Z voor kiest is gebaseerd op drie pijlers: de economie, de purpose – het doel - en een sociale missie. Die pijlers samen noemen we ‘concious capitalism’, gewetensvol kapitalisme. Deze groep weet dondersgoed dat ze door dit systeem minder verdienen dan de generaties voor hen. Daar kiezen ze voor. Het brengt ze geluk. Daar zetten ze vol op in. Wat heb je aan al die zakken met geld wanneer je dood gaat? Helemaal niets!’’

Terug naar de werkgever. Hoe belangrijk is het dat hij of zij de Generatie Z begrijpt? Is het een kwestie van vaak genoeg om tafel met elkaar gaan zitten? Boender: ,,Ik was recent aanwezig bij een presentatie van Colette van Eerd, de cco van Jumbo. Ze vertelde dat ze momenteel meer leert van de Generatie Z en van haar gezin dan van menig managementboek. Dat is ook zo. Hoe dat komt? Gen Z is opgegroeid in een wereld waar altijd internet is. Alles wat ze willen weten zoeken ze op via Google, NU.nl of AD.nl. Daarnaast doen ze aan sourcing. Dat houdt in dat ze uitzoeken of de informatie die ze vinden feitelijk juist is. Daarvan plukken werkgevers zeker over een paar jaar de vruchten. Dus om terug te komen op je vraag: ja, het is belangrijk dat Generatie Z wordt begrepen. Praat niet over ze, maar met ze’’

Ceo’s steeds jonger

Overigens. De ‘Gen Z’er’ is binnenkort zelf al de baas over werkend Nederland, zo voorspelt Boender. ,,Ceo’s worden steeds jonger. Vroeger was de ceo gemiddeld 58 of ouder. Nu zie je voor het eerst dat de grens onder de 50 komt te liggen. Kijk naar Heineken: Dolf van den Brink. 47 jaar. Over 10 jaar zal de gemiddelde leeftijd van elke nieuw aangestelde ceo 35 zijn. Hoe dat komt? Je ziet dat de elasticiteit bij die groep groter is. Ze gaan beter met de tijd mee. Belangrijk, want zij zullen weer om moeten kunnen gaan met de generaties na Generatie Z. Generatie Alpha en Generatie Boost. Die laatste groep mensen moet nog geboren worden. Zij zullen nog sneller wereldwijs zijn dan Gen Z.’’

Laten we niet al te veel op de zaken vooruitlopen. Terug naar Generatie Z op de werkvloer en in de bedrijfstop. Het is een jongere generatie, maar ook meer divers? ,,Daar kan je gif op innemen. Het is nu nog een paar jaar sputteren, maar Gen Z gaat zowel de politiek als het bedrijfsleven diverser maken. Laat die quota maar zitten. Het wordt steeds inclusiever. Ben je nu man of vrouw, homo of hetero, van Chinese of Turkse afkomst; het zal Generatie Z allemaal bommen, zolang jij je talenten maar maximaal inzet om tot het perfecte resultaat te komen.’’

Kerncentrales bouwen

Generatie Z staat volgens Boender in het heden en kijkt goed naar de toekomst. ,,Deze mensen kijken weinig om, het verleden is toch niet te beïnvloeden. De toekomst wel. Wat er allemaal gaande is rondom de stikstofcrisis, fossiele brandstoffen en dergelijke… Ga eens voor de gein praten met een groepje studenten op de TU Delft of Eindhoven. Weet je wat ze zeggen over die onderwerpen? ‘Jongens, wat doen jullie toch moeilijk! Denk eens aan het bouwen van kerncentrales. Die zijn tegenwoordig ontzettend veilig. Bouw drie van die kerncentrales en het gehele stikstof- en CO2-verhaal is in ons land opgelost. Maar wat doen jullie, ouwe babyboomers… Jullie kijken nog steeds naar Tsjernobyl en de tsunami in Japan. Die centrales zijn lang geleden gebouwd. Een gigantisch verschil met die van nu. Dus denk niet zo moeilijk als het ook gemakkelijk kan!’ Dat is het oplossend vermogen van zo’n groep studenten. Daarom zeg ik dat elke ceo, elke bedrijfsleider, wekelijks verplicht met iemand uit de Generatie Z moet gaan praten. Puur ter lering en inspiratie.’’

Moreel Verantwoord Ondernemen

Nu we toch zo lekker bezig zijn over de veranderingen die Generatie Z met zich meebrengt in bedrijvig Nederland en daarbuiten: wat kunnen we verder verwachten? ,,MVO. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Dat gaat veranderen in Moreel Verantwoord Ondernemen. Dat morele vindt de Gen Z’er veel belangrijker en let op mijn woorden: het morele vonkje kan best wel eens overslaan op Generatie X en de millennials. Veel mensen uit die eerdere generaties zitten met een burn-out thuis. Ze zien dat de generatie na hen het veel slimmer aanpakt. In de vorm van het 3-1-1-principe waar ik je eerder over vertelde, bijvoorbeeld. Drie dagen keihard werken, een dag vrijwilligerswerk en een dag doen wat je echt leuk vindt. Het bekendste voorbeeld is oud-staatssecretaris Teeven. Die is nu deeltijd buschauffeur en hij geeft lezingen. Hij heeft nog nooit zo’n leuk leven gehad. Dankzij die verandering! Een babyboomer nota bene. En dat allemaal dankzij de Generatie Z!''