Pieter Schoen: 'Wolf of Wall Street. Dat gevoel heerste op de werkvloer van NLE'

,,Ik kom uit een ondernemersfamilie; mijn opa, vader en zoon heten allemaal Pieter Schoen. We zijn in 1722 begonnen aan de Zaanse schans, de verfbusiness. Ondernemen is er met de paplepel in gegoten. Zo gaven mijn ouders ons bewust geen zakgeld omdat ze ons wilden triggeren om zelf op zoek te gaan naar kansen om slim geld te verdienen."

,,Met het ruilen van knikkers ben ik begonnen, dat was een mooie business. Als je dan weer een nieuwe had, dan was die altijd tien keer zoveel waard als de oude. Daarna ben ik gaan handelen in turbo-aanstekers, van die kleine aanstekers met een heel sterk vlammetje. Die haalden we uit China, ik heb er enorm veel van verkocht."

'Ik heb ongeveer ieder studentenhuis in Rotterdam voorzien van een waterbed'

,,Via een oom ging ik op een gegeven moment de kledinghandel in, hij zat in Hongkong en had een scherp oog op de markt. Mijn vader vertelde mij, vlak voor onze vakantie naar Thailand, dat je in Bangkok heel goedkoop imitatiekleding kon kopen. Mijn moeder had allang onze koffers ingepakt maar ik ben als een malle mijn koffers gaan leegmaken zodat ik maximaal kon inkopen. Ook heb ik nog een tijd waterbedden verkocht. Op een gegeven moment kon ik er zestig inkopen voor een prikkie en heb toen ongeveer ieder studentenhuis in Rotterdam voorzien van een waterbed."

'Ik vind het heel mooi als mensen de ballen hebben door te zetten als het even tegenzit'

,,Iedereen denkt altijd dat the only way up is. Klopt natuurlijk niet helemaal, ik vind het daarom heel mooi als mensen de ballen hebben om door te zetten als het even tegenzit. Er is altijd wel iets wat je plan kan dwarsbomen, er zijn altijd mensen die je adviseren om het niet te doen. Als je jong bent en een goed idee hebt, dan zeggen mensen ‘oh leuk idee maar eerst even je school afmaken’. Als je je studie hebt afgemaakt en je wilt een fantastisch concept starten, dan zeggen ze ‘ja maar je moet eerst even ervaring opdoen’. Heb je ervaring opgedaan, dan moet je aan je gezin bouwen. Zo is er altijd iets waardoor ‘het’ niet uitkomt. Hoe ouder je wordt, hoe moeilijker het wordt om een onderneming te starten en je droom waar te maken. De risico’s worden steeds groter. Wacht dus niet te lang en jaag je dromen na."

'Failure is not an option'

,,Het verschil maken? Dat doe je door lef te hebben en niet bang te zijn om te falen. Een van mijn meest gebruikte motto’s is failure is not an option. Op je plaat gaat hoort erbij. Samen met Harald heb ik bijvoorbeeld een faillissement in zeven landen gehad en daar hebben we eigenlijk het meest van geleerd. ‘Fouten maken mag,’ hoor ik managers zeggen. Ben ik het niet mee eens, vind ik te soft. Je wilt dat mensen nadenken over de gevolgen, afwegingen maken. Lef en durf tonen, maar wel met verstand."

'Bij NLE mocht je je niet scheren voordat je je salaris had terugverdiend aan marges'

,,Verkopen binnen de energiemarkt is lastig; je hebt te maken met low-interest of no interest in het product, maar energie is wel een primaire levensbehoefte. Dat maakt het een moeilijk product om te verkopen, het is nooit top of mind bij mensen. Toch hebben we met de Nederlandse Energie Maatschappij (NLE) wel heel veel bereikt in die markt. Toen we begonnen was het percentage van mensen die jaarlijks switchen naar een andere energieleverancier 5 procent, nu is het 23 procent."

,,Wolf of Wall Street. Dát gevoel heerste bij ons op de werkvloer van NLE. Wij waren enorm commercieel gedreven en er was een hele sterke vibe. We hadden ook allerlei ‘regels’ om elkaar te motiveren om het nóg beter te doen, maar dan wel op een grappige manier uitgevoerd. Zo mocht je je bijvoorbeeld niet scheren voordat je je salaris had terugverdiend aan marges."

,,Als we begonnen, dan werkte iedereen staand. Bij je eerste klant moest je op één been staan, bij je tweede klant mocht je op beide benen gaan staan en pas bij je derde klant mocht je gaan zitten. Soms hadden we collega’s die pech hadden en urenlang op één been werkten."

,,Wij hadden geen budget om groots reclame te maken voor dure televisiecommercials. ‘Koude verkoop’ zoals callcenter en langs de deuren gaan, daar moesten wij het van hebben. Ik heb daar enorm veel respect voor, deur-tot-deur-verkopers. Dat is verkopen pur sang. Je moet daar zo’n sterke drive voor hebben, ook als je al vijftig keer een dichtgesmeten deur in je gezicht hebt gekregen. In Engeland en Amerika is het een echt vak, vertegenwoordiger zijn. Hier in Nederland voelen mensen zich vaak te goed om langs de deuren te gaan.

'De cultuur wordt bepaald door degene die het schip bestuurt'

,,De gemiddelde leeftijd van medewerkers bij NLE was 26 jaar en we krijgen nu nog steeds telefoontjes van oud-collega’s die ons opbellen met een uitnodiging voor een feestje of BBQ. Met het team hebben we zoveel toffe uitjes gemaakt, in successen vieren waren we goed. Griekenland, Spanje, Ibiza; we hebben mooie plekken bezocht. We huurden dan twee vliegtuigen af en gingen met 300 man een weekje weg. Het was echt één groot feest. Er was een hele hechte samenwerkingscultuur binnen NLE. Toen we het bedrijf verkochten gingen er, helaas voor de nieuwe eigenaren, ook veel mensen weg."

,,Dat zie je vaak terug bij overnames; investeerders nemen een bedrijf over omdat het product én de cultuur heel goed is. Omdat er een winnaarsmentaliteit heerst en er topresultaten worden neergezet. Toch komen ze dan vaak van een koude kermis thuis omdat ze in feite een leeg kaartenhuis kopen; die cultuur is namelijk inherent verbonden aan de aanvoerder. Je ziet dat veel werknemers na zo’n overname vertrekken. De cultuur, het gevoel, de mentaliteit, wordt bepaald door degene die het schip bestuurt."

Wat zou 20 procent meer LEF jou opleveren? Lees het complete verhaal van Pieter Schoen en andere marktverstoorders zoals Daan van Renselaar (Stella), Pierre Boels (Boels verhuur), Elske Doets (Doets Reizen) en nog veel meer in het boek ‘LEF – Next Level’! Verkrijgbaar via www.nogmeerlef.nl.