Thuiswerker keert terug naar kantoor

Waarom zou je naar kantoor gaan als je met je collega's kunt overleggen via de chat, mail, skype en thuis kunt inloggen in het systeem? We maken in Nederland gretig gebruik van die mogelijkheden. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werken van de ruim 8 miljoen werknemers bijna 3 miljoen thuis. 62 procent zegt dat op incidentele basis te doen. Sinds vorig jaar is er zelfs een wet die werknemers meer mogelijkheden geeft om op voor hen gunstige tijden te werken én om thuis te werken.

Pioniers keren terug

Deze trend is komen overwaaien van Amerika. Maar juist de pioniers van het eerste uur keren die ontwikkeling nu de rug toe. ,,Mensen werken beter als ze in de nabijheid van elkaar zijn", claimt de Amerikaanse multinational Honeywell. De producent van controleapparatuur - met wereldwijd bijna 130.000 medewerkers - heeft zijn personeel onlangs nieuwe instructies meegegeven. Vanzelfsprekend kan het personeel in speciale gevallen of in noodsituaties op andere plekken werken, maar als het niet nodig is, moeten medewerkers zich 'gewoon' weer op kantoor melden. ,,Mensen werken beter op één plek waar ideeën snel zijn uit te wisselen en beslissingen sneller zijn te nemen en we flexibeler kunnen omgaan met de continue veranderingen in onze wereldwijde markten", licht woordvoerder Martin Chris van Honeywell toe.

Fysiek zien

Honeywell volgt daarmee de multinationals IBM en Yahoo die onlangs ook het thuiswerken terugschroefden. ,,In snelle sectoren waar alles om innovatie draait, is schouder aan schouder samenwerken beter", zei Michelle Peluso, de nieuwe chief marketing officer. Elkaar fysiek zien en spreken levert snelle communicatie, wendbaarheid, creativiteit en echte 'leerervaringen' op, zo luidt de reactie. Lange tijd is thuiswerken bejubeld: minder kantoorruimte, minder filedruk, gemotiveerder personeel. Maar die tijd is geweest, zegt arbeidsmarktdeskundige Ton Wilthagen. ,,Thuiswerken is over z'n hoogtepunt heen", luidt zijn conclusie. Ook in Nederland, zo is zijn verwachting.

Nadelen

De nadelen worden steeds duidelijker: de productiviteit en motivatie van de thuiswerkende medewerker schiet in het begin omhoog, maar dit is slechts van korte duur. Het personeelslid voelt zich na verloop van tijd 'vrij' om even tussendoor boodschappen of andere activiteiten te doen. Bovendien komt het thuiswerken de promotiekansen ook niet bepaald ten goede, aldus Wilthagen. ,,Bij thuiswerk raken mensen letterlijk uit beeld. Zeker als zij meer dan een dag in de week thuis aan het werk zijn." En dan is er volgens de hoogleraar nog een andere trend die het thuiswerken in de wielen rijdt: de grote, traditionele organisaties krimpen in, ze werken met een groter wordende flexibele schil en dat maakt de behoefte groter om een 'vaste' groep mensen op kantoor te hebben.

Grenzen bewaken

Bij verzekeringsmaatschappij Achmea - pionier van het thuiswerken in Nederland - is dit in elk geval niet aan de orde. ,,We kennen de discussie over thuiswerken. Er zijn risico's: zo moeten medewerkers hun grenzen goed bewaken, want het gevaar bestaat dat het de privé-werkbalans verstoort. Het geeft mensen flexibiliteit, maar vraagt ook een volwassen opstelling", zegt hr-directeur Elly Ploumen.

Nieuwe werkvormen

Tegelijkertijd ziet ze ook nieuwe werkvormen opkomen, zoals het fenomeen scrummen (een slimme manier om samen een nieuw product te ontwikkelen) waar medewerkers wél fysiek moeten samenkomen in een ruimte. Toch ziet het bedrijf geen reden om die terugtrekkende beweging van Honeywell en andere bedrijven te volgen, aldus Ploumen. ,,Bij ons is thuiswerken geen doel op zich. Ons credo is en blijft: mensen werken waar het werk is."