Maarten Lens-FitzGerald over hoe je personeel meekrijgt in verandering

Technologisch hoogstandje

Nee, Maarten Lens-FitzGerald gaat geen betoog houden over de eindeloze mogelijkheden van nieuwe toepassingen als 5G, het Internet of Things of voice-technologie. Als de keynotespeaker, verandermanager en ondernemer iets heeft geleerd, is dat technologie voor succesvolle innovatie niet het uitgangspunt moet zijn.

Hij geeft zijn eigen bedrijf Layar als voorbeeld. Met deze augmented reality-toepassing konden gebruikers op hun mobiele telefoon een visuele laag over de werkelijkheid zien, waardoor bijvoorbeeld een advertentie ‘tot leven kwam’. Het bedrijf kreeg internationale bekendheid en werd zelfs door het World Economic Forum uitgeroepen tot Technology Pioneer voor 2011. ,,We waren de bom!” Toch bleef het grote succes uit, het bedrijf werd verkocht in 2014. Waarom? ,,Layar was een technologisch hoogstandje, maar het loste geen probleem op voor adverteerders of gebruikers. Les die ik heb getrokken: zorg dat niet de techniek, maar de case leidend is: wat hebben je klanten of medewerkers nodig?”

Lens-FitzGerald is als ‘tech-evangelist’ inmiddels bezig aan zijn vijfde nieuwe medium. Na web, e-mail, mobiel en augmented reality is hij aanjager geworden van voice-technologie: het aansturen van apparaten met je stem. Hij sprak op evenementen van het World Economic Forum, TED tot het Mobile World Congress. Grote bedrijven huren hem in om als verandermanager teams door innovatie-projecten te leiden, onder andere met voice.

Uitdagingen

Welke uitdagingen komen op ons af? Lens-FitzGerald haalt het boek Scaling Edges van de Amerikaanse managementconsultant John Hagel aan. ,,Vroeger leefden we in een wereld van schaalbare efficiëntie: systemen waarin steeds meer producten voor steeds minder geld werden geproduceerd. Nu staat het product niet meer centraal, maar de mens. Van je medewerkers tot je klanten: ze willen erkenning voor wie ze zijn.”

Dat betekent volgens Lens-FitzGerald dat medewerkers steeds vaker, gefaciliteerd door technologie, vrij hun doelstellingen willen invullen. ,,Dat ze bijvoorbeeld een middag vrij kunnen nemen met mooi weer en een weekend doorwerken als ze in de flow zitten. Google gaat bijvoorbeeld uit van ‘objectives’ en ‘key results’. Het maakt ze geen bal uit hoe personeel hun opdrachten uitvoert. De medewerker is verantwoordelijk voor de invulling.”

Het principe van vakantiegeld staat onder druk. ,,Sommige medewerkers willen vakantiegeld als onderdeel van hun maandloon ontvangen. Ze kunnen zelf wel sparen voor hun vakantie. Dat hoeft de baas niet voor ze te doen. En misschien willen ze in december weg in plaats van de zomer.”

De klant verwacht service op maat. ,,Ik heb laatst 300 euro aan kleding besteld via mijn telefoon in bed, omdat ik zo’n goed passend aanbod kreeg. Als je gaat voor de one size fits all-benadering, sterf je zoals V&D.”

Introductie van 5G

Deze ontwikkelingen vinden plaats in de context van de nieuwe ‘wereld van de versnellende verandering’. Verandering gaat sneller dan ooit, met technologie als ‘afterburner’, aldus Lens-FitzGerald. ,,Nieuwe markten schieten als paddenstoelen uit de grond. Drie jaar geleden bestond de markt voor voice-technologie nog niet. Nu hebben 1,5 miljoen Nederlandse gezinnen een slimme speaker in huis.”

Technologie versnelt niet alleen zaken als communicatie en betalingen, maar ook de toegang tot informatie. Lens-FitzGerald noemt dat de ‘democratisering van technologie’. ,,Dat maakt innovatie makkelijker dan ooit. Jij en ik kunnen in no time een webshop opzetten of een nieuwsbrief aanmaken. Je hoeft geen duur IT-bureau meer in te huren om innovaties uit te rollen.”

De impact van ontwikkelingen als de introductie van 5G, de nieuwe generatie mobiele netwerken, kunnen we eigenlijk nog niet bevatten, aldus de keynote spreker. ,,Nu duurt het nog 40 seconden voordat mijn telefoon of sporthorloge is geüpdatet. Straks is alles altijd up-to-date. Zelfrijdende auto’s zullen vrijwel zonder vertraging informatie over het omringende verkeer kunnen ontvangen, analyseren en erop reageren. Dat biedt gigantisch veel kansen.”

Internet of Things

Het Internet of Things, waarbij apparaten met het internet communiceren, wordt vanzelfsprekend. ,,Vroeger was er internet op één plek: de pc. Nu kunnen we met onze laptop of mobiel het internet meenemen. Inmiddels raakt alles verbonden met het internet. Dankzij voice-technologie kun je apparaten als je verlichting, tv, keuken, auto met je stem bedienen. Internet of Things wordt, net als het internet, zo vanzelfsprekend dat kinderen niet zullen weten dat het bestaat.”

Hoe ga je met de ontwikkelingen en uitdagingen van digitale transformatie om? Hoe zorg je dat je bedrijf over vijf tot tien jaar nog relevant is? Hoe beter je kunt inspelen op verandering, hoe succesvoller je bedrijf zal zijn, aldus de tech-evangelist. ,,De adaptieve organisatie is de toekomst. Ga uit van verandering en zorg dat je erop in kunt spelen. Dat vergt aanpassingen in de houding van je personeel en van jezelf. De visionaire leider die de koers voor de komende vijf jaar uitzet, heeft afgedaan. Erken dat je niet alles weet en wees daar open over.” Houvast nodig bij je innovatie-traject? Deze whitepaper helpt je met 9 stappen.

Innovatie succesvol in organisatie

Succesvol innoveren begint met een interne drang naar vernieuwing, veroorzaakt door pijn (teruglopende resultaten) of inspiratie (kansen zien). Ga daartoe op expeditie, adviseert Lens-FitzGerald. ,,Kom uit je veilige dorp en ga naar plekken waar je andere ondernemers ontmoet die leuke dingen doen die bij jouw bedrijf kunnen passen. In de winkelstraat of op broedplaatsen waar ondernemers ideeën delen.” Daarvoor zijn geen hoge innovatiebudgetten nodig. ,,Je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden. Ga samenwerkingen aan en laat je faciliteren door grote partijen.”

Maar hoe introduceer je een innovatie succesvol in je organisatie? Als verandermanager en ‘voice evangelist’ bij grote opdrachtgevers als KLM weet Lens-FitzGerald alles van de weerstand waarop innovaties kunnen stuiten. Grootste barrière: het meekrijgen van je personeel. ,,Waar die weerstand vandaan komt? In essentie komt het erop neer dat je medewerkers erkend willen worden. Het introduceren van nieuwe systemen kan bijvoorbeeld weerstand wekken bij je ICT-beheerder: die ziet een potentiële dreiging en wil zijn systeem handhaven.

,,We werken al jaren met potlood. Wie ben jij om nieuwe mobiele applicaties in te voeren?” Lens-FitzGerald raadt dan ook aan om vooral niet de techniek leidend te laten zijn, maar de business case. ,,Kijk eerst wat je mensen of klanten nodig hebben. Zoek daar de techniek bij. Technologie inspireert. De businesscase bewijst.” Zelf aan de slag met innovatie? Deze whitepaper geeft je verdieping in 9 stappen.