Nieuws Personeel

Zo krijg je medewerkers op de fiets naar het werk

In het najaar op de fiets naar je werk? Doen, zegt duurzaamheidsorganisatie Cleantech Regio. Juist nu doe je er volgens het bedrijf goed aan om de fiets uit de schuur te pakken. Maar hoe krijg je personeel met dit gure weer uit de warme auto?, vraag De Stentor zich af.

Bas Tijhaar | Foto: Rob Voss 8 november 2018

Medewerkers fietsen

De aanhoudende droogte heeft plaatsgemaakt voor regen, wind en kou. Het najaar heeft haar intrede gedaan en dat leidde vorige week al tot de op één na drukste avondspits ooit. Met in totaal 1135 kilometer file blijkt de auto nog altijd populair. Toch begon Cleantech Regio deze maand met een project om fietsen naar het werk te stimuleren. In onder andere Deventer, Zutphen en Apeldoorn, plekken waar het bedrijf actief is, kunnen werknemers een week lang gratis een e-bike proberen.

Lees ook: Hoe het Red Bull Racing van Max Verstappen werkt als innovatief bedrijf

Frisse lucht en beweging

,,Juist in deze tijd van het jaar is fietsen belangrijk’’, verklaart Judith Bijpstra van het Cleantech-project ‘Vlot en veilig fietsen’ het moment van de actie. ,,In het najaar zit je vaker binnen en mis je dus frisse lucht en beweging. Door te fietsen naar je werk, kun je dat tekort aanvullen.’’ Naast het uitlenen van e-bikes om autorijders over te halen, krijgt personeel dat al de fiets pakt een kraskaart om kans te maken op prijzen.

Bij Gelre Ziekenhuizen in Apeldoorn en Zutphen delen ze de drang om medewerkers vaker te laten fietsen. In 2014 introduceerde het ziekenhuis een puntensysteem voor personeel dat op de fiets komt. Hoe groter de afstand, des te meer punten. Een volle spaarkaart levert vervolgens cadeaubonnen op. ,,We zijn van 150 fietsende werknemers naar zo’n 300 tot 400 mensen gegaan’’, beschrijft Marcel van Walraven, verantwoordelijk voor mobiliteit bij het ziekenhuis, het succes van de actie. Het systeem werd dan ook overgenomen door het Deventer Ziekenhuis.

Lees ook: Deze bedrijven zetten zich in voor mensen met een arbeidsbeperking

Dubbele punten

Toch is er in het najaar ook bij het Gelre Ziekenhuis een duidelijke daling zichtbaar. ,,Dat willen we nu gaan aanpakken door dubbele punten te geven wanneer mensen bij slecht weer toch de fiets pakken’’, zegt Van Walraven. Gerda Bijsterbosch juicht het initiatief toe. Zij is één van de ziekenhuismedewerkers die juist nu regelmatig de fiets pakt. Drie weken geleden schafte de Apeldoornse een e-bike aan en deed ze haar scooter weg. ,,Eerder fietste ik twee of drie keer in de week naar het werk, nu alle dagen”, vertelt ze. Vanwege een knie-operatie moest ze meer gaan bewegen. ,,Dan is fietsen ideaal. Ik vind het ook lekker, het geeft voldoening. En met zo’n e-bike ben je vaak nog sneller dan met de auto.” En bij een flinke stortbui? ,,Ach, dan doe ik gewoon een regenpak aan.’’

Ook de politie Oost-Nederland zet in op meer fietsend personeel. Tijdens een speciale Bike Experience Day maakten medewerkers medio september kennis met verschillende (elektrische) fietsen. Het resultaat? Zo’n honderd extra fietsende personeelsleden ,,De parkeerdruk bij onze centrale bureaus is hoog sinds de reorganisatie. Door vaker de fiets te pakken willen we meer ruimte creëren”, vertelt projectleider Leander Witjes. ,,Op de bureaus werken we daarom aan verbeterde fietsenstallingen inclusief laadpunten voor e-bikes. We denken daarbij ook nog aan het introduceren van een spaarsysteem.’’

Lees ook: Column 'London Calling': Brexit zet relatie tussen werknemer en werkgever op scherp

Gunstige files

Volgens Emely de Vet, professor gezondheidscommunicatie en gedragsverandering aan de Radboud Universiteit, is het allerminst eenvoudig om werknemers te verleiden vaker de fiets te nemen. ,,De auto pakken is vaak routine. Dat is lastig te doorbreken. Het heeft dan weinig zin om mensen met argumenten te bestoken. De huidige files zijn wat dat betreft gunstig: dat brengt ongemak in de routine.’’

De Vet stelt dat er een aangrijpingspunt moet zijn voor gedragsverandering, bijvoorbeeld wanneer iemand net in een baan begint of een nieuwe functie krijgt. ,,Dat is hét moment waarop je verandering kunt stimuleren. Bovendien moet het mensen wat opleveren, zoals een kortere reistijd. Geld kan ook, maar dat is niet altijd effectief. De fiets pakken is namelijk sowieso al goedkoper dan de auto.’’

Of een stimuleringsactie in het najaar slim is? ,,Dat hangt er vanaf wie je wilt bereiken. Werknemers die altijd al met de auto gaan, zullen nu niet ineens de fiets pakken. Maar mensen die op het punt staan de fiets weer in te wisselen voor de auto, kun je wel over de streep trekken.’’

Lees ook: Hoe AFAS-baas Bas van der Veldt zijn medewerkers gelukkig maakt door regels af te schaffen

100 miljoen

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) was eerder dit jaar duidelijk: nog deze kabinetsperiode moeten 200.000 forenzen de auto laten staan. De fiets, eventueel in combinatie met het openbaar vervoer, moet het alternatief vormen.
Om die ontwikkeling te bewerkstelligen, trekt het kabinet 100 miljoen uit voor betere infrastructuur, mits er regionaal stevig wordt ingezet op fietsstimulering. 26 miljoen euro is bestemd voor routes en 74 miljoen voor stallingen.
Bovendien kondigde de staatssecretaris aan in gesprek te gaan met werkgevers over hoe bestaande (fiscale) regelingen - zoals de kilometervergoeding - het beste benut kunnen worden.