Als het PostNL nu al niet lukt, hoe moet het dan met Kerst?

In een uiterste noodgreep roept PostNL stafmedewerkers van het hoofdkantoor op om komende maand met hun eigen auto en fiets het land in te gaan om brieven en pakketjes te bezorgen. Zo kunnen minstens 750.000 brieven extra worden 'gemat', zoals dat in PostNL-jargon heet.

Charmeoffensief

Aan vijfhonderd managers wordt gevraagd zo spoedig mogelijk een Excel-lijst aan te leveren met de namen van medewerkers. ,,Rond Kerst wordt dat in een charmeoffensief ook wel eens gevraagd, maar dat in september al een beroep op kantoorpersoneel wordt gedaan is echt uniek," zegt FNV bestuurder Ger Deleij. Eén van de oorzaken van de problemen is volgens postbezorgers dat PostNL vlak voor kerst een nieuwe sorteerwijze invoerde, de zogenaamde combibundel. Die automatiseert het sorteren vrijwel volledig.

Sorteermachines

Dankzij het scannen van een code op enveloppen herkennen sorteermachines handgeschreven brieven vrijwel altijd. In theorie dan, want in praktijk gebeurde dat niet en bleef veel post liggen. De problemen leidde tot forse kritiek in politiek Den Haag en een onderzoek van toezichthouder ACM.

Meer taken voor postbodes

Postbodes krijgen er met de nieuwe werkwijze steeds meer taken bij: zij moeten naast post rondbrengen ook zelf kleine pakketjes sorteren in een speciaal ontwikkeld 'postvest'. ,,Omdat postbezorgers de nieuwe werkmethode totaal niet zien zitten vertrekken zij," verklaart de FNV'er. ,,Postbezorgers worden een soort jongleurs op straat met brieven en pakketjes zo groot als schoenendozen en krijgen er geen cent meer voor betaald.”

Actievoeren

De FNV noemt het automatiseren van het postsorteren, die volgens de vakbond een kleine vijfhonderd parttime banen kost, een fiasco. De bond voert er al maanden actie tegen. Op 20 september volgt een nieuwe stakingsdag. ,,De kwaliteit van de dienstverlening staat op het spel. Wij vinden dat PostNL per direct alle reorganisaties moeten opschorten.”

Kleiner banenverlies

PostNL zegt dat het banenverlies beduidend kleiner is en weerspreekt ook dat het dit jaar opnieuw misgaat met de kerstpost. Het bedrijf erkende eerder dat 2 procent van de brieven voor kerst en oud en nieuw vorig jaar vertraagd raakte, inclusief een deel van de rouwkaarten. De reden was de nieuwe sorteermethode, plus de enorme sneeuwval van medio december.

Maatregelen

Er zijn echter maatregelen getroffen, zei directeur Resi Becker afgelopen juni tegen het AD. Door softwarematige verbeteringen herkennen de sorteermachines meer handgeschreven kaarten. ,,De verbeteringen zijn getest met Valentijnsdag, het andere moment in het jaar waarop veel handgeschreven post wordt verstuurd. Dat verliep prima." Becker zei ook dat PostNL eerder met het werven van voldoende personeel begint.

Nieuwe cao

De nieuwe brief roept de vraag op of dat afdoende is en of PostNL niet meer moet doen om voldoende medewerkers te krijgen. Afgelopen jaar sloot het concern al een nieuwe cao af voor de 19.000 bezorgers. Die krijgen er structureel 5 procent loon bij en eenmalig 1 procent. Vanuit de Ondernemingsraad van PostNL klinkt er begrip voor het verzoek. ,,Natuurlijk is geen collega hier blij mee, maar we kunnen gewoon geen personeel vinden," zegt een OR-lid dat niet met naam genoemd wil worden. ,,Het water staat ons aan de lippen. Veel mensen snappen het verzoek wel."

September drukste maand

De personeelsvertegenwoordiger verwacht niet dat het kantoorpersoneel in oktober, november of december wéér moet lopen. ,,September is de drukste maand, de BV Nederland ontwaakt dan weer. Voor de decemberdrukte wordt al veel langer van te voren personeel geworven. Ik geloof de directie als zij zeggen

Beperkte middelen

Probleem voor PostNL is dat de middelen beperkt zijn. De postbezorging keldert al een decennium met tot wel tien procent per jaar. PostNL is bezig om duizenden brievenbussen weg te halen, de postzegelprijs stijgt ieder jaar met vijf cent.

Mona Keijzer

Binnenkort debatteert de Tweede Kamer over de toekomst van de postmarkt. In een nieuwe nota stelt staatssecretaris Mona Keijzer voor om de voorwaarden voor PostNL te versoepelen. Het concern mag samenwerken, mogelijk zelfs fuseren, met concurrent Sandd.