Rutgers-onderzoek: vaderschapsverlof blijft moeilijk te regelen

Uit een rapport van het kenniscentrum seksualiteit Rutgers blijkt dat bij veel bedrijven in Nederland een cultuuromslag nodig is om het vaderschapsverlof een succes te maken. Zeker omdat vaders vanaf 1 juli 2020 vijf weken extra verlof mogen nemen tegen 70 procent van hun salaris.

Draagvlak verlof is gegroeid

Betrokken vaderschap is goed voor iedereen, ook voor de samenleving, meldt het rapport. Er is dan ook een voorzichtige verschuiving zichtbaar in Nederland en het draagvlak is gegroeid. Dat zie je terug in de media, maar ook in de politiek. De verlofregeling bij de geboorte is uitgebreid van twee naar vijf dagen en daar komt volgend zomer dus nog eens vijf weken betaald verlof bij. Bedrijven zijn er niet onverdeeld enthousiast over.

Lees ook: Dit vinden werknemers van het nieuwe vaderschapsverlof

Inkomen aanvullen

Voor vaders zelf is het financiële plaatje vaak een probleem om ouderschapsverlof op te nemen. ,,Werkgevers moeten anders gaan denken over verlof van vaders'', zegt projectleider vaderschapsverlof Ilze Smit van Rutgers. ,,Ze kunnen het salaris aanvullen, waardoor verlof toch mogelijk is. Hr-managers kunnen aanstaande vaders standaard vragen hoe ze het willen gaan regelen na de geboorte. En managers kunnen rolmodellen zijn voor de mannen op de werkvloer. Op die manier staan bedrijven vaders bij en zorgen ze voor cultuurverandering, wat hoognodig is.''

Lees ook: Dit bedrijf wekt internationale interesse met personeelsbeleid

Vaders willen ook graag betrokken zijn bij de zorg en opvoeding van de kinderen, maar dat gebeurt nog te weinig. De traditionele rolpatronen zijn moeilijk te doorbreken, ook in de bedrijfscultuur. In video's van ING op YouTube is te zien hoe mannen hun baby beter leren kennen als ze de eerste weken thuis zijn. Zo krijgen kinderen een betere hechting en dat is alleen maar gezond. Door die vijf weken van de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) wordt dit voor iedereen mogelijk.

Constant beschikbaar is de norm

,,Mannen zijn bang dat verlof hun carrièrekansen schaadt en dat is tot op zekere hoogte een terechte angst'', zegt onderzoeker Anne Roeters van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). ,,De ideale mannelijke werknemer is constant beschikbaar: die norm heerst nog steeds. Van vrouwen verwacht men dat ze verlof opnemen, dus dat wordt ze niet kwalijk genomen.'' De initiatiefwet van Gijs van Dijk (PvdA) voor het recht op onbereikbaarheid is ook een goede stap in de richting van meer betrokken van vaders.

Onbetaald verlof bij ING

Het gaat soms als goed zonder dat de wetgever het moet afdwingen. Volvo biedt sinds 1 mei 2019 zes maanden partnerschapsverlof voor alle medewerkers wereldwijd. ING biedt een betaald partnerverlof van één maand met de mogelijkheid dit uit te breiden naar drie maanden onbetaald verlof, mét doorbetaling van pensioen. ,,Veel medewerkers maken gebruik van dit verlof, in 2018 bijna 900'', zegt een woordvoerder van ING. ,,Wij zien dat het onze medewerkers goed doet. Ze komen vol energie terug op de afdeling en hebben in de tussentijd hun nieuwe kindje leren kennen.''

Politie biedt allang vijf dagen

Bij de politie wordt al zo’n twintig jaar het nieuwe beleid gevoerd. Werknemers van wie de partner is bevallen hebben recht op vijf dienstdagen verlof. ,,We bereiden ons nu voor op de invoering van de vijf weken aanvullend geboorteverlof, zoals dat wettelijk geregeld is'', zegt een woordvoerder. ,,We staan positief tegenover deze toepassing. Ook maken we geen onderscheid tussen de verschillende soorten personeel. Iedereen heeft er recht op.''

Lees ook: Volvo introduceert zes maanden betaald ouderschapsverlof

Productiviteit gaat omhoog

Met de invoering van het partnerschapsverlof komt er ook meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Traditionele opvattingen zitten diep: een kwart van de Nederlanders vindt dat vrouwen beter voor baby’s kunnen zorgen. Bijna een vijfde (18 procent) vindt dat de zorg voor kinderen in eerste instantie de verantwoordelijkheid is van de moeder.

Ondanks de weerzin komt meer en beter verlof een bedrijf juist ten goede. De productiviteit van het personeel gaat omhoog, er is minder ziekteverzuim en iedereen is gelukkiger. Dat is de investering meer dan waard.

Bron: The State of Dutch Fathers, Vaderschap in Nederland: van willen naar doen 2019