Ondernemers hebben schreeuwend tekort aan uitzendpersoneel: ‘Volgend jaar wordt een ramp’

Waar sommige sectoren – horeca, vervoer en toerisme voorop – het nog altijd moeilijk hebben, herstelt de rest van de economie zich razendsnel. Vooral in de e-commerce (webwinkels), logistiek, industrie en digitale economie gaat het inmiddels hard. Maar vanwege de onzekere vooruitzichten over het vervolg van de coronacrisis, nemen bedrijven volgens het AD nu liever flexkrachten aan dan dat zij openstaande vacatures vast invullen.

Uitzendkrachten hebben elders werk gevonden, vooral in e-commerce

,,We zien de schaarste aan arbeidskrachten toenemen‘’, zei Randstad-topman Jacques van den Broek deze week bij de presentatie van de kwartaalcijfers van het uitzendconcern, die beter waren dan het tweede kwart van pre-coronajaar 2019. ,,Elke maand wordt dat nijpender.”

Dat komt mede doordat veel uitzendkrachten sinds vorig jaar elders werk hebben gevonden, vooral in de e-commerce (onder meer pakket­bezorging, webwinkelmagazijnen of callcenters) en zorg, zoals bij de priklocaties van de GGD.

Daarnaast houdt de NOW-loonsteun veel reguliere banen overeind– arbeidsplaatsen die anders mogelijk zouden zijn vervallen waarna de werknemers onder meer via uitzenders op zoek zouden gaan naar een nieuwe baan.

Onbalans tussen vraag en aanbod op arbeidsmarkt

Volgens Van den Broek zijn de tekorten structureel en dreigt alleen al tot 2030 een tekort van 100.000 mensen per jaar. ,,Het is de combinatie van veroudering van de arbeidsmarkt, de beperkte bevolkingsgroei en de behoefte aan meer werknemers in bijvoorbeeld zorg, onderwijs en activiteiten die te maken hebben met de Europese Green Deal voor milieu en duurzaamheid. Heel veel mensen moeten daarvoor geschoold worden.”

Van den Broek zegt dat de huidige aanpak ‘niet toereikend’ meer is. ,,Dat zie je nu al in de zorg, bouw en infrastructuur. We moeten met bedrijfsleven, UWV en overheid om tafel gaan zitten om de onbalans tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te bespreken. En om iedereen die aan het werk wil, aan het werk te houden. We werken nu langs elkaar heen. Dat kan beter.”

'Nederland is wereldkampioen deeltijdwerk'

Han Mesters, bankier zakelijke dienstverlening van ABN Amro, denkt dat het tekort van 100.000 nog wel eens ‘een voorzichtige schatting’ zou kunnen. ,,Volgend jaar wordt een ramp. We hebben nu al meer tekorten op de arbeidsmarkt dan we verwacht hadden. De werkloosheid ligt op maar 3,3 procent. Die schaarste gaat ons bijten. Dit wordt een structureel kenmerk van de economie, het is geen kwestie van een jaartje.”

De personeelstekorten kunnen volgens Mesters grote gevolgen hebben voor de Nederlandse economie. ,,De arbeidsproductiviteit in Nederland is de afgelopen twee jaar gedaald. We zijn wereldkampioen deeltijdwerk; mensen moeten echt langer gaan werken.”

'Het gaat niet om vast of flex, maar om goed werk'

Vorige maand adviseerde de Sociaal Economische Raad (SER) om uitzendwerk verder aan banden te leggen, door onder meer de arbeidsvoorwaarden voor vaste en flexkrachten gelijk te trekken en de maximumduur van uitzendcontracten terug te brengen naar drie jaar.

Zulke voorstellen lossen de tekorten niet op, zegt Randstad-baas Van den Broek. ,,Het gaat niet om vast of flex, maar om goed werk. De arbeidsmarkt moet van de zekerheid van het vaste contract naar de zekerheid van werk onder goede omstandigheden en voorwaarden.”

Het moet niet langer lucratief zijn om uitzendkrachten zes maanden op WW-vakantie te sturen

Vakbond FNV Flex wil dat een nieuw kabinet uitzenders en flexwerk juist verder aan banden legt, een flextoeslag in het leven roept en uitzendkrachten dezelfde arbeidsvoorwaarden geeft als mensen in vaste dienst. Volgens bestuurder Karin Heynsdijk doen honderdduizenden uitzendkrachten structureel werk, terwijl uitzenden volgens de bond bedoeld is om pieken en ziekte op te vangen.

,,Het gaat daarbij vrijwel altijd om uitzendkrachten die nauwelijks zekerheid hebben over werk en inkomen. Ze kunnen elke dag te horen krijgen dat ze niet meer nodig zijn. Ze worden vervolgens ingeruild voor een andere uitzendkracht. Het moet niet langer lucratief zijn voor werkgevers om uitzendkrachten steeds zes maanden op WW-vakantie te sturen. Bij vast werk hoort gewoon een vaste baan.”