Groeigoeroe Verne Harnish: ‘Groeien is het oplossen van een Sudoku-puzzel’

Bedrijfsadviseur Verne Harnish, wereldberoemd van het boek Scaling Up, was in Nederland. Dat is hij wel vaker, voor het geven van masterclasses, maar nu was deze groei-expert bereid voor een kort interview. Om tot de kern van de zaak te komen, zetten we de zaak eerst maar eens op z’n kop. Want waarom is het opschalen van een onderneming per se leidend in zijn visie? Er zijn immers genoeg MKB’ers die met een relatief kleinschalig bedrijf op één locatie prima verdienen. Of zelfs miljonair zijn geworden.

Bij het zoeken van schaalvoordeel is rijk worden sowieso een slechte motivatie, stelt Harnish. “Schaalgrootte moet van doen hebben met je doelstelling en ambities. Ik ken een bedrijf dat de negatieve impact van kunstmest wil opruimen. De beste manier om dat aan te pakken is het internationaal opschalen. Schaalvoordeel is alleen nuttig is dat in lijn ligt met je businessmodel”, zegt Harnish.

Ambitieus

Laten we daar dan van uit gaan, dat schaalvergroting past bij je businessmodel. Daar is ambitie voor nodig. Zijn MKB’ers eerzuchtig voldoende? Het probleem met ondernemers, zegt Harnish, is dat ze te veel waarde hechten aan onafhankelijkheid en aan het vasthouden waar ze goed in zijn. 76 procent van de Amerikaanse bedrijven wordt geleid door éénpitters zonder personeel in dienst. “Als je niet wil groeien, als je een dunne boterham wilt verdienen en tachtig uur per week wilt werken, dan moet je vooral zo doorgaan. En toch: op een gegeven moment is daar de lol echt wel vanaf. Dan is het moment aangebroken om activiteiten wel uit te besteden.”

Elke ondernemer wordt geconfronteerd met momenten waarop die terugkijkt en denkt: ‘Nou, dat houdt niet over’. Waar liggen dan de verbeterpunten? Een tegenvallend resultaat kan verschillende oorzaken hebben, doceert Harnish. Hij heeft er vier in petto. “Je hebt de verkeerde mensen in dienst, je hebt de verkeerde bedrijfsstrategie, de verkeerde uitvoering ervan of nummer vier: je hebt gewoon niet genoeg groeikapitaal. Vergelijk het maar met het jongleren met vier ballen. Als je wilt groeien, dan zal je één van de vier ballen moeten opgooien. Je zult zelf moeten ontdekken, welk aanknopingspunt het belangrijkste is om een doorbraak te forceren.”

Target Point

In goed Engels heet dat Target Point. Mooi begrip. Iedere ondernemer zal dat Target Point voor zichzelf moeten beslissen. Dat is niet altijd even gemakkelijk, hoewel Varnish op de hand is van een andere bedrijfsgoeroe, Jim Collins, die vindt dat je eerst de juiste mensen moet selecteren. Pas daarna is er ruimte voor de andere groeiaanjagers als strategie of uitvoering.

Nooit geleerd

Harnish drukt hiermee op een pijnpunt. Want het vinden van de juiste mensen is natuurlijk een Sudoku-puzzel van jewelste. Ondernemers hebben dat nooit geleerd, luidt zijn nuchtere constatering. Er zijn boekenkasten volgeschreven over hoe een bedrijf te starten. Elke minuut worden er mondiaal 11.000 nieuwe bedrijf opgericht. Zelfs op universitair niveau kun je kennis vergaren hoe een groot bedrijf te runnen, maar hoe je moet omgaan met werknemers word je als ondernemer niet verteld. “Het is pas kort sinds kort dat de Massachussets Institute of Technology(beter bekend bij de afkorting MIT, red.) in Boston aandacht heeft voor management van medewerkers. Dat was er voorheen eigenlijk niet. Betrokkenheid van personeel krijgt in de literatuur en in het onderwijs relatief weinig aandacht.”

Laten we even kijken naar fouten die ondernemers maken. Helemaal niet erg. Daar kun je van leren om je bedrijf succesvol te maken. Harnish onderscheidt er drie. Geen fouten eigenlijk, maar barrières om verder te groeien: gebrek aan leiderschap, het opschalen van het bedrijfsproces en marketing. Om logischerwijs met die eerste te beginnen: lees boeken, wil de bedrijfsgoeroe gezegd hebben. “De grootste leiders zijn kennissponsen. Die willen weten hoe ze het beter kunnen doen en dragen niet alleen zichzelf, maar iedereen in het bedrijf op om het telkens beter te doen. Lees managementboeken, bezoek congressen, leer telkens bij.”

Opschalen van processen

Nummer twee: besef dat groeien van doen heeft met het opschalen van processen. En dan hebben we het over praktische zaken als telefonie- of computersystemen bijvoorbeeld. Nummer drie, marketing, is eigenlijk interessanter. Harnish: “Marketing is de key functie binnen een bedrijf. Je hebt marketing nodig om klanten te trekken, om te groeien, om bekendheid te krijgen of om talent binnen te krijgen. Steve Jobs was de marketingregisseur van Apple, de rest liet die over aan tweede man Tim Cook(na het overlijden van Jobs heet Cook de rol van CEO overgenomen, red.).”

Laatste vraag dan, als het slechten van die barrières zo belangrijk is, waarom leren ondernemers dan zo weinig van hun fouten? Ondernemers kijken niet terug op wat ze verkeerd hebben gedaan, omdat ze te optimistisch van aard zijn. Ze zijn compleet gefocust op de dag van morgen, niet op die van gisteren. “Ze weten dat je dezelfde rivier niet twee keer kunt oversteken. Wat gisteren niet heeft gewerkt, werkt vandaag misschien wel. En toch, die constatering ontslaat je natuurlijk niet van je plicht om stil te staan bij je dagelijkse business”, besluit Harnish.