Vitaliteit: Zo herken je tijdig stress-signalen

Als je er een gewoonte van maakt om maar dóór te gaan - na een drukke dag laat thuis te komen, vervolgens snel te eten omdat de kinderen toch al op bed liggen, en daarna weer aan het werk te gaan - ligt stress op de loer. Voordat het echt mis gaat, is het zaak om je gedrag te veranderen, want stress trekt je in een neerwaartse spiraal.

Signalen

Het begint ermee dat je de signalen oppikt die vertellen dat je op de verkeerde weg zit. Ben je voortdurend moe? Val je moeilijk in slaap of word je heel vroeg wakker? Zeg je dingen áf waar je vroeger plezier aan beleefde, zoals familiebezoek, een filmpje pakken of op zaterdagochtend sporten? Is het moeilijk om je te concentreren? Beginnen mensen in je omgeving te zeggen dat je de laatste tijd zo prikkelbaar bent? Dan is de kans groot dat stress je in zijn greep krijgt.

Afkoppelen

Let erop dat je, net als ieder ander, in contact blijft met de mensen in je omgeving, voldoende blijft bewegen, sporten, en op je eet- en drinkgewoonten let. Om stress te voorkomen, helpt het om regelmatig 'af te koppelen'. Hard werken is niet erg als de dingen die je energie géven in evenwicht zijn met die welke energie kósten. 's Avonds soms nog een uurtje doorwerken is prima, maar stop op een tevoren vastgesteld moment. Klap de laptop dicht, zet je mobiel uit, en richt je aandacht op andere dingen. Dat geldt ook voor de weekenden.

Mediteren

Onderzoek heeft uitgewezen dat overdag af en toe 'afkoppelen' ook heel effectief is. Mediteer bijvoorbeeld elk uur een paar minuten, of neem gewoon de tijd om met iemand over totaal andere dingen dan het werk te praten, of dat nou voetbal is, mode, de kinderen of de vakantie.

Om stress voortaan voor te blijven, moet je je omgeving zó inrichten dat je de signalen ervan in een vroeg stadium kunt oppikken. Zorg dat familieleden, vrienden en collega's op het werk tegen je dúrven te zeggen dat je een kort lontje hebt gekregen.

Vitaliteitsdeskundige Pauline Goddijn vervulde talrijke managementfuncties bij bedrijven en overheid. Tegenwoordig doet ze onderzoek en werkt ze als consultant en interim manager.