Het Vitaalste Bedrijf van Nederland: eervolle vermelding voor chemisch bedrijf Vivochem

HR-manager Helen Wester en kwaliteitsmanager en broer Niels Vogelzang hadden op 17 november bij mede-initiatiefnemer en gastheer ONVZ in Houten de teleurstelling snel verbeten. Na een lange dag met pitches door de top tien vitaalste bedrijven van Nederland, maakte juryvoorzitter Louise Gunning-Schepers de finale uitslag bekend en daarmee de oplossing van de manke vergelijking: Vivochem kreeg een eervolle vermelding, omdat het als productiebedrijf met gemiddeld oudere werknemers en stringente veiligheidseisen een andere uitgangspositie had dan de overige kandidaten. ,,Als er prijzen worden verdeeld, hoop je - in het heetst van de strijd - toch te winnen. Al was het daar nooit om te doen. Wellicht is het een goed idee om volgend jaar met verschillende categorieën te werken.”

Prikklok

Vivochem laat zien dat er ook in productiebedrijven veel mogelijk is, vindt ook Wester. ,,We deden mee om eens te kijken hoe wij ervoor staan, meer niet. Dat werd al snel meer en als je dan zo’n pitch voorbereidt, gaat het steeds meer leven en zie je steeds meer mogelijkheden. Al moeten de vrachtwagens wel de weg op en is een ‘een uurtje langer uitslapen’ bij ons lastig. Wij kunnen nog niet zonder prikklok. Ook niet zonder hiërarchie trouwens. Sturing en leiding zijn noodzaak, waar de veiligheid boven alles gaat.”

Ansichtkaart

Wat wél kan, doen Wester en collega's. Waardoor ze geregeld een ansichtkaart en fotootjes van ver over de grens krijgen. ,,Eén van onze chauffeurs wilde graag een halfjaar sabbatical, om op wereldreis te gaan. Dan moet er wel van alles worden geregeld, al is het maar zorgen dat die vrachtwagen niet stil komt te staan. Dat hebben we gedaan want we begrijpen dat hij dat wil nu hij nog jong is en we willen hem behouden. Dat is belangrijk voor de veiligheid én kwaliteit van ons bedrijf, goed personeel binden. Als er dan een fotootje van hem uit Australië komt, maakt dat iedereen hier blij.”

Powernap

Oprichter van Vivochem en Westers vader Piet Vogelzang volgt de vitale groei vol trots. Natuurlijk golden zestig jaar geleden andere normen, maar als er iemand vroeg het belang van vitaliteit inzag, dan wel haar 83-jarige vader. Wester, hartelijk lachend: ,,Hij deed steevast, elke dag, een powernap. Al toen het bedrijf achter ons huis startte, kroop hij na de lunch altijd even een kwartier, twintig minuten op de bank. Dat is hij altijd blijven doen.” Wellicht komt het er ooit nog van, de Piet Vogelzang powernap-ruimte.

Goed werkgeverschap

,,Dat wordt lastig”, weet Wester, die net 51 jaar is geworden en daarvan de helft in dienst is van Vivochem. ,,We zijn inmiddels met tachtig man personeel. Als die allemaal een powernap willen doen...” Na een Schoevers-opleiding begon ze als secretaresse van pa, om via de receptie als ‘manusje van alles’ te belanden op ‘de boekhouding’, nu financiële administratie. Daar begon ze tien jaar geleden HR erbij te doen, pakte een studie op en zette goed werkgeverschap en duurzame inzetbaarheid op de agenda van de directie.

Fitheidstest

Het eerste agendapunt was het opzetten van periodieke fitheidstesten. ,,Dat betekende dat medewerkers elke vier jaar een medische check-up krijgen. Daarmee wil je bijvoorbeeld de veiligheid borgen. Dat niet iemand met zware medicijnen concentratieproblemen krijgt tijdens het werken met risicovolle chemische stoffen. Vervolgens werd roken in de vrachtwagens verboden, wat best lastig was voor een aantal chauffeurs. En weer later introduceerden we een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Daarbij geven mensen natuurlijk aan wat ze missen en willen. Daar gingen we mee aan de slag, puntsgewijs. Zo ontstond er een soort flow.”

Tevredenheid

Na ‘goed werkgeverschap’ en ‘duurzame inzetbaarheid’ kwam de term ‘vitaliteit’ in Almelo voor het eerst op de agenda met de vraag om kleding: de fiets- en hardloopkleding waarin Wester en Vogelzang hun pitch ook deden. Het tekent het enthousiasme waarmee Vivochem vitaliteit omarmt. Dat geldt ook voor de directie en moederbedrijf Büfa dat Vivochem in 2006 overnam. ,,Büfa telt ruim 500 medewerkers en organiseert veel sportwedstrijden. Daar doen wij dan geregeld aan mee. Ik krijg de instrumenten en - heel goed voor mijn vitaliteit - autonomie. Onze directie zit er ook al lang en ze zien zelf wat er gebeurt. Ze staan zelf volop in de operatie, geven leiding en voelen wat het doet. We sturen op tevredenheid en ik denk dat die sterk is verbeterd. De metingen moeten dat nog staven maar het blijkt uit alles. De cultuur is open en we communiceren veel, LEAN ook. De directie en ikzelf zijn heel benaderbaar en luisteren. Als iemand niet tevreden is, dan ondernemen we ook echt actie.”

Medewerkers kunnen zich permanent ontwikkelen, in diverse richtingen. Er is levensfasebeleid en speciale aandacht voor senioren. Lastiger in een productiebedrijf zijn parttime en thuiswerken, net als flexibele werktijden en zelforganisatie.

Oog voor de mens

Net als alle andere deelnemers in de top 10, benadrukt Wester dat het om veel meer gaat dan hardlopen en de spreekwoordelijke banaan in de kantine. Pieter van den Hoogenband kan tevreden zijn: bij Vivochem zit vitaliteit in de cultuur en strategie. Sterker nog: het zit ‘in de muren’. ,,Al zijn we in 2006 onderdeel geworden van een Duits concern, het gevoel van een familiebedrijf blijft. Veel mensen werkten hier voor de overname al en weten niet beter dan dat we oog hebben voor elkaar als mens. Niet alleen als collega. We willen dat onze collega’s blij naar het werk komen én blij weer naar huis gaan. We weten van elkaar wat ons gelukkig maakt.”

Tot slot een tip van Helen Wester voor andere bedrijven, zeker ook productiebedrijven: ,,Een vitaal bedrijf worden werkt voor elk bedrijf anders en de kosten zijn overal anders. Overal geldt dat je er uiteindelijk de vruchten van plukt. Het belangrijkste: begin gewoon en ontdek jouw mogelijkheden.”