Wanneer vrij op Bevrijdingsdag? Deze beroepsgroepen werken wel/niet op 5 mei

Collectieve vrije dag

Gerdi Verbeet van het Nationaal Comité 4 en 5 mei probeerde het deze week maar weer eens. Ze riep de formerende partijen op van Bevrijdingsdag een collectieve vrije dag te maken. Nu geldt dat alleen voor ambtenaren en leraren. In het bedrijfsleven hebben de meeste mensen geen vrije dag op 5 mei of slechts eens in de vijf jaar.

1980

Al velen zijn Verbeet voorgegaan met een oproep om iedereen een vrije dag te gunnen. De Tweede Kamer nam al in 1980 een motie aan die vroeg van Bevrijdingsdag een nationale feestdag te maken. Grappig detail: die motie kwam van Wim Meijer, de huidige geliefde van Verbeet.

Miljard euro

Die feestdag kwam er, alleen weigerde het toenmalige kabinet te verordonneren dat 5 mei voortaan een vrije dag zou zijn. ,,Omdat het te veel geld kostte'', zegt Ilse Raaijmakers van het Arq kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld. ,,De discussie komt steeds terug, maar elke keer blijkt dat een extra vrije dag te duur is.'' Het scheelt de economie al gauw een miljard euro, stellen werkgevers.

Cao-afspraak

Bovendien gáát de politiek er helemaal niet over. Nergens is wettelijk vastgelegd dat we met feestdagen als kerst en Pasen vrij moeten zijn. Dat is een cao-afspraak, die per sector wordt gemaakt door de werkgeversorganisaties en vakbonden. De werkgevers staan in elk geval niet te springen om van Bevrijdingsdag een vrije dag te maken. ,,Als er behoefte aan is, kunnen er cao-afspraken over gemaakt worden, maar het kost natuurlijk wel wat'', zegt Edwin van Scherrenburg van VNO-NCW. ,,Bovendien werken we al de minste uren van heel Europa, minder dan in Griekenland bijvoorbeeld.''

Wet

Vakbond FNV wil zijn vingers er evenmin aan branden. ,,Als je dit voor iedereen wilt regelen, kan de regering dat het beste doen via een wet'', stelt woordvoerder Linda Vermeulen.

Tweede Pinksterdag

D66 heeft weleens geopperd om een christelijke feestdag in te ruilen voor Bevrijdingsdag. Bijvoorbeeld door te werken op Tweede Pinksterdag en in plaats daarvan thuis te blijven op 5 mei. In het huidige politieke klimaat ligt dat veel te gevoelig. Behalve de christelijke partijen maken ook VVD en PVV zich tegenwoordig druk om de teloorgang van de 'joods-christelijke cultuur'. De afgelopen tijd leidden de 'verstopeieren' van de Hema (in plaats van paaseieren) en de feeststol van Albert Heijn (geen kerststol) al tot verhitte discussies. Wie wil nu zijn nek uitsteken om een christelijke feestdag te schrappen?

Ploeteren

Voorlopig zullen de meeste werknemers dus gewoon moeten ploeteren op Bevrijdingsdag. ,,Het zou heel mooi zijn als 5 mei een vrije dag wordt, maar ik vrees dat aan de oproep geen gehoor wordt gegeven'', voorspelt onderzoeker Raaijmakers.