Turbulente tijden voor chrysantenkweker: ‘Is dit ondernemen of pokeren?’

Wouter moest vanochtend twee keer goed kijken, maar het stond er toch echt: 1,95 euro voor een kuub gas. En dat terwijl er voor hun bedrijf Beyond Chrysant jaarlijks zo’n 2 miljoen kuub nodig is. Het zorgt ervoor dat de broers zichzelf iedere dag afvragen hoe lang ze nog door moeten gaan in deze krankzinnige situatie.

,,Als je tuinders vijf jaar geleden had gezegd dat ze 50 cent voor een kuub gas moesten betalen, dan zou het grootste deel er direct mee zijn gestopt. Vanochtend lag de prijs op bijna 2 euro en iedereen gaat door. Iedereen is bereid om ver te gaan, maar de vraag is hoe ver. Je kunt jezelf inmiddels de vraag stellen of we nog steeds met z’n allen ondernemen, of dat het puur pokeren is geworden.”

Minder chrysanten kweken of overstappen op bloemkool

De kwekerij uit Hoek van Holland doet er onverstoord aan mee. Wouter geeft aan dat dit mogelijk is door overige kosten zoveel als mogelijk te drukken. ,,Dat betekent dat we zo efficiënt mogelijk verlichten, betere en slimmere teelmethodes moeten toepassen en gebruik moeten maken van de nieuwste technieken. Misschien moeten we volgende winter wel minder gaan kweken. Of overstappen op bloemkool. Dit bedoel ik met pokeren. Dat kun je niet oneindig volhouden, maar gelukkig zijn wij een gezond bedrijf.”

Europese sancties tegen Rusland hier voelbaar

Hoewel het gas nooit eerder zo duur was, hebben de gebroeders Duijvesteijn al langer te maken met bizar hoge prijzen. Met alle sancties tegen Rusland is er nu echter een probleem bij gekomen. ,,Ongeveer 70 procent van onze inkomsten komt uit Rusland (het bedrijf heeft een Russische variant van hun site in de lucht, red.) en die handel ligt nu stil omdat Europa Russische banken van betaalsysteem SWIFT heeft afgesloten. Bovendien is de Euro inmiddels onbetaalbaar voor ze geworden.”

,,De vraag vanuit Oekraïne is al compleet verdwenen en voor Rusland geldt binnenkort hetzelfde. Volgende week dinsdag is het Internationale Vrouwendag en daar geeft men in Rusland nogal veel aandacht aan. Hoewel onze bloemen voor dat moment gelukkig al over de grens zijn, hebben de exporteurs nog niet betaald. Ik heb natuurlijk geen idee wat de dag van morgen ons brengt, maar ik vermoed dat we hierna een tijdje niets meer horen vanuit Rusland. De bloemen die ik hier nu nog heb staan, raak ik ook nog wel kwijt. Daarna wordt het stil.”

Meerdere crises overleefd

Zoals gezegd hebben deze Zuid-Hollandse chrysantenkwekers de zaken dusdanig op orde dat het financieel nog wel even uit kan. Bovendien hebben de twee ondernemers in ruim dertien jaar tijd de nodige ervaring opgebouwd als het gaat om crises. ,,In 2008 hadden we de kredietcrisis, in 2014 sloot Rusland de grenzen toen het ook al in conflict lag met Oekraïne, een aantal jaren later overleed onze compagnon, in 2020 was er de coronacrisis, eind vorig jaar de gascrisis en op dit moment hebben we te maken met alle gevolgen van de oorlog. Ik weet niet waar dit op uitloopt, maar we hebben al zoveel meegemaakt… We laten ons niet zo snel meer gek maken en hebben vertrouwen dat ook deze crisis goed afloopt. Het zou alleen weleens lekker zijn om vijf jaar zónder crisis te kunnen ondernemen.”

Verscheurd personeelslid met familie in Oekraïne

Crisiservaring, verstand van ondernemen en zeker ook de nuchtere instelling brengen Wouter en Martijn momenteel een hoop wijsheid. Iets waar Wouter duidelijk meer moeite mee heeft, is omgaan met de situatie van één van zijn personeelsleden.

,,Wij hebben zo’n twintig mensen in dienst waarvan een Oekraïense vrouw. Ze is hier vijf jaar geleden naartoe gekomen om de artsenopleiding voor haar dochter te kunnen betalen. Haar kind en de rest van de familie zijn nog in Oekraïne en dus is zij kapot van de oorlog die er nu speelt. Wegens onze taalbarrière is het nog altijd lastig om echt met elkaar in gesprek te kunnen gaan. We bieden steun waar we kunnen, maar dat is helaas wel oppervlakkig.”