Liveblog Provinciale Statenverkiezingen: BBB in alle provincies de grootste

Provincies moeten nog steeds voor 1 juli hun stikstofplannen af hebben, ook na de verkiezingszege van de op dit punt zeer kritische BoerBurgerBeweging (BBB), zegt verantwoordelijk minister Christianne van der Wal. Die plannen zullen niet 'in beton gegoten' zijn en kunnen daarna nog worden aangepast. De bewindsvrouw wil niet vooruitlopen op hoe mogelijke provinciale colleges met BBB haar stikstofplannen kunnen blokkeren.

De verkiezingen veranderen volgens de minister niets aan de wettelijke taak voor provincies om voor de genoemde datum met stikstofplannen te komen. ,,Dat zijn echt de eerste onderbouwingen op wat voor manier dan doelen gehaald zouden moeten worden", zegt Van der Wal, die zo ook ruimte laat om niet met al te gedetailleerde plannen te komen.

Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) relativeert de gevolgen van de verkiezingswinst van de BoerBurgerBeweging (BBB) voor zijn ambities om honderdduizenden woningen te bouwen. Hij verwacht dat met de partij te praten valt als deze in provinciebesturen belandt. Ook over het stikstofbeleid van het kabinet waar de partij voor wil gaan liggen. Stikstofregels zijn bovendien bij lang niet alle bouwprojecten een probleem volgens de minister.

,,In alle provincies zal dat moeten blijken, maar ik ga er vanuit van wel", antwoordt De Jonge op de vraag of hij verwacht dat er te praten valt met de BBB. De kans is groot dat BBB in provinciebesturen belandt, gezien de partij in alle provincies de grootste is. Bij de uitvoering van het stikstofbeleid van het kabinet is een grote rol weggelegd voor de provincies.

Voorman Hans Biesheuvel van ondernemersorganisatie ONL is niet verbaasd dat BBB zo’n enorme klapper heeft gemaakt. ,,Als je ijzerenheinig als kabinet door blijft gaan en niet naar ons luistert is dit de afstraffing. Wat er in het regeerakkoord staat, daar zie je toch bitter weinig van terug. De overheid is niet betrouwbaar bijvoorbeeld als het gaat om de arbeidsmarkt.” 

Lees zijn hele analyse in dit artikel. 

Van een 'logisch gevolg' tot een 'gevaarlijke uitslag'. Er zijn ondernemers die zich zorgen maken na de enorme winst van BBB tijdens de Provinciale Statenverkiezingen.

"Ik ben bang dat deze uitslag betekent dat we de oude manier van landbouwen blijven vasthouden", zegt Stijn Markusse van Boerschappen. En Samuel Levie van Brandt & Levie stelt in hetzelfde artikel met reacties van meerdere ondernemers: "Als we nu niks doen, krijgen we straks niet alleen gedonder met Europa maar ook met toekomstige generaties". 

De BoerBurgerBeweging (BBB) is in iedere provincie de grootste partij geworden bij de Provinciale Statenverkiezingen. De partij was in sommige provincies zoals Drenthe en Overijssel met afstand de grootste. In onder meer Utrecht en Noord-Holland won de partij het nipt van GroenLinks en de VVD.

De overwinning van de BoerBurgerBeweging blijkt nog groter dan gedacht. Een nieuwe voorlopige prognose van de Verkiezingsdienst van het ANP brengt de partij van Caroline van der Plas op zestien zetels in de Eerste Kamer. Mogelijk worden dat er zelfs nog zeventien. Daarmee is de BBB vanuit het niets de grootste: de combinatie GroenLinks-PvdA blijft voorlopig op vijftien zetels steken, één zetel winst.

Na Forum voor Democratie, dat in 2019 met twaalf zetels de senaat in kwam en er nu nog maar twee over heeft, is het CDA de grootste verliezer. Van de negen Eerste Kamerzetels, verliest de partij er vier.

Met de enorme winst van BBB, een stevig links blok en een harde dreun voor de coalitie moet premier Rutte alle zeilen bijzetten om zijn kabinet overeind te houden. Als dat niet al door interne ruzie uit elkaar valt. Want na de dreun van de kiezer moet het kabinet op zoek naar oppositiesteun: BBB-route kan, ‘over links’ ook. Dit is de analyse van AD-collega's Hans van Soest en Niels Klaassen.

Het kabinet moet werken aan herstel van het vertrouwen onder de Nederlandse bevolking, want dat vertrouwen is nu erg laag. Dat laat vakbond CNV weten in een reactie op de grote overwinning van de BoerBurgerBeweging (BBB) in de Provinciale Statenverkiezingen. 

Volgens CNV-voorzitter Piet Fortuin zal de bond zich de komende tijd inzetten om de problemen van werkend Nederland aan te pakken. ,,Vakbonden hebben een belangrijke rol in het terugwinnen van vertrouwen. Hogere lonen, een lagere werkdruk, een zeker pensioen, bestaanszekerheid, het zijn allemaal zaken die miljoenen Nederlanders raken en waar wij ons sterk voor maken. Met het kabinet zijn we voortdurend in gesprek om te zoeken naar de beste oplossingen voor werkenden. Signalen vanuit werkend Nederland zullen in onze gesprekken met het kabinet, zoals altijd, een belangrijke plek houden."

,,Een belangrijke winst voor onze boeren en het vitale platteland. Top gedaan Caroline van der Plas van BoerBurgerBeweging, gefeliciteerd", zegt Sjaak van der Tak, voorzitter van de Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO), in een reactie op de enorme overwinning van BBB.

,,Kiezers geven het kabinet en daarmee de coalitie een enorme dreun en dat vraagt om een echte koerswijziging met het vinden van draagvlak voor de grote plannen, zoals stikstof", vervolgt de LTO-voorzitter. Volgens de LTO heeft de BBB met de uitslag 'een aardverschuiving' veroorzaakt. ,,De samenleving laat zien hoeveel belang ze hecht aan een goede toekomst voor boeren en tuinders in Nederland. Deze uitslag laat zich maar op één manier vertalen: er moet ruimte komen voor realistische doelen en nieuw draagvlak voor het landbouwakkoord en de stikstofaanpak."

- Nieuwkomer BoerBurgerBeweging koerst af op een monsterzege bij de verkiezingen. Volgens de eerste exitpolls komt BBB in een klap op één in vijf provincies, in Overijssel krijgt de partij van Van der Plas zelfs een derde van alle stemmen. Bekijk hier alle resultaten.

- BBB blijft ruim op winst met de verwachte zetels voor de Eerste Kamer, die in mei door de nieuwe Provinciale Staten wordt gekozen. Na telling van 85 procent van de stemmen staat de partij op 15 zetels. GroenLinks en de PvdA, die in de senaat één fractie gaan vormen, komen ook op 15 zetels. De VVD moet genoeg nemen met 10 zetels.

- En dit zegt de stikfstofminister over de enorme winst van BBB én stikstof: zie deze link.

- Het landelijke opkomstpercentage lijkt volgens de eerste exitpoll uit te komen op 61 procent. Dat is meer dan vier jaar geleden, toen 56 procent van de stemgerechtigden naar de stemlokalen ging.

- Met de enorme winst van BBB, een stevig links blok en een harde dreun voor de coalitie moet premier Rutte alle zeilen bijzetten om zijn kabinet overeind te houden. Als dat niet al door interne ruzie uit elkaar valt. Lees hier de analyse van onze AD-collega's van de verkiezingsuitslag.

Het is een exitpoll, maar toch: BBB pakt 19 procent, en dat zijn 15 zetels. De combinatie van Groenlinks en Partij van de Arbeid komt ook uit op 15 zetels in de Eerste Kamer. Wat de coalitie betreft: VVD terug van 12 naar 10, CDA terug van 9 naar 5, Christen Unie van 4 naar 3, D66 van 7 naar 6. 

Forum voor Democratie krijgt klap na klap, staat op nog twee zetels (van de 12).

BBB wordt ook in Noord-Brabant de grootste partij bij de provinciale verkiezingen. Een exitpoll van Ipsos in opdracht van de NOS voorspelt dat de partij van Caroline van de Plas bijna een vijfde van de stemmen heeft gekregen. De VVD, vier jaar geleden nog de grootste partij in deze provincie, is nu de tweede met 14,4 procent van de stemmen. Het CDA halveert ook hier ruimschoots, van 13,3 naar 5,8 procent.

BBB wordt met afstand de grootste partij in Overijssel. De boerenpartij heeft bijna een derde van de stemmen behaald, aldus een exitpoll van Ipsos in opdracht van de NOS. Het CDA krijgt in de plattelandsprovincie een harde dreun. De christendemocraten waren vier jaar geleden nog de grootste partij met 17 procent van de stemmen, daar is minder dan de helft van over.

De BoerBurgerBeweging lijkt ook de grootste partij in Provinciale Staten van Noord-Holland te worden. De nieuwkomer heeft volgens een exitpoll van Ipsos in opdracht van de NOS 14,3 procent van de stemmen gekregen. De VVD verliest licht maar lijkt met 13,3 procent de tweede partij te worden in Noord-Holland.

Forum voor Democratie, vier jaar geleden nog de grootste partij in Noord-Holland met 15,3 procent van de stemmen, komt nu volgens de exitpoll niet verder dan 2,6 procent. Ook het CDA krijgt een flinke tik te verwerken. De christendemocraten halen niet meer dan 3,9 procent van de stemmen, tegen 6,8 procent in 2019. Verlies is er eveneens voor D66, dat van 9,9 naar 7,5 procent gaat.

De peilingen zijn onbeslist: krijgt de BBB uiteindelijk de meeste zetels in de Senaat, de combinatie GroenLinks/PvdA of de VVD? Is BBB inderdaad de onbetwiste nummer 1 in vijf, zes of misschien wel meer provincies? Caroline van der Plas grapte al tegen haar moeder: ‘Je moet natuurlijk wel mijn Uil van Minerva-speech zien’.

De meeste stembureaus zijn open tot 21.00 uur vanavond, vanaf ongeveer 21.20 uur worden de uitslagen verwacht van de kleinste gemeenten; die van de grote steden volgen waarschijnlijk na middernacht. 

NOS Nederland Kiest op NPO1

NOS Nederland Kiest – De Uitslagen is te zien op NPO1 vanaf 20.30 uur. In een rechtstreekse uitzending voeren Rob Trip en Simone Weimans gesprekken met de politieke duiders van de NOS (Marleen de Rooy, Arjan Noorlander en Xander van der Wulp). Malou Petter staat aan het uitslagenscherm. Ook wordt veel geschakeld met een groot aantal locaties in het hele land: verslaggevers zijn in de provincies en bij partijbijeenkomsten. Daarnaast geeft politiek geograaf Josse de Voogd inzicht in het stemgedrag van Nederland en de regionale verschillen. 

Volgens ondernemer Gert-Jan Dekker, tevens minister van Circulariteit in het Ondernemerskabinet, zijn er nog te veel horden om overheen te springen voor ondernemers om circulair te worden. Hij wil daarom dat Den Haag 'meer gaat begrijpen' over het belang van circulair ondernemen, en de obstakels vanuit de overheid. 

= Tot 13.45 uur heeft 20 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders zijn stem uitgebracht. Bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden was de opkomst rond dat tijdstip iets lager.

= Bij de laatste Statenverkiezingen in 2019 deden 179 partijen aan de Statenverkiezingen mee. Nu maar liefst 227 partijen.

= Onlinestemhulp MijnStem heeft op de ochtend van de verkiezingen al een recordaantal bezoekers geteld. De stemwijzer was om 09.45 uur al ruim 4,7 miljoen keer ingevuld. ,,Een absoluut record", aldus een woordvoerder. Ook onlinestemhulp Kieskompas spreekt van 'recordcijfers' op de ochtend van de verkiezingen. De stemwijzer telde rond 10.45 uur al 2,7 miljoen bezoekers.

Econoom Lex van Teeffelen, lector aan de Hogeschool Utrecht, schuwt een robbertje vechten met politici en ambtenaren niet als het gaat om subsidies. ‘Veel goede bedoelingen en slechte uitvoering.’ Hij sprak erover tijdens De Ondernemer Kiest, op de dag voor de Provinciale Statenverkiezingen.

Deze week stelde staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media een regeling open waaruit cultuurondernemers een deel van hun arbeidsongeschiktheidsverzekering kunnen financieren. Van Teeffelen plaatste er een kritische kanttekening bij. ,,Ondernemers krijgen pas na twaalf maanden premie betalen geld terug, maar die mensen hebben al geen geld. Hoe wil je dat ze dat nog gaan voorfinancieren? Het gaat mis omdat bewindslieden niet goed opletten bij de uitvoering. Tip aan hen! Dien zelf eens een paar aanvragen in.”

Het interview met Lex van Teeffelen lees je hier. 

Diverse (landelijke) politici hebben al vroeg hun stem uitgebracht. Onder meer premier Rutte (VVD), minister Kaag (D66), PVV-leider Wilders en SP-leider Marijnissen waren 's ochtends al in het stemhokje te vinden. 

Tot 10.30 uur heeft 8 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders zijn stem uitgebracht. Bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden was de opkomst rond dat tijdstip iets lager: 7 procent.

Bij diverse stemlokalen bij de stations staat een rij, meldt de NS. Het gaat onder meer om Arnhem, Utrecht en Rotterdam. De stembureaus voor de Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen zijn in heel het land om 07.30 uur geopend en sluiten om 21.00 uur.

Het moet werkgevers makkelijker worden gemaakt om iemand in vaste dienst aan te nemen wanneer een andere werknemer langdurig ziek is. Dat stelde premier Mark Rutte tijdens De Ondernemer Kiest. ,,De overheid trekt 300 miljoen euro uit om dat financieel te ondersteunen’’. Lees daar hier meer over en bekijk het volledige interview met de premier hier terug.

Talloze bakkers zijn de afgelopen maanden gestopt met hun bakkerij omdat hun energierekening door het dak ging en steun niet op tijd kwam. Tijdens De Ondernemer Kiest Live zei Economische Zaken en Klimaat (EZK) minister Adriaansens dat ze geprobeerd heeft het ‘extreme ondernemingsrisico’ weg te nemen, maar dat er altijd risico overblijft. ,,We doen ons best om de schade te beperken, maar kunnen niet voorkomen dat het bij niemand pijn doet.”

De SP komt met een actieplan voor ondernemers. Middels een enquete wil de partij uitzoeken wat de problemen van specifiek kleine ondernemers zijn, om die problemen erna op te lossen. Zo vertelde Renske Leijten bij De Ondernemer Kiest. Hier lees en kijk je het hele interview terug. 

Het ontbreekt de politiek aan kennis en kunde als het gaat om ondernemerschap. ‘Niemand is meer in staat om een vertaling te maken naar de praktijk.’ Het is voor ondernemer Elrie Bakker aanleiding geweest om de politiek in de gaan als lijsttrekker voor JA21 in de provincie Gelderland. Lees en kijk het hele interview tijdens De Ondernemer Kiest hier terug. 

De transitie naar elektrisch rijden gaat snel, maar niet snel genoeg voor de doelstellingen. Volgens Frederiek van Ruiten, minister van brandstof in het Ondernemerskabinet en oprichter van Van Ruiten Camperverhuur, is Nederland er simpelweg niet klaar voor om in 2035 te rijden zonder fossiele brandstoffen. Bekijk het interview met Frederiek via deze link.

,,Politici zijn zeer actief op social media, en dat is een goede zaak. Maar ik mis dat ze duidelijk maken waar die verkiezingen eigenlijk over gaan. Dan wordt het duidelijk voor de volgers.” In plaats daarvan proberen ze elkaar vliegen af te vangen. Duidelijke taal van social media-ondernemer Jan de Keijzer, minister van Communicatie in het Ondernemerskabinet. Hieronder zie je wat hij vertelde tijdens De Ondernemer Kiest. 

Het adviesrapport van ambtenaren over het klimaatbeleid aan klimaatminister Rob Jetten is 'weer een voorbeeld van een advies dat de agrarische sector geen enkel perspectief biedt voor de toekomst', reageert Sjaak van der Tak, voorzitter van Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO). ,,Zulke rapporten zijn niet behulpzaam. Het verstoort het proces, draagt niet bij aan de samenhang die we met elkaar nastreven en het voedt het wantrouwen bij boeren en tuinders. Ik neem dit rapport maar even voor kennisgeving aan", vervolgt hij.

In het rapport staat dat om de klimaatdoelen te halen er strengere regels en meer heffingen nodig zijn. Daarbij zou de landbouwsector een forse bijdrage moeten leveren om de CO2-uitstoot in een hoger tempo te reduceren. Enerzijds door een aanzienlijke aanvullende krimp van (melk)vee in Nederland. Anderzijds door bijvoorbeeld meer belasting te heffen op vlees- en zuivelproducten.

Van der Tak wijst erop dat LTO al een aantal maanden probeert om met alle betrokken partijen gezamenlijk tot een landbouwakkoord te komen. ,,Dat doen we juist om alle opgaven waar de landbouw voor gesteld wordt in samenhang op te pakken. En we doen het bovenal om daarbij toekomstperspectief voor de agrarische sector te schetsen", aldus de voorzitter.

Het stikstofbeleid motiveert veel kiezers om te gaan stemmen. Volgt er opnieuw een impasse als partijen zoals BBB flink winnen? Veel speelruimte is er niet meer, stellen partijen en deskundigen in deze analyse.

Maar liefst 4 op de 5 Nederlanders vinden het land 'meer verdeeld dan in het verleden. Zo blijkt uit de 2023 Edelman Trust Barometer. Daar blijkt ook weinig vertrouwen in de economie uit en een veranderd aanzien van Nederland: van polderen naar polarisatie, hier lees je meer. 

Het kabinet moet een reeks vergaande maatregelen nemen om de klimaatdoelen te halen, blijkt uit een groot beleidsonderzoek. De veestapel moet flink krimpen, de belastingen op fossiel energiegebruik moeten omhoog voor burgers en bedrijven, en in het vervoer moeten veel meer biobrandstoffen worden gebruikt. Lees hier het hele advies. 

Twee op de drie ondernemers vindt de arbeidsmarkt een knelpunt in hun provincie. Dat blijkt uit onderzoek van MKB-Nederland onder 1.800 ondernemers. Ondernemers klagen over de grote schaarste aan personeel en het ontbreken van technisch talent.

Andere belemmeringen die worden genoemd zijn de regeldruk en vergunningverlening in Nederland (59 procent), maar ook de hoge energiekosten (45 procent), de belasting- en premiedruk (39 procent) en het worstelen met de energietransitie (27 procent). 

Ook D66-leider en vicepremier Sigrid Kaag weet niet of de huidige coalitie met VVD, D66, CDA en ChristenUnie de vele crises waar het mee kampt gaat overleven. "Ik weet niet of we eruit gaat komen, maar het is de inzet om dat wel te doen", zegt ze in het programma Goedemorgen Nederland.

Daarmee sluit Kaag zich aan bij eerdere uitlatingen van premier Mark Rutte (VVD). Hij zei in het programma WNL op Zondag dat er een paar "spannende onderwerpen" aankomen, zoals stikstof en asiel. "Ik denk dat het kan", aldus de premier. "Maar je weet het nooit zeker."

Ook CDA'er Derk Boswijk, die namens zijn partij onder andere het woord voert over stikstof, zei te vrezen dat de coalitie het niet haalt en het kabinet zal vallen. Zelf heeft hij "meerdere keren" eraan gedacht te stoppen. Dat deed hij toch niet, omdat boeren met grote stikstofproblemen dan niet geholpen zouden worden.

Volgens Kaag is het zaak dat het kabinet "de rug moet rechten" en "we onze ook onze eigen veerkracht moeten hervinden", aangezien er in de coalitie afspraken zijn gemaakt over asiel of stikstof. "Maar ik heb altijd gezegd: we doen het goed, of we doen het niet."

Mark Rutte én Wopke Hoekstra houden rekening met de mogelijkheid dat het kabinet valt over stikstof of de asielcrisis. Ze gaven dat scenario vandaag aan in Buitenhof en WNL op zondag. Het is opmerkelijk dat zowel Rutte als Hoekstra, premier en vicepremier, van twee coalitiepartijen openlijk ingaan op de kans van een kabinetscrisis. Lees hier het volledige artikel.

De BoerBurgerBeweging stevent af op megawinst bij de Provinciale Statenverkiezingen woensdag 15 maart. In vijf provincies wordt nieuwkomer BBB overduidelijk als grootste partij gepeild, ook elders doet de partij van Caroline van der Plas mee om de winst. De virtuele opmars van nieuwkomer BBB zet stevig door in een peiling die I&O Research in opdracht van AD.nl uitvoerde onder ruim 8000 deelnemers. Lees er via deze link alles over.

Dinsdag 14 maart kun je van 12.00 tot 18.00 uur live kijken en luisteren naar De Ondernemer Kiest. Deze vooruitblik op de Provinciale Staten Verkiezingen met ondernemers en politici, vanuit Den Haag, is te volgen op de websites van De Ondernemer, AD, hun regionale nieuws-websites en New Business Radio.

Studiogasten zijn onder meer premier Mark Rutte, EZK-minister Micky Adriaansens, Ilona Lagas (BBB, lijsttrekker Eerste Kamer), Elrie Bakker (JA21/lijsttrekker Gelderland) en de Tweede Kamerleden Renske Leijten (SP), Laurens Dassen (Volt), Mustafa Amhaouch (CDA), Romke de Jong (D66) en Farid Azarkan (Denk).

Kijk hier voor alle studiogasten en het volledige programma.

Naar nu blijkt schelden meer dan de helft van de waterschappen de belastingen voor ondernemers rond de bijstandsnorm niet kwijt, terwijl ze dit wel doen voor werknemers of uitkeringsgerechtigden die hetzelfde inkomen hebben. Reden voor Stichting ZZP Nederland om via Koepelvereniging Zelfstandigen Nederland een brief te sturen naar de Unie van waterschappen.

Volgens voorzitter van VZN, Cristel van de Ven, is het onaanvaardbaar dat zelfstandigen in armoede worden uitgesloten van kwijtschelding. ,,Hier is sprake van onterechte benadeling van een bepaalde groep mensen. Het zou niet moeten uitmaken hoe iemand een inkomen genereert noch in welke regio je woont, of je wel of geen belastingkwijtschelding krijgt.”

Wettelijk gezien mogen gemeenten en waterschappen zelf kiezen of ze ondernemers wel of niet de belastingen kwijtschelden.

Verkiezingsprogramma’s voor de provinciale verkiezingen gaan soms amper over de provincie zelf. Veel teksten blijken van elkaar gekopieerd of bevatten fouten. Dat blijkt uit onderzoek van AD, Pointer en Nieuwscheckers.

Wie vorige maand het partijprogramma van de BoerBurgerBeweging in Zeeland las, stuitte op een opmerkelijke paragraaf. De Zeeuwse afdeling sprak zich daarin uit tegen een aftakking van Betuweroute in de Achterhoek, en twijfelde nog over de Lelylijn van Lelystad naar Heerenveen. Navraag leerde dat de twee fragmenten uit de programma’s voor Gelderland en Friesland per ongeluk naar Zeeland waren gekopieerd. Maar dat is lang niet de enige fout, blijkt uit het onderzoek.

De Nederlandse samenleving lijkt vlak voor de Provinciale Statenverkiezingen meer verdeeld dan ooit. Uit de 2023 Edelman Trust Barometer blijkt dat vier op de vijf Nederlanders ons land nu meer verdeeld vindt dan in het verleden. Nederland bevindt zich in de gevarenzone als het gaat om een gepolariseerde samenleving. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn het wantrouwen in de overheid, een gebrek aan gedeelde identiteit en systemische ongelijkheid. Wereldwijd behoort Nederland daarmee momenteel tot de top negen landen waar sprake is van stevige verdeeldheid en een gevoel dat dit niet eenvoudig overwonnen kan worden.

Uit de barometer blijkt dat in ons land het bedrijfsleven momenteel als enige instituut positief wordt beoordeeld op zowel competentie (het vermogen om het goede te doen) als ethiek (de intentie om het goede te doen). Dit geeft het bedrijfsleven een enorme voorsprong op de overheid wat betreft competentie, van maar liefst 62 punten en 31 punten voorsprong wat betreft ethisch handelen.

Dinsdag 14 maart kun je live luisteren én kijken naar De Ondernemer Kiest. Onze vooruitblik op de Provinciale Statenverkiezingen is met tal van ondernemers en politici, live vanuit Den Haag. Onder meer premier Mark Rutte, EZK-minister Micky Adriaansens, BBB-lijsttrekker Eerste Kamer Ilona Lagas, JA21/Gelderland lijsttrekker Elrie Bakker en de Tweede Kamerleden Laurens Dassen (Volt), Mustafa Amhaouch (CDA), Farid Azarkan (DENK) en Romke de Jong (D66) zijn onze studiogasten. Heb jij een vraag voor deze politici? Stel 'm hieronder!

Om de woningbouwambities van de provincies te realiseren, zijn 'concrete acties, scherpere keuzes en nieuw beleid' nodig. Dat meldt het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), dat in opdracht van branchevereniging Bouwend Nederland onderzocht in hoeverre de bouwdoelen per provincie worden behaald.

Het kabinet wil dat er tot 2030 jaarlijks 100.000 woningen worden gebouwd om het woningtekort op te lossen. Provincies hebben door middel van biedingen aangegeven hoeveel zij hiervan kunnen realiseren. Het EIB concludeert nu dat de productie in acht van de twaalf provincies nog altijd onder die doelstelling ligt. Alleen de woningbouw in de noordelijke provincies en Limburg loopt in lijn met de plannen. De onderzoekers stellen dat er eerder stagnatie of terugval dreigt dan dat het aantal nieuwe woningen zal stijgen.

Omdat het te lang stil bleef vanuit Den Haag, dossiers zich bleven opstapelen en veel ondernemers niet nog langer op antwoorden willen wachten, introduceerde De Ondernemer rond Prinsjesdag vorig jaar een symbolische voorzet, noem het formatie, van een heus Ondernemerskabinet. Met als vanzelfsprekend ondernemers uit verschillende branches, met verschillende achtergronden en vanuit die gedachten met een duidelijke boodschap. 

Ook richting de Provinciale Staten Verkiezingen laten premier Annemarie van Gaal, kabinetsadviseur Cor Molenaar en hun ministersploeg van zich horen. Lees, luister en kijk mee via deze link.

In aanloop naar onze live-uitzending van komende dinsdag is de redactie van De Ondernemer benieuwd naar de reden achter jouw stem? Welk thema is voor jou doorslaggevend? Laat het ons hier weten. 

De BoerBurgerBeweging heeft volgens consumentenpsycholoog Patrick Wessels op vier punten de wind in de zeilen. Dat die partij zo plotseling opkomt is niet toevallig, meent hij. Waarom BBB van Caroline van der Plas komende verkiezingen zomaar de grootste kan worden in misschien wel 6 van de 12 provincies.

Door een combinatie van soorten landbouwgif loopt vooral de boer zelf gevaar voor zijn of haar gezondheid. Europese normen bieden weinig bescherming, omdat die niet kijken naar de totale gezondheidseffecten van gelijktijdige blootstelling aan meerdere middelen. Onderzoekers vrezen voor tal van ziekten, waaronder parkinson, kanker en verminderde vruchtbaarheid. 

Uit nieuwe cijfers van de Ipsos Maatschappelijke Barometer, een onderzoek dat gehouden werd vanwege de Provinciale Staten Verkiezingen, blijkt onder meer dat het economisch pessimisme afneemt. Maar ook: drie op de vier Nederlanders maken zich momenteel zorgen om de stijgende inflatie in ons land. Via deze link lees je alle onderzoeksresultaten, ook over de bekendheid van de verkiezingen op 15 maart.

‘Die hele boerenstand in Nederland hebben we eigenlijk niet meer nodig.’ Dat zou volgens Mark Rutte (VVD) het standpunt van PvdA en GroenLinks zijn. Maar klopt dat wel? AD, Pointer en Nieuwscheckers zochten het uit.

De PvdA benadrukt dat de landbouw in Nederland moet veranderen en dat de overheid de boeren daarbij moet ondersteunen: ‘De overheid gaat de boeren die blijven, helpen bij de transitie die ze daarvoor door moeten maken. Ook GroenLinks wil de landbouw hervormen tot een sector die ‘geen schade toebrengt aan mensen, dieren en de natuur’. Daarvoor wil de partij de veestapel halveren en megastallen verbieden. Dus, kloppen de woorden van Rutte? Je ziet hier de uitslag.

Boeren, burgers en organisaties roepen op om te stemmen voor een landbouwtransitie. De landbouw heeft een grote invloed op de kwaliteit van de lucht die we ademen, ons drinkwater, op klimaat, natuur en landschap en de kwaliteit en beschikbaarheid van ons voedsel. Daarom roept een grote coalitie van boeren- en maatschappelijke organisaties samen met artsen, dierenartsen en natuurbeheerders iedereen in een tv campagne op om op 15 maart voor een gezond groenboerenland te stemmen.

,,We hebben wel een overheid nodig die zorgt dat duurzaam boeren wordt beloond, zodat steeds meer boeren kunnen overstappen op mens, milieu en diervriendelijke landbouwmethodes. Aangezien de provincies en Waterschappen veel verantwoordelijkheid dragen voor het platteland, de natuur en het water, zijn de provinciale- en waterschapsverkiezingen erg belangrijk.''

Is er nog een normaal gesprek mogelijk tussen een boer en een politicus van het door veel agrariërs zo verfoeide D66? De proef op de som in de Achterhoek, in dit eerdere AD-artikel.

,,Eigenlijk vind ik het jammer dat jullie betwijfelen of boeren en D66-politici nog met elkaar in gesprek kunnen’’, zegt melkveehouder Rudie te Selle lichtjes geïrriteerd. ,,Dat beeld leeft omdat in de media alleen de extremen worden uitgelicht.’’

Op 15 maart zijn de Provinciale- en Waterschapsverkiezingen. Wie nog twijfelt en wel wat hulp kan gebruiken kan terecht op AD.nl. Zij maakten een kieswijzer voor elf van de twaalf provincies en alle waterschappen van Nederland.

Het gebruik van de kieswijzer is simpel: vul je postcode in en je komt automatisch terecht bij de kieswijzer die gaat over jouw provincie of waterschap. Of je dus op het platteland in Brabant woont of onder de rook van Rotterdam, je komt altijd uit bij stellingen over jouw gebied. Via deze link kun je aan de slag.

Het zijn ‘slechts’ provinciale verkiezingen, maar de uitslag op 15 maart kan flinke gevolgen hebben voor de bestuurbaarheid van het land. In deze analyse lees je wat de impact kan zijn van de verkiezingsuitslag, hoe de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen de stikstofprocessen kan beïnvloeden en hoe de stappen er na 15 maart uitzien. 

Live op New Business Radio, AD.nl (en regionale websites) en De Ondernemer.nl

Dinsdag 14 maart kun je live luisteren én kijken naar De Ondernemer Kiest. Onze vooruitblik op de Provinciale Staten Verkiezingen is met tal van ondernemers en politici, live vanuit Den Haag. Onder meer premier Mark Rutte, EZK-minister Micky Adriaansens, BBB-lijsttrekker Eerste Kamer Ilona Lagas, JA21/Gelderland lijsttrekker Elrie Bakker en de Tweede Kamerleden Mustafa Amhaouch (CDA) en Romke de Jong (D66) zijn onze studiogasten.

Het programma wordt de komende dagen nog verder uitgebreid.

De Ondernemer Kiest is een samenwerking tussen De Ondernemer, AD(R), New Business Radio en ONL.