Hoe Jumbo-broers Leussink dankzij pa vliegen naar 90 miljoen omzet

Bij de Jumbo-vestiging van de familie Leussink in Haaksbergen hangen de portretten van vier generaties ondernemers. Van overgrootvader Johannes die het bedrijf eind 19e eeuw oprichtte tot Niek en Tijn die nu zes Jumbo-supermarkten, twee Gall & Galls, twee Etos-vestigingen, een horecazaak en pop-up supermarkten op festivals runnen. Een zevende supermarkt wordt binnenkort geopend.

Het illustreert de rijke geschiedenis van het Twentse familiebedrijf. Jan Leussink neemt samen met broer Theo in 1974 de kruidenierszaak van zijn vader over. Hij krijgt het bedrijf volledig in handen, stapt over naar supermarktformule Jumbo en breidt uit met twee vestigingen. Er werken onder Jans bewind uiteindelijk 120 mensen tegen 25 miljoen euro omzet.

Jan ziet in zoons Niek en Tijn potentiële opvolgers, maar vindt dat ze eerst werkervaring buiten het bedrijf moeten opdoen. Tijn werkt bij een supermarktondernemer op Aruba en Curaçao, Niek bij een advies- en designbureau in de retail. “Ik heb altijd gezegd: 'als je 30 bent, wil ik weten of je de zaak overneemt'.”, zegt hij alvorens in het Haaksbergse kantoor een slok koffie te nemen uit een gele Jumbo-mok.

Bedrijfsoverdracht

Negen jaar geleden was de tijd rijp voor een bedrijfsoverdracht. “Ik was inmiddels 60 en mijn ondernemersdrive nam af. Ik had genoeg centen en ging niet meer tot het gaatje.”

Jan besluit de zaak volledig aan zijn zoons (toen 29 en 27) over te dragen. “Ik heb ze expres in het diepe gegooid. Een beetje zwanger zijn kan niet en een beetje ondernemen ook niet. Ik vind het belangrijk dat Niek en Tijn volgens hun eigen visie kunnen ondernemen en wil ze niet in de weg zitten. Ik heb sindsdien geen overleg meer bijgewoond. Ze moeten zelf hun mannetje staan.”

Jan laat zich adviseren door zijn accountant en huisbank ABN AMRO MeesPierson. In overleg met de fiscus wordt een bedrag bepaald waarvoor Jan het bedrijf kan overdoen aan zijn zoons. De goodwill van het bedrijf wordt omgezet in een lening. “De maandelijkse aflossing die Niek en Tijn betalen, is mijn pensioen.”

Waarborg

Als waarborg is een stichting administratiekantoor opgericht die boven het familiebedrijf is geplaatst. Jan heeft drie van de zes aandelen, zodat zijn stem doorslaggevend is. “In de statuten is bepaald dat ik aan de noodrem kan trekken als het bedrijfskapitaal in gevaar komt.” Tijn en Niek hebben een eigen accountant, terwijl een andere accountant de belangen van Jan behartigt.

Met de carte blanche van pa kunnen de broers 'gas geven', zegt Niek die bij het interview is aangeschoven. “We hebben de bestaande winkels geoptimaliseerd en zijn daarna gaan uitbreiden. We werken met zelfsturende teams, waarbij we het personeel op de winkelvloer meer verantwoordelijkheden geven. Zo heeft het personeel leuker werk en besparen wij op de kosten voor bedrijfsleiders.”

Niek en Tijn hebben de focus verlegd naar verse producten en samenwerking met lokale leveranciers. In de winkel in Haaksbergen is een horecahoek geopend waar klanten terechtkunnen voor een broodje en kop koffie. Onlangs trad er een band op. “We willen meer zijn dan een supermarkt. Een ontmoetingsplek voor de regio.”

Zwarte Cross

De broers pionieren met pop-up supermarkten op grote evenementen zoals de Zwarte Cross in Lichtenvoorde. “Op de camping staan 25.000 mensen. Die moeten ook eten en drinken.”

Jan is nog wekelijks twee ochtenden op de zaak voor advieswerkzaamheden. De belangrijkste raad die hij ondernemers in een soortgelijke situatie wil meegeven? “Heb je geschikte opvolgers gevonden, geef ze de ruimte. Als je te veel grip houdt, komt hun ondernemerschap niet goed tot zijn recht. Zorg wel voor voldoende waarborgen, zoals een stichting administratiekantoor en eigen accountant die je onafhankelijk adviseert.”

De band tussen Jan en zijn zoons is na de bedrijfsoverdracht alleen maar hechter geworden. Het contract rond het stichting administratiekantoor is nooit uit de kluis geweest. Niek: “Onderdeel van het succes van deze overname is dat pa heeft losgelaten. Dat leidt ertoe dat wij kunnen vliegen.”