Leningen aan microbedrijven en MKB zonder ‘telefoonboek aan voorwaarden’

Bij een bank hoefden microbedrijven volgens Elwin Groenevelt zo’n tien jaar geleden al niet aan te kloppen voor financiering. “Kort door de bocht: te veel risico’s, te weinig rendement. Alternatieve financieringsmogelijkheden waren dun gezaaid”, weet de algemeen directeur van Qredits. Deze private kredietverstrekker werd destijds als stichting zonder winstoogmerk opgezet met ondersteuning van de overheid, banken en verzekeraars om micro-ondernemers en MKB’ers uit de brand te helpen. “Banken zijn meer en meer een doorgeefluik geworden. Voor de kleine bedrijven hebben wij dan ook een onmisbare rol gekregen.”

Tussen wal en schip

Inmiddels is aan 15.000 ondernemers een lening verstrekt, wat neerkomt op een totaalbedrag van 300 miljoen euro. Daarnaast is aan nog eens 30.000 bedrijven coaching verleend. Jaarlijks komen er zo’n 3.500 gefinancierde ondernemers bij. Microbedrijven lenen er tot 50.000 euro, MKB-ondernemingen tot 250.000 euro. Van de eerstgenoemde groep is zo’n zestig procent starter. Alle branches zijn vertegenwoordigd: van horeca tot detailhandel en de financiering van bedrijfsonroerendgoed.

Neem nu laatstgenoemde deelgebied. Groenevelt: “Bedrijfsonroerendgoed is momenteel erg moeilijk te financieren, terwijl dat tien jaar geleden een financieringsvorm was waar genoeg banken interesse in hadden. Dit geldt niet alleen voor onroerend goed. Ook voor een startende kapster is het best lastig om zonder eigen geld te starten. Nu bestaan er veel meer financieringsvormen dan voorheen, al zijn sommige daarvan totaal ongeschikt voor zo’n ondernemer. Voor crowdfunding, bijvoorbeeld, moet een grote groep mensen warm lopen voor een dienst of product. Dat past hier niet bij. Ook business angels zijn niet aan de orde voor de kapper: zij vragen om een flink eigen vermogen, verwachten dat je risico’s neemt en willen rendement zien. Het gaat veelal om leningen boven de 250.000 euro. Wij willen voorkomen dat gevallen zoals de startende kapper tussen wal en schip raken.”

Geen vrijbrief voor ‘zak met geld’

Wanneer (startende) ondernemers helder aangeven waar de financiering voor nodig is, een goed businessplan schrijven of hun jaarcijfers paraat hebben, verstrekt Qredits een lening. De rente ervan is met tarieven tussen de 5,75 en 8,75 procent ongeveer gelijk aan de rente van een bancaire financiering. “Lager gaan we ook niet. We moeten zonder overheidssubsidies onze eigen broek ophouden.” Verwacht bij Qredits geen ‘telefoonboek aan voorwaarden’, maar ook geen vrijbrief voor ‘een zak met geld’: ongeveer dertig procent van de aanvragen wordt goedgekeurd. Op basis van een persoonlijk gesprek krijgt Qredits zicht op de plannen en schenkt de financier vertrouwen of niet. Afhankelijk van de kwaliteit van de aanvraag is de lening binnen één tot drie weken uitgeboekt.

Eén van de starters die door Qredits de wind in de rug heeft gekregen, is een ondernemer die haar eigen viskraam begon. Groenevelt: “Zij wilde haar droom verwezenlijken, maar maakte door haar situatie geen enkele kans bij een bank. Ze was een tijd lang ziek. Daardoor was ze aangewezen op een uitkering. Ook haar leeftijd, ze is de vijftig gepasseerd, hielp niet mee. Het zijn elementen die het zicht op een lening bij een bank ontnemen. Toch wist ze in een persoonlijk gesprek ons vertrouwen te winnen. Dat kwam mede door haar passie voor het plan en het feit dat ze veel connecties heeft op de Amsterdamse markt.” Qredits heeft 45 miljoen euro aan uitkeringen bespaard door uitkeringsgerechtigden te ondersteunen met ondernemen.

Groenevelt hoopt de bekendheid van Qredits onder kleine ondernemers op te krikken om recht te kunnen doen aan de missie van de kredietverstrekker. Enkel geld uitlenen is niet genoeg: het gaat om het creëren van banen - dat zijn er inmiddels 20.000 – en het voortbestaan van bedrijven. Op dit laatste punt ziet hij het nog wel eens misgaan bij andere geldschieters, onder andere doordat ondernemers als gevolg van hoge rentes van de regen in de drup belanden. Zijn verklaring: “Ondernemers willen gewoon vooruit. Ze komen dan soms in de verleiding om ondanks hoge risico’s, waarvoor ze even hun kop in het zand steken, toch te lenen.”

Behoeden voor valkuilen

Meer dan vijftig procent van de startende kleine bedrijven in Nederland blijkt na drie jaar niet levensvatbaar te zijn, benadrukt Groenevelt. Van de door Qredits geholpen starters daarentegen, overleeft negentig procent de drie jaar wél. Logisch, vindt de directeur, wanneer je bedenkt dat de verstrekker zeshonderd coaches – ervaren ondernemers – inzet om hun doelgroep de eerste drie jaar te behoeden voor de valkuilen van het ondernemerschap. “We vragen hiervoor tweehonderd euro per jaar. Maandelijks bezoeken ze de ondernemers aan huis. Ook kunnen ondernemers gratis professionele trainingen volgen en bijeenkomsten bijwonen.”

Het cijfer ‘drie’ is overigens niet willekeurig gekozen: “Het zijn de moeilijkste jaren. Het eerste jaar verkeren starters dikwijls in euforie: ze hebben zich terdege voorbereid, hebben vertrouwen in hun plannen en klanten weten hen te vinden. Maar het kan zomaar zijn dat je klantenbestand krimpt. Dat is moeilijk, daar moet je mentaal tegen kunnen. Onze coaches geven een steuntje in de rug, bijvoorbeeld door mee te denken over een marketingcampagne, maar vaak ook gewoon door een luisterend oor te bieden.”