VZN mist zelfstandigen aan tafel bij flexakkoord

De traditonele sociale partners hebben deze week overeenstemming bereikt over een hervorming van de arbeidsmarkt, waarbij flexwerk aan banden wordt gelegd. In een nieuw advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) pleiten ze onder meer voor het afschaffen van nulurencontracten. Ook zou het wettelijk minimumloon moeten worden verhoogd waarbij de koppeling aan uitkeringen in stand blijft. Zelfstandigen moeten volgens het nieuwe akkoord bijdragen aan hun eigen sociale vangnet.

VZN-voorzitter Van de Ven kijkt met gemengde gevoelens naar het deze week gesloten 'flexakkoord'. ,,Als het aan de SER ligt komt de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp-ondernemers er, wordt de zelfstandigenaftrek afgebouwd en moeten zelfstandige ondernemers gaan bijdragen aan een vangnet bij vraaguitval (gebaseerd op de Tozo-regeling)", zo vat zij de uitkomsten samen. ,,Ook stellen zij voor dat een zelfstandige die minder verdient dan het maximum dagloon (30 à 35 euro per uur) in vaste dienst moet."

Flexakkoord: VZN zoekt andere oplossingen dan SER

Wat Van de Ven steekt is dat onafhankelijke belangenbehartigers van zelfstandigen bij het schrijven van dit advies niet aan tafel zaten. ,,Over twee dingen zijn we het eens; dat de positie van zelfstandigen op de arbeidsmarkt moet verbeteren, en dat er misstanden bestaan aan de basis van de arbeidsmarkt die we moeten aanpakken. De oplossingsrichtingen van de SER en VZN liggen echter ver uiteen.”

,,Een door de overheid opgelegd minimumtarief raakt de essentie van het zelfstandige ondernemerschap waarbij mensen juist zelf besluiten welke opdrachten zij tegen welk tarief aannemen", aldus Van de Ven in een officiële reactie op het flexakkoord. ,,In het alternatief sociaal akkoord dat VZN sloot met AVV en ONL, waarbij zelfstandigen wel rechtstreeks meepraatten, roept VZN op om te komen tot een duidelijke definitie voor zelfstandige ondernemers zonder personeel, met bijbehorende spelregels."

Van de Ven vult aan: ,,Zelf kunnen onderhandelen over je tarief zien wij juist als belangrijk criterium voor zelfstandig ondernemerschap, evenals het hebben van een financiële buffer om op eigen wijze sociale en ondernemersrisico’s af te dekken.”

In plaats van het afbouwen van de zelfstandigenaftrek, pleit VZN voor het ombouwen van fiscale regelingen voor zelfstandigen naar een stimulans om bovengenoemde buffer op te kunnen bouwen. Dat gaat concurrentie op arbeidsvoorwaarden tegen, geeft zelfstandigen de kans om sociale zekerheid op maat te organiseren én doet recht aan hun ondernemerschap; iets waar het merendeel van de zelfstandigen bewust voor kiest. Van de Ven: ,,Laten we dat vooral niet uit het oog verliezen”.

Liever een eigen buffer dan een verplichte bijdrage

Zelfstandigen kunnen met hun buffer onverwachte perioden van vraaguitval of ziekte overbruggen. Daar is geen Tozo-achtige regeling met verplichte bijdrage voor nodig, aldus VZN. De buffer kan volgens de zelfstandigenorganisatie ook worden aangewend om, bovenop collectieve basisvoorzieningen voor scholing en arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden, premies te betalen voor (aanvullende) voorzieningen voor pensioen, opleiding en ontwikkeling, ziekte en arbeidsongeschiktheid.

Van de Ven vindt het een gemiste kans dat de SER het aanbod van de, inmiddels verenigde, belangenorganisaties van zelfstandigen om mee te denken en doen, heeft afgeslagen. ,,Hierdoor ligt er wederom een SER-akkoord waarbij vooral gesproken wordt over zelfstandigen in plaats van met zelfstandigen. Dat ondermijnt draagvlak voor hun voorstellen onder de grote groep werkenden die het betreft. Alleen door constructieve dialoog kunnen we hierin verder komen.” Daarom benadrukt VZN open te blijven staan voor gesprek.