Bovenstaande blijkt uit de tweejaarlijkse Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA) van TNO en CBS. Begin 2021 is deze enquête gehouden onder ruim 8.000 zelfstandig ondernemers. Ditmaal is aanvullend gevraagd naar de invloed van de coronacrisis op de eigen onderneming.
Hieruit blijkt onder meer dat ruim de helft (51 procent) van de zzp’ers door de coronacrisis te maken kreeg met minder vraag naar hun diensten of producten. Van die groep beoordeelde 54 procent de financiële situatie van hun onderneming begin 2021 als matig of slecht en 16 procent als (zeer) goed.
38 procent van de zelfstandig ondernemers zonder personeel gaf aan dat hun onderneming tijdelijk gesloten is geweest
Zelfstandigen Enquête Arbeid TNO en CBS
Sommige bedrijfstakken door crisis tijdelijk niet of beperkt toegankelijk geweest
Aan de andere kant gaf ruim 10 procent van de zzp’ers aan dat hun diensten en producten tijdens de coronacrisis juist meer aftrek vonden. Van deze groep beoordeelde 72 procent de financiële situatie als (zeer) goed.
Vanwege de overheidsmaatregelen zijn diverse bedrijfstakken tijdelijk niet of slechts beperkt fysiek toegankelijk geweest. 38 procent van de zelfstandig ondernemers zonder personeel gaf aan dat hun onderneming tijdelijk gesloten is geweest, of dat ze tijdelijk niet hebben kunnen werken.
Lees ook: Zzp'ers door corona in problemen: ombudsman pleit voor maatwerk overheid en gemeenten
Vooral in dienstverlenende en creatieve beroepen liep vraag terug
De verandering in de vraag naar producten, in negatieve of in positieve zin, verschilt naar de beroepsklasse waarin zzp’ers werken. Van de zzp’ers met een dienstverlenend beroep, zoals kappers, schoonheidsspecialisten en koks, gaf 80 procent aan dat de vraag was afgenomen.
In de creatieve en taalkundige beroepen was dat ruim 73 procent. Het gaat dan om bijvoorbeeld kunstenaars, grafisch vormgevers en taalkundigen. Ook in de transport- en logistieke beroepen was er sprake van een bovengemiddeld teruglopende vraag. In deze beroepsklasse vallen bijvoorbeeld taxichauffeurs.
Bijna 15 procent is zijn dienst of product anders gaan aanbieden, bijvoorbeeld door maaltijden die niet geserveerd konden worden te laten bezorgen of afhalen
Zelfstandigen Enquête Arbeid TNO en CBS
Veel minder vaak (bij 10 procent van de zzp’ers) was er sprake van een toename van de vraag. Dat kwam vooral voor bij zzp’ers die werken in technische beroepen (16 procent), zoals bouwarbeiders en timmerlieden, en in commerciële beroepen (14 procent), zoals winkeliers in de detailhandel. Ook zzp’ers in zorg- en welzijnsberoepen (14 procent), bijvoorbeeld artsen en psychologen, en ICT-beroepen (12 procent) kregen te maken met meer vraag naar hun diensten.
Twee derde van zzp’ers voert vanwege corona aanpassingen in bedrijfsvoering door
Overheidsmaatregelen met het doel de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan hebben bij twee derde van de zzp’ers geleid tot aanpassingen in de bedrijfsvoering. Zo gaf 29 procent aan vaker thuis te zijn gaan werken, en 25 procent meldde extra werkzaamheden te hebben uitgevoerd in verband met de hygiëneregels.
Bijna 15 procent is zijn dienst of product anders gaan aanbieden, bijvoorbeeld door maaltijden die niet geserveerd konden worden te laten bezorgen of afhalen. Ongeveer 13 procent heeft zijn werktijden of openingstijden aangepast en een even groot aandeel is nieuwe of andere diensten of producten gaan aanbieden.
Lees ook: Brandbrief zzp-organisaties naar staatssecretaris Vijlbrief over onduidelijkheid Wet DBA
