Volgens het Afvalfonds werd vorig jaar 68 procent van alle plastic flessen en flesjes ingezameld. Jaarlijks worden ongeveer 700 miljoen grote plastic flessen op de Nederlandse markt gebracht en ook 1 miljard kleine flesjes. De wettelijke doelstelling voor die inzameling ligt op 90 procent. Sinds 1 juli 2021 zit er 15 cent statiegeld op kleine flesjes. Er zat al een kwartje statiegeld op grotere flessen.
Directeur Hester Klein Lankhorst van het Afvalfonds zegt dan ook "nog niet echt tevreden" te zijn. ,,Toch verdient de consument hier een compliment, omdat die in korte tijd een flinke gedragsverandering heeft laten zien. Van alle Nederlanders is 91 procent bekend met de 15 cent statiegeld op kleine plastic flessen. Dat is mooi, maar moet beter. We weten dat gedragsverandering tijd kost. Extra communicatie, het voortdurend herhalen van de boodschap én het uitbreiden van innamepunten moeten het inlevergedrag verder positief beïnvloeden."
Bijna 30.000 innamepunten
Er zijn nu meer dan 28.000 innamepunten voor statiegeld. Het gaat om ruim 5000 punten bij onder meer supermarkten, grote tankstations en op NS-stations zoals Utrecht CS en Amsterdam CS waar je statiegeld terugkrijgt. Daarnaast zijn er ongeveer 23.000 innamepunten bij bijvoorbeeld sportverenigingen en bioscopen waar het statiegeld dan naar een goed doel gaat.
Sinds 1 april van dit jaar zit er ook 15 cent statiegeld op blikjes. Jaarlijks worden ruim 2,5 miljard blikjes bier, fris en andere dranken op de Nederlandse markt gebracht. Ook hier wordt een grote reclamecampagne voor gevoerd. Inmiddels weet 98 procent van de Nederlanders dat er statiegeld op blik zit, aldus het Afvalfonds. Er zou ook al een duidelijke vermindering van het aantal blikjes in het zwerfafval te zien zijn sinds de invoering van statiegeld.
Statiegeldinname is 'wanprestatie'
Recycling Netwerk Benelux spreekt naar aanleiding van de cijfers van een "wanprestatie". "De lobby van het bedrijfsleven wist een laag statiegeldbedrag van 15 eurocent binnen te halen, en wist daarnaast te bedingen dat verkooppunten niet verplicht zijn om consumenten weer hun betaalde statiegeld terug te geven. Terwijl dat eerder juist wel verplicht was", stelt directeur Rob Buurman van de milieuorganisatie. ,,Daardoor zijn er nu slechts 5000 plekken waar je je statiegeld terugkrijgt."
Het gaat onder meer om supermarkten, grote tankstations en NS-stations zoals Utrecht CS en Amsterdam CS. ,,Bij de bioscoop of in het pretpark krijg je niets terug", zegt Buurman die niet alleen meer innamepunten wil, maar ook vindt dat de politiek de wetgeving beter moet opstellen.
Bij onder meer sportverenigingen en bioscopen zijn naar schatting van het Afvalfonds nog zo'n 23.000 "vrijwillige innamepunten". Daar krijg je als consument niets terug, maar gaat het statiegeld naar een goed doel.
Sinds 1 april van dit jaar zit er ook 15 cent statiegeld op blikjes. Volgens het Afvalfonds is er inmiddels een duidelijke vermindering van het aantal blikjes in het zwerfafval te zien. Maar hiervoor heeft de organisatie nog geen precies inzamelpercentage.