De 5 economische drogredeneringen van Donald Trump

Economen: Werkgelegenheid in fabrieken daalt al sinds de jaren 70. Dat komt vooral door technologische ontwikkelingen, niet door handel.

Economen: Hij heeft geen plan om hen te begeleiden naar goedbetaalde banen in de dienstensector. In plaats daarvan richt hij de discussie op opties die zowel de realiteit van technologische vooruitgang als de voordelen van internationale handel negeren.

Economen: De plaats waar spullen worden geproduceerd en de samenstelling van wat we produceren is veranderd, maar de totale productie is sinds de jaren 80 meer dan verdubbeld.

Economen: Hoewel de winst niet gelijk verdeeld is, zijn zowel het gemiddelde inkomen als het gemiddelde vermogen in de VS sinds de jaren 80 aanzienlijk gestegen.

Economen: Hij stelt een belastingplan voor dat de inkomsten over komende decennium met 2,6 tot 5,9 biljoen dollar vermindert.

Alsof ze dachten: wanneer we met veel zijn, zullen de kiezers wel luisteren. 370 Amerikaanse economen, van links tot rechts, van oostkust tot westkust en van macro tot micro, hebben in een open brief in de Wall Street Journal gehakt gemaakt van de economische opvattingen van de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump.

Die opvattingen onthullen volgens de ondertekenaars 'een diepe economische onwetendheid en een onvermogen om te luisteren naar geloofwaardige experts'. Punt voor punt rekenen ze af met de ideeën van de vastgoedmagnaat.

Het zijn niet de eerste academici die in de pen klimmen om hun afkeer van The Donald te etaleren - vorige week nog schreven negentien Nobelprijswinnaars een welgemeende brief - en vast ook niet de laatste. De vraag is wat het uithaalt. Trump slaat de kritiek als een klein, lastig vliegje van zijn schouder, voor zover hij zich er überhaupt iets aan gelegen laat liggen.

Ook de kiezers lijken maar matig onder de indruk - in de polls zit Trump zijn rivale Hillary Clinton weer op de hielen. Terwijl het nota bene haar echtgenoot Bill was die in 1992 zijn eerste presidentschap binnensleepte met een enkel, eenvoudig inzicht: 'It's the economy, stupid!' Vrij vertaald: alles draait om de portemonnee van de kiezer, en dus om de economie.

(Tekst gaat verder onder foto)

Kan Trump zomaar onwaarheden verkondigen over een dermate cruciaal onderwerp, zoals hij volgens het leger kritische economen doet?

Laten kiezers dat gebeuren? Of hebben die inmiddels zo de buik vol van het establishment dat die oude wijze mannen kunnen roepen wat ze willen?

Eén ding kun je wel stellen, zegt Tom van der Meer, hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Als wetenschappers een brief schrijven, siddert het volk niet meteen van ontzag. ,,Dit soort stukken wordt vooral gelezen door hogeropgeleiden. Dat zijn doorgaans niet de mensen die op Trump stemmen."

Maar zelfs als de Trump-doelgroep de brief wél zou lezen, dan nog is de vraag of het de Republikein deert. Die belangrijke les van Bill Clinton uit 1992, een les die sindsdien voor absolute waarheid werd gehouden, gaat namelijk helemaal niet meer op. It's not the economy, stupid! ,,Uit onderzoek blijkt dat de kiezers van Trump niet worden gemotiveerd door de economie, maar door culturele thema's. Het gaat om verlies van identiteit, om Amerikaanse waarden, om discriminatie. Clinton deed zijn uitspraak 25 jaar geleden, dat was echt een andere tijd. Sindsdien hebben vooral de Republikeinen het debat verschoven richting andere onderwerpen", zegt Van der Meer. Toen Clinton president werd, hees de VS zich net overeind uit een recessie. Het lukte voorganger George Bush sr. echter niet om banen te creëren: een fenomeen dat jobless growth genoemd werd. Nu draait de Amerikaanse economie vrij aardig.

Toch is er iets vreemds aan de hand. De populariteit van populistische politici - waaronder Trump - wordt vaak gelinkt aan de economische perspectieven van kiezers. Ze zijn de slachtoffers van de globalisering, de verliezers van de wereldwijde wedloop.

Een misvatting, stelt de Britse econoom en journalist Anatole Kaletsky. ,,De meeste populistische kiezers zijn arm, noch werkloos, noch het slachtoffer van globalisering, immigratie en vrijhandel. Het zijn juist mensen die buiten de arbeidsmarkt staan: gepensioneerden en laagopgeleide mannen die arbeidsongeschiktheidsuitkeringen krijgen." De kans bestaat dat juist deze groep Amerika en de wereld opzadelt met de economische plannen van Trump. En als we de 370 briefschrijvers mogen geloven, zou dat een ramp betekenen.

Gerelateerde artikelen:

Hillary Clinton kreeg eerder vragen over emailsOverzicht: Hoe Donald Trump rijk werdStem op Trump uit protest tegen invloed bedrijfsleven8 statements van Hillary Clinton voor ondernemersHuizen Donald Trump: exclusief inkijkje Trump Tower