De volgende op zijn lijstje, wie zou dat zijn? Radio-dj Gerard Ekdom van NPO Radio 2, Giel Beelen van 3fm en afgelopen week presentator Hélène Hendriks van Fox Sports: een voor een kaapte John de Mol succesnummers weg bij zijn concurrenten. Vooral RTL moest het ontgelden. Het bedrijf, dat in 2007 grote delen van Mols mislukte zender Tien overnam, zwaaide onder andere Gordon, het Voetbal Inside-trio en zoon Johnny de Mol uit.
Marktaandeel
De overnames laten zien dat De Mol zich nu binnen zijn mediabedrijf Talpa op tv concentreert. Op de radio is hij al de grootste, met een marktaandeel van een derde, maar op tv nog niet. Zijn SBS-zenders Net5, SBS6, Veronica en SBS9 bungelen gezamenlijk op nummer drie. De Mol moet de NPO en RTL voor zich dulden.
Wie het lijstje van de weggekaapte presentatoren bestudeert, kan een inschatting maken van de strategie die de mediaondernemer heeft gekozen om op te klimmen naar het hoofdpodium. Sport en show, daar lijkt De Mol zich op te concentreren. Twee genres die kijkers in het tijdperk van Netflix en YouTube nog wél graag live op tv willen zien. In mei lukte het Talpa Network om uitzendrechten van de UEFA Champions League met drie jaar te verlengen.
Lees ook: John de Mol: ‘Bij mij is een glas altijd half leeg’
Vermogen
Wat bezielt De Mol, die een geschat vermogen heeft van 2,5 miljard euro, om de strijd om de kijker opnieuw aan te binden? Tv is immers passé. Wat gaat er om in het hoofd van de introverte mediamagnaat, die de publiciteit veelal mijdt en anderen graag laat gissen naar zijn motieven?
Vergelding, suggereren tv-kenners als Fons van Westerloo, Jeroen te Nuijl en Angela de Jong. Tot twee keer toe draaiden zijn tv-zenders uit op een flop. Zowel Sport 7 als Talpa, later omgedoopt tot Tien, werden niet het succes waarop De Mol had gehoopt. Wellicht bidt hij dat driemaal scheepsrecht is, en wil de ondernemer met de SBS-zenders zijn eer redden.
Bloedfanatiek
De Mol is fanatiek. Bloedfanatiek. Wanneer het gaat om het spelen van een van zijn favoriete bordspellen, Kolonisten van Catan, maar ook als het aankomt op zaken. Het hele leven is een competitie. Een wedstrijd die De Mol wil winnen.
Dat dominante onderdeel van zijn karakter uitte zich al van jongs af aan. De Mol, die in 1955 werd geboren in Den Haag, groeide op in een warm Goois gezin. Begonnen op het gymnasium, slaagde hij uiteindelijk als havo-leerling.
Lees ook: Met VI, ANP, en Gerard Ekdom verbouwt John de Mol het medialandschap
Profvoetballer
Na zijn eindexamen hoopte hij op een carrière als profvoetballer. De Mol had talent. Als verdediger op de rechterflank was hij niet te passeren. Een prof werd hij niet, maar zijn kunsten op het veld leverden hem later wél wat op.
Na onderaan de ladder te zijn begonnen bij Radio Noordzee Internationaal, de piratenzender waar zijn vader na een loopbaan als zanger directeur werd, en een baan als freelanceproducent achter de schermen bij de TROS, richtte De Mol in 1979 zijn eigen bedrijf op.
Doorzettingsvermogen
Vliegend was de start van John de Mol Produkties allerminst. Het bedrijf, dat tv-programma's produceerde, draaide zeven jaar op rij verlies. Zakenman en radiopresentator Willem van Kooten, alias Joost den Draaijer, schoot De Mol financieel te hulp. Waarom hij dat risico nam? Dankzij het doorzettingsvermogen van De Mol. "Ik had die jongen zien voetballen", zegt Van Kooten in 'John de Mol, graven in een rijk leven', de biografie die journalist Jeroen te Nuijl over de mediaman schreef (2015). "Ik wist genoeg."
De investering pakte goed uit. Niet veel later had De Mol met het doktersdrama 'Medisch Centrum West' zijn eerste grote succes te pakken. De commerciële televisiemarkt kwam langzaam maar zeker op in Nederland en De Mol eigende zich een stuk van de taart toe. Voor de spelshow 'Doet-ie het of doet-ie het niet' en liefdesprogramma 'All you need is love' ploften kijkers massaal voor de tv, alsook voor 'Love Letters', met zus Linda de Mol als presentator.
Big Brother
Met het oog op de internationalisering van tv bundelde De Mol in 1994 met zijn rivaal Joop van de Ende de krachten met de oprichting van productiehuis Endemol. Met de controversiële realityshow 'Big Brother', die in 1999 op de Nederlandse televisie verscheen, opende het duo de poorten bij grote Britse en vooral Amerikaanse zenders.
Imperium
Endemol werd wereldberoemd. In 2000 betaalde het Spaanse Telefonica 5,5 miljard euro voor het bedrijf. Met dat geld kon De Mol zijn droom verwezenlijken: het starten van een eigen zender. Maar die droom, Talpa, Latijn voor 'mol', spatte twee jaar nadat het in 2005 voor het eerst 'on air' was al uiteen.
Talpa leeft voort in Talpa Network. En hoe. Uit de jaarlijkse Mediamonitor van het Commissariaat voor de Media, die inzicht moet bieden in machtsconcentraties in de bedrijfstak, bleek in juni van dit jaar dat De Mol de top-3 in de traditionele mediamarkten is binnengestormd. Alleen de NPO en de Persgroep, eigenaar van onder meer De Ondernemer, zijn groter.
Vakantieveilingen.nl
Gestaag bouwt De Mol door aan zijn imperium. Vorig jaar lijfde hij omroepbedrijf SBS Nederland volledig in, nadat hij eerder al de radiostations Sky en Veronica had toegevoegd aan zijn eigen zenders Radio 10 en 538. De overname van Telegraaf Media Groep mislukte, maar in de afgelopen twaalf maanden verwierf De Mol wel andere media-bedrijven als persbureau ANP, e-commercebedrijf Emesa van vakantieveilingen.nl en fotobureau Hollandse Hoogte. En kenners denken dat hij ook op tv zijn laatste slag nog niet heeft geslagen.
Drijft vergelding hem? De Mol staat als van alles bekend: een Dagobert Duck, een haast maniakale perfectionist, een solistische workaholic, maar niet als kinderachtig of wraakzuchtig. Bovendien heeft hij geen belang bij het inzakken van bijvoorbeeld RTL.
Techreuzen
Hoewel De Mol ze op termijn wellicht op zijn eigen zenders gaat uitzenden, levert Talpa Media nu nog programma's als 'The Voice' aan RTL. En hoewel de aandelen van het tv-productiehuis in handen zijn van het Britse ITV, is hij nog altijd nauw betrokken bij het door hem opgerichte bedrijf.
Zelf blijft De Mol herhalen dat hij met zijn imperium tegengas wil geven aan de almaar toenemende macht van techreuzen als Google en Facebook. Die slokken een steeds groter deel van de advertentiebudgetten op. Samen moeten mediabedrijven sterk staan, stelt hij. De mediaman sluit een samenwerking met RTL niet uit. Voor nu houden zijn concurrenten hun hart vast.
