Elekriciteitsnet van de Rotterdamse haven is vol, wachtlijst voor bedrijven: ‘Ze dreigen te vertrekken’

Het is alsof iemand thuis álle stopcontacten non-stop in gebruik heeft, zegt woordvoerder Jorrit de Jong van Tennet in het AD. ,,Dan gaat in de meterkast de schakel naar beneden. Zo ook in de Rotterdamse haven. Het hoogspanningsnet zit nagenoeg aan de maximale capaciteit.’’

Extra vergoeding als bedrijven minder gebruik maken van het net

Dat heeft directe consequenties voor bedrijven die meer stroom willen, bijvoorbeeld omdat ze een ‘groene fabriek’ gaan bouwen. Tennet plaatst deze aanvragen nu op een wachtlijst, ondertussen wordt het komende half jaar bekeken hoe het huidige netwerk efficiënter kan worden gebruikt. Of beter gezegd: ‘flexibeler’.

,,Daar valt voor de korte termijn winst te halen. Neem bijvoorbeeld het gebruik van elektrische boilers: die hoeven niet altijd aan te staan. Ze kunnen misschien ook wat minder warm. Als bedrijven hun processen aanpassen, ontstaat er meer ruimte op het netwerk.’’

Het zal ‘een omslag’ betekenen voor havenbedrijven, erkent De Jong. Maar, zo zegt de woordvoerder van Tennet, de bedrijven krijgen bij wijze van stimulans wel een extra vergoeding als ze minder gebruik maken van het elektriciteitsnet.

Veel sterkere groei dan verwacht door duurzaamheidsambities

Wachtlijsten voor extra elektriciteit zijn geen nieuw fenomeen. Eerder gingen ook delen van Brabant en Limburg ‘op slot’, inmiddels is er daar weer meer ruimte op het netwerk. Maar nu dus ook de Rotterdamse haven, een van de pijlers van de Nederlandse economie. Het havennetwerk is in korte tijd overbelast geraakt omdat bedrijven veel sneller dan verwacht afscheid nemen van traditionele fossiele brandstoffen.

De afgelopen jaren is er vanuit de Rotterdamse haven voor 650 megawatt aan extra elektriciteit aangevraagd. Dat is vergelijkbaar met vier keer het gebruik van de stad Delft. Hier had de sector geen rekening mee gehouden: de verwachting was dat deze sterke toename pas in 2030 zou zijn bereikt.

Het gaat vooral om het gebruik van electrolysers (voor de productie van waterstof), e-boilers, walstroom en laadpalen voor elektrisch vrachtvervoer. ,,We zagen al eerder dat het aantal partijen dat wil verduurzamen hoger is dan verwacht. Maar de oorlog in Oekraïne en de enorme stijging van de gasprijzen heeft gezorgd voor een extra impuls.’’

Netwerk vergroten, maar grote klapper laat op zich wachten

Tennet kondigt forse investeringen aan om de ‘capaciteit van het netwerk structureel te vergroten’. Hier wordt de komende jaren maar liefst 700 miljoen euro in gestoken. Niet alleen in het elektriciteitsnetwerk van de Rotterdamse haven, maar ook van de regio’s Voorne-Putten, Goeree-Overflakkee, Hoek van Holland en Hoogvliet.

Momenteel is Tennet al bezig met het versterken van het netwerk. Maar de grote klapper, de bouw van drie extra transformatoren bij Simonshaven, is pas tussen 2027 en 2029 gereed. Ook komt er op korte termijn stroom beschikbaar van windmolens, bijvoorbeeld van sinds kort draaiende park windmolenpark ‘Hollandse Kust Zuid’.

'Nederland niet klaar voor energietransitie'

Deltalinqs, de ondernemersvereniging van vrijwel alle bedrijven in het haven- en industriegebied, noemt de gang van zaken ‘tenenkrommend’. ,,Wij staan klaar voor de energietransitie, maar de infrastructuur is niet gereed. Dat frustreert de ambities van het bedrijfsleven’’, zegt directeur Bas Janssen. Hij roept de politiek in Den Haag op om deze kwestie prioriteit te geven. ,,Het gaat hier om internationaal opererende bedrijven. Het gevaar bestaat dat zij uit Rotterdam vertrekken als dit niet wordt opgelost. Ik zeg: Nederland, let op uw zaak.‘’