Gulnara Karimova: Oezbeekse Paris Hilton zwemt in smeergeld

Lees ook:Wie is Gulnara Karimova?

Ze schittert in gelikte videoclips op Youtube, nam een zwoel duet op met acteur Gérard Depardieu en omringde zich met zangers als Julio Iglesias en Sting. Nu speelt Gulnara Karimova (43) de hoofdrol in een corruptiezaak die via een Russische telecomreus aan de Amsterdamse Zuidas leidde tot de grootste strafrechtelijke schikking uit de Nederlandse geschiedenis.

VimpelCom, sinds 2010 in Amsterdam gevestigd, moet een recordbedrag van 358 miljoen euro aan Nederland betalen. Volgens het OM heeft het Russische telecombedrijf voor ruim 125 miljoen aan steekpenningen betaald om zich in de telefoonmarkt van Oezbekistan te vechten. Via een brievenbusmaatschappij werd geld overgemaakt aan 'Overheidsfunctionaris A1'. Die functionaris blijkt niemand minder te zijn dan Gulnara Karimova.

Harvard

Zij is de oudste dochter van Islam Karimov, al 25 jaar president van het door en door corrupte Oezbekistan, en ze lijkt alles mee te hebben. Behalve over een steenrijke vader beschikt ze over een mooi uiterlijk en een goed stel hersens. Karimova behaalt verschillende academische titels, waaronder een masters degree van Harvard in 2000. Ze wordt actief als diplomaat en schopt het tot VN-gezant en de Oezbeekse ambassadeur in Spanje.

De presidentsdochter, die lange tijd wordt beschouwd als de gedoodverfde opvolger van haar vader, doet zich naar buiten toe voor als weldoener. Ze start stichtingen en fondsen en zamelt geld in voor de strijd tegen borstkanker. Maar wie zaken wil doen in Oezbekistan, leert haar donkere kant kennen. Een via Wikileaks uitgelekt bericht beschrijft Karimova als een 'inhalig, machtsbelust persoon, die haar vader gebruikt om zakenmensen die in haar weg staan te vermorzelen. Ze is de meest gehate persoon van Oezbekistan'.

Als het in 2005 nog in Rusland gevestigde VimpelCom plannen maakt om de Oezbeekse markt te veroveren, weet de Raad van Bestuur dan ook zeker dat zakendoen geen zin heeft zonder de zegen van de machtige Karimova. Er worden verschillende constructies bedacht om haar gunstig te stemmen. VimpelCom wil in Oezbekistan het telecombedrijf Unitel overnemen. Besloten wordt om nog een tweede bedrijf (Buztel) in de deal te betrekken, omdat Karimova daar een belang in heeft.

Ook bij het verkrijgen van een licentie voor het 3G-netwerk wordt de corruptiekoningin niet overgeslagen. VimpelCom maakt 30 miljoen dollar over aan de in Gibraltar gevestigde postbusfirma Takilant, voor hulp bij het verkrijgen van die licentie. Een vreemde betaling, omdat het verkrijgen van een telecomlicentie in Oezbekistan gratis is. Tot blijkt dat Gulnara Karimova de uiteindelijke begunstigde is van Takilant.

125 miljoen

Tijdens het verkrijgen van telecomlicenties en telefoonnummerreeksen in 2011 betaalt ook het door VimpelCom overgenomen Unitel steekpenningen. Er is voor meer dan 30 miljoen dollar aan goede doelen betaald, stelt het OM. Eén daarvan is gelieerd aan Karimova. De Nederlandse justitie, die samenwerkte met onder meer de VS, stelt dat VimpelCom meer dan 125 miljoen euro aan steekpenningen heeft betaald, aan diverse overheidsfunctionarissen in Oezbekistan.

Deze zaak is lang niet de enige waarmee Karimova zich heeft verrijkt, stellen onderzoeksjournalisten van het Organised Crime and Corruption Reporting Project. Ze zou honderden miljoenen hebben vergaard bij soortgelijke zaken van telefoonaanbieders. Haar vermogen wordt geschat op 1 miljard dollar. Geld dat ze steekt in bijvoorbeeld haar juwelenlijn en een zangcarrière onder de artiestennaam Googoosha.

Maar het sprookje lijkt uit. Karimova is al enige jaren uit de gratie bij haar vader, melden internationale media. Ze meldde in 2013 op Twitter dat de geheime dienst haar probeert te vergiftigen met zware metalen. En ze zou, gebukt onder alle internationale onderzoeken, momenteel onder huisarrest staan in de hoofdstad Tasjkent.