Heel hoge molens vangen veel wind

De Barneveldse windmolenbouwer Lagerwey presenteerde gisteren het ontwerp voor een nieuwe kraan om turbines te bouwen, kortweg de Lagerwey Kraan geheten. Of Crane, voor het buitenland. De nieuwe machine, later dit jaar gereed, staat niet naast de windturbine. Ze hijst zichzelf omhoog in de mast. Eigenhandig tilt het gevaarte de onderdelen naar boven, en bevestigt ze op de juiste plek. Op het promotiefilmpje ziet het er even doeltreffend als ingenieus uit.

De Lagerwey Kraan levert niet alleen veel tijd- en ruimtewinst op, maar heeft nog een belangrijk voordeel: ,,De mogelijkheden om de hoogte in te gaan, zijn in principe onbeperkt", zegt woordvoerster Melanie Poort. ,,Je hebt alleen een langere kabel nodig."

Het zijn dit soort innovaties waar minister Henk Kamp van Economische Zaken ontzettend blij van wordt. Hij heeft 12 miljard euro subsidie klaarliggen om de plannen met windenergie op zee te kunnen uitvoeren. Of dat bedrag ook helemaal uitgegeven wordt, is nog niet bekend. Als de sector sneller innoveert dan aanvankelijk ingeschat, blijft er geld over.

Hogere molens met meer rendement zijn dus in principe goed nieuws voor de staatskas. ,,Als branche willen we ook dat de subsidie minder wordt'', zegt Arthur Vermeulen van Raedthuys Energie. ,,Uiteindelijk is het ideaal dat er helemaal geen subsidie meer nodig is. Dat dwingt ons om de kosten zo laag mogelijk te krijgen, en daarvoor moeten we de laatste stand van de techniek toepassen."

Hij begrijpt ook dat het visuele aspect een rol speelt. Het belangrijkste verschil met kleinere exemplaren, volgens hem: ,,Grotere molens lijken dichterbij te staan. Maar het voordeel is weer dat je er minder van nodig hebt om dezelfde productie te halen."

In de Drentse Veenkoloniën, waar veel protest is tegen de komst van een windmolenpark, adviseerde een milieucommissie vorige week bijvoorbeeld om in plaats van vijftig relatief kleine molens, een kleiner aantal grotere molens neer te zetten. De betrokken gemeenten waren blij met het voorstel.

Rob Rietveld, voorzitter van omwonendenvereniging NLVOW, wil hoogtegrenzen in de regels. Het ministerie van Economische Zaken zegt dat hoogte wel een rol speelt bij vergunningverlening. ,,Bij de ruimtelijke afweging wordt goed bekeken of een windpark in het landschap past."

Rietveld: ,,Nederland loopt zwaar achter met duurzame energie en staat onder druk om daar snel iets aan te doen. Het businessmodel staat daarom voorop, cowboys bepalen nu de ontwikkeling. Terwijl het ruimtelijke ordening is. Hoe wil je dat de open ruimte er uit ziet, en wat heb je daarvoor over?"