Het is niet Sjakie, maar Sjaak die een eigen chocoladefabriek heeft. In Andel kan de gepensioneerde chocoladeboer Sjaak van Tilborg het vak maar niet loslaten. Hoewel de opvolging, in de personen van dochter Melanie en zoon Stefan, al klaar staat. Volgend jaar, dan gaat hij écht een stap terug doen. En dat voor iemand die eigenlijk een beetje tegen wil en dank het vak in rolde.
Lees ook: Bonbons smelten als sneeuw voor de zon: deze bedrijven nemen een siësta
Bonbonmachine
Toen zijn vader stierf nam Sjaak diens supermarkt over, met zijn broer. Samen hadden ze ook al marktkramen. Tot hij op vakantie in Mallorca een advertentie zag: gevraagd bonbonmachine. ,,Dat intrigeerde me. Ik kwam op het idee om ook chocolade te gaan produceren en schafte een machine aan. Dat is nu zo'n 25 jaar geleden.''
Hittegolf
Inmiddels verwerkt de fabriek veertig tot vijftig ton chocolade per jaar. Het merendeel is gerelateerd aan Sinterklaas, Kerstmis en Pasen. Geen wonder dus dat toen Nederland verkoeling zocht tegen de hittegolf, Sjaak en zijn familie al druk in de weer waren met chocoladeletters. ,,Onze klanten willen de producten steeds vroeger hebben'', zegt Van Tilborg. ,,Voor ons is het fijn: hoe eerder wij weten wat we moeten maken, hoe beter we het kunnen inplannen.''
Spoedklussen
Maar ook voor spoedklussen draaien ze bij Petit Ami - Frans voor 'kleine vriend' - hun hand niet om. ,,Als het moet werken we dag en nacht door om de klus te klaren.'' Eén uitzondering dan: op zondag staan de machines stil. ,,Dan werken we niet. Niet per se vanuit een geloofsovertuiging, maar we moeten één dag rust hebben. Anders blijf je bezig.''
Lees ook: Ze zijn er weer: waarom er in augustus al pepernoten in de winkel liggen
Relatiegeschenken
Bij Petit Ami worden grootschalige orders gemaakt voor supermarkten of ketens als Intratuin, maar ook kleine bestellingen worden in behandeling genomen. ,,Laatst belde iemand of hij twintig chocoladeletters kon bestellen, om mee te nemen naar familie in Canada. Ook daarin kunnen wij voorzien.'' Ook bedrijven kloppen steeds vaker aan in Andel voor relatiegeschenken. ,,Als we het kunnen maken, dan doen we het.'' Maar het gros blijft toch de paaseitjes, chocoladeletters en kerstkransjes. Voor de komende feestdagen heeft het bedrijf een eigen chocolade kerstbal gemaakt.
Dagelijkse leiding
De dagelijkse leiding is al in handen van dochter Melanie (hoofd productie) en zoon Stefan (algehele bedrijfsvoering en PR). ,,Voor je het weet is het 5 december'', zegt Stefan bloedserieus. ,,Dus leggen we nu al een voorraad aan. Onze chocoladeletters gaan altijd hard. Daar bereiden we ons op voor. Melk is het meest populair, maar puur is in opkomst. Steeds meer mensen eten dat, ook omdat het wat gezonder is.''
Geur van chocolade
Wie de fabriek binnenloopt, ruikt direct al die ó zo herkenbare geur van chocolade. ,,Veel mensen die hier een kijkje komen nemen, zeggen: 'ik ben in het paradijs','' lacht Melanie. ,,Wij zijn het natuurlijk gewend. Zelf ben ik eerlijk gezegd niet zo'n zoetekauw. Dus het lukt me heel goed om van onze chocolade af te blijven.''
Zwaar werk
Haar broer is een ander verhaal, lacht ze. ,,Hij eet zo ongeveer de winst op. Zit altijd wel op iets te knabbelen.'' Stefan steekt verdedigend zijn handen in de lucht. ,,Soms is het best zwaar werk en van puur krijg je ook weer een beetje energie.'' De fabriekshal van Petit Ami ligt goed verstopt in een woonwijk. Vroeger was dat wel anders, weet Sjaak. ,,Dit was een industrieterreintje. Alle woningen zijn om ons heen gebouwd.'' Achter de voordeur ligt een grote, ruime hal. Hoofd productie Melanie pakt verschillende mallen op. ,,Dit zijn de hulsblaadjes, heel populair rond Kerstmis.'' Ze schuift ze in een machine. ,,De mallen komen uit de koelkast, de machine warmt ze eerst op. Als ze warm genoeg zijn, schuiven ze door naar het gedeelte waarbij de chocolade komt kijken.''
Lees ook: De Bonte Koe opent nieuw chocolade-walhalla in Den Haag
Lopende band
In een soort grote kom stroomt een chocoladefonteintje dat de lekkernij opwarmt tot de juiste temperatuur. Dan worden de mallen machinaal gevuld. De rest van het lopende-band-traject wordt de chocolade tot precies de juiste temperatuur verhit en vervolgens tot harde substantie afgekoeld. De machine 'spuwt' ze vervolgens als het ware weer uit. Een medewerker staat klaar om de chocolade uit de vormpjes te breken en op te stapelen in dozen.
Kerstperiode
Die medewerkers zijn veelal familieleden. Moeder Lien staat met een haarnetje op chocolade in speciale doosjes te doen. En ook neven en tantes lopen hier rond. Als de kerstperiode écht nadert, worden nog extra medewerkers ingevlogen.
Uniek
Ook Melanie en Stefan staan dagelijks 'met de poten in de modder'. Beiden hebben ze nooit iets anders gewild dan werken in het chocoladefabriekje aan de Kerkstraat. ,,We zijn ermee opgegroeid'', zegt Melanie. ,,Het is dat we naar school móesten'', vult Stefan aan. Hij stopte als jongen met voetballen, omdat hij liever achter de chocolade mallen stond. Het is een unieke situatie, weet pater familias Sjaak van Tilborg.
Familiebedrijven
Veel eigenaren van familiebedrijven moeten 'lijdzaam' toezien hoe de kinderen een ander pad kiezen. ,,We hebben nooit gepusht'', zegt hij. ,,Als ze iets anders hadden gewild, dan hadden wij dat prima gevonden. Maar ik vind het natuurlijk geweldig dat ze het werk hier voort willen zetten.''
Drie generaties
Dat de familie zo ongeveer dag en nacht bij elkaar zit, doet hen goed. ,,Gelukkig kunnen we het allemaal goed met elkaar vinden'', lacht Sjaak. ,,Wij zijn van die types die goed kwaad kunnen worden, maar het dan gelukkig ook weer zo zijn vergeten.'' En ook over de opvolging na Melanie en Stefan wordt al - zij het gekscherend - nagedacht. Stefan: ,,Mijn dochtertje Naomi is twee, maar is hier ook niet weg te krijgen. Ze vindt het hier geweldig en dat kunnen wij natuurlijk alleen maar met haar eens zijn. Wat de toekomst brengt, dat weten we niet. Maar voor ons is het al mooi om hier nu geregeld met drie generaties rond te kunnen lopen.''
