De huizen van Julio Iglesias en Mariah Carey zijn bedekt met het riet van Prosman. Het bedrijf uit Gouderak leverde 35 jaar geleden het riet voor de Christmas Treeshop in Boston en kon dat pas geleden vernieuwen. Het zijn aansprekende projecten, maar Arjan Prosman en vader Johan vinden het niet eens het interessantste van de riethandel. Als ze de projecten van de afgelopen decennia nagaan komen er allerlei verhalen los. Johan Prosman kan honderduit vertellen hoe spannend het was om in de tijd van de koude oorlog in Hongarije zaken te doen, terwijl Arjan terloops vertelt dat de rietopslag in de Krim al vier jaar niet bereikt kan worden. Johan reist de wereld niet meer over, maar Arjan is net nog in China geweest.
Lees ook: Oosteindse broers Duffhues zijn nog ambachtelijke rietdekkers
Rieten dak als statussymbool
De riethandel is allang niet meer beperkt tot Nederland. "Mijn vader sneed nog het riet in de Biesbosch en de Zuid-Hollandse eilanden", vertelt Johan. "Toen de Deltawerken kwamen was dat in één keer helemaal over. Sindsdien komt het meeste riet uit het buitenland." Voor Arjan is er nog een reden waarom hij het riet uit China haalt. "Riet is maar twaalf tot veertien weken in het jaar te oogsten. De rietdekkers werken het hele jaar door en dus moet je in die paar weken voor een jaar voorraad aanleggen. We hebben tijden gehad dat we makkelijk 20 procent meer konden verkopen, maar we hadden het niet meer op voorraad. Dus zijn we riet uit andere landen gaan halen."
Zo kwamen ze terecht in landen waar riet nog wordt gebruikt als goedkope dakbedekking. Zoals het in Nederland ooit ook was. Arjan: "Je ziet het bij sommige boerderijen nog: aan de voorkant eerst een paar rijen dakpannen en daarboven riet. Met de dakpannen liet je zien dat je geld had. Nu is een rieten dak op een villa een statussymbool. Nederland is wereldwijd toonaangevend op rietdekkersgebied. Wij ondersteunen in andere landen handelsondernemingen om van riet een product te maken dat waarde heeft."
Het moet puur natuur zijn
Chinees, Oekraïens of Nederlands riet verschilt niet veel in kwaliteit. Ook de bodem waarop het groeit of de groeisnelheid blijken geen invloed te hebben op de levensduur. In de opslag aan de Middelblok in Gouderak is er tussen de ene baal en de andere baal geen verschil te zien. Johan: "Er is veel onderzoek gedaan naar de kwaliteit van riet, maar het enige verschil is de dikte en de lengte. Voor grote oppervlakken gebruiken rietdekkers het liefst langer, grover riet."
Volgens Arjan is riet populair omdat het een natuurlijk product is dat zonder behandeling wordt toegepast. "Hout moet vaak worden geschilderd. Aan riet hoeft niets te gebeuren. Riet kan wel met een soort impregneermiddel worden behandeld, maar de mensen willen dat niet. Het moet puur natuur zijn."
Volgende generatie Prosman
De toepassing van het traditionele bouwmateriaal heeft wel een ontwikkeling doorgemaakt. Arjan: "Het is brandveiliger geworden doordat het nu wordt geschroefd op een gesloten dakconstructie. Het wordt ook als gevelbekleding gebruikt. Wat architecten tekenen, kan niet altijd met steen of dakpannen worden gemaakt. Met riet zijn alle vormen mogelijk, als de hellingshoek maar meer dan 40 tot 45 graden is. Daardoor is het bouwmateriaal voor onder andere gemaakt met de dakkapeltogen. Het zijn de pronkstukken van een rieten kap. Samen met een Duitse fabrikant van dakkapeltogen gaan wij voor net iets exclusievere vormen."
Terwijl vader Johan nog actief is in het bedrijf, is de volgende generatie Prosman al aanstaande. Als zonen Tim (10 ) en Marc (12) hun vader willen opvolgen, dan ziet Arjan een mooie toekomst voor ze. "We hebben in de crisisjaren het even wat minder gehad, maar die zijn we goed doorgekomen. Op dit moment hebben we ieder jaar weer een lichte groei en ik zou niet weten waarom dat op lange termijn minder wordt. Het arsenaal aan mogelijkheden met riet is nog nooit zo groot geweest."
Nederland is wereldwijd toonaangevend op rietdekkersgebied
Johan Prosman
