Joop Braakhekke zette thuis koken op de kaart

Tot het bittere einde toe bleef Joop Braakhekke, die gisteren op 75-jarige leeftijd aan de gevolgen van alvleesklierkanker overleed, de entrepreneur die hij een leven lang was. Weliswaar 'schoon' verklaard na een ingrijpende operatie en een reeks zelfgekozen therapieën die hij in met name het alternatieve medische circuit onderging, wist Braakhekke dat de dood hem op de hielen zat.

,,Alvleesklierkanker is een van de dodelijkste kankers'', zei hij in een van zijn laatste interviews met deze krant. ,,Ik denk vaak: ik kan toch niet tot die kleine groep van uitverkorenen behoren die het wél overleeft?''

Zijn eigen sterfelijkheid viel evenwel in het niet bij zijn grootste angst dat zijn moeder hem naar het graf zou moeten brengen. Die vrees is, tragisch genoeg, bewaarheid geworden. Zijn hoogbejaarde, demente moeder Loek (106), voor wie hij elk weekend in het Friese Hindeloopen zorgde, heeft hem overleefd. Ze heeft zijn dood niet meegekregen, zegt zijn familie, en ze gaan het haar ook niet vertellen. Joop Braakhekke laat ook zijn grote liefde Wim Nijkamp - met wie hij in oktober een geregistreerd partnerschap aanging 'omdat ik niet weet hoe het afloopt met mijn ziekte' - achter.

Zijn ziekte ten spijt, vertelde Joop Braakhekke in mei nog vol elan dat hij een eigen kookkanaal op YouTube zou beginnen. ,,Gewoon gemakkelijke gerechtjes. Een croque monsieur met ham, kaas en plakjes tomaat in plaats van die vermaledijde tosti. Of asperges in room. Zo gebeurd. Wim en ik vreten onze vingers er bij op.''

Bij Joop Braakhekke (Apeldoorn, 1941) vochten vakmanschap en hang naar publiciteit niet zelden om voorrang. Hij was een uitstekende kok en een innemende gastheer (Braakhekke deed een schat aan kennis en kunde op in Barcelona en Parijs), die eerst in zijn geboortestad (Bistro Le Philosophe) en daarna in Amsterdam (De Kersentuin, Le Garage en En Pluche) restaurants van culinair niveau uitbaatte.

Vooral Le Garage in de Ruysdaelstraat in het statige Amsterdam-Zuid werd een pleisterplaats van internationale sterren en, een fiks aantal treetjes lager, bekende Nederlanders die bijeen klitten in soms tamelijk opzichtige pogingen gezien te worden.

Rolling Stone Mick Jagger at er, net als Pierce 'James Bond' Brosnan, Lionel Richie, de Amerikaanse diva Joan Collins en Sting. De Herenclub, een gezelschap zelfbenoemde intellectuelen onder wie Harry Mulisch, Adriaan van Dis en Hans van Mierlo, prikte er geregeld een vorkje. 'Deftig Links', zoals deze erudiete assemblee ook wel werd betiteld, moet er onder het genot van uitgelezen wijnen de staat van ons land tot in den treure hebben bediscussieerd.

Zijn beroemde clientèle zorgde ervoor dat 'zien en gezien worden' ook een onvervreemdbaar deel van het bestaan van de restaurateur werd. Braakhekke paradeerde met regelmaat parmantig op de rode loper die was uitgelegd door de boulevardpers.

Dat maakte hem tot het type van wie je hield of wie je haatte. Bij zijn programma Kookgek, dat van 1993 tot 1998 op de tv was te zien, ergerden sommigen zich aan het veronderstelde gekoketteer met zijn homoseksualiteit - zijn geaardheid die hij tot zijn 27ste had verdrongen.

Die kritiek pareerde hij even fijntjes als vals. ,,Ik nichterige trekjes? Ben ik me niet bewust van. Ach, mensen hebben altijd wat. Ik vind dat kritiek vanuit de pishoek. Zijn vast types die uit de muur vreten en nog nooit een mooie tomaat hebben geproefd."

In Kookgek was Joop Braakhekke een van de eerste Nederlandse tv-koks, een trans-Atlantisch fenomeen dat in ons land tot op de dag van vandaag is beklijfd. In zijn programma's schiep hij een sfeer van gezelligheid, een decor waarin hij opgewekt ratelde en niet zelden de lolbroek uithing. Maar: ,,Behalve mijn blijmoedigheid is er in mijn binnenste wel degelijk melancholie. Alleen draag ik dat drama niet uit. Mijn filosofische en kinderlijke kant zijn samengesmolten tot een brij. Ik ben mezelf. Mensen voelen of je voor tv jezelf bent of niet."

Zelf voelde hij zich altijd meer gastheer dan chef. Vakbroeders repten soms van 'geklieder' als hij in de keuken de scepter zwaaide. ,,Zeikerds die er geen pest van hebben begrepen", antwoordde hij dan venijnig. ,,Ik vind mezelf geen kok. Nou, een halfbakken kok dan. Ik ben geen ster in de keuken, maar heb wel liefde voor mijn vak."

Gerelateerde artikelen:

Ondernemer Joop Braakhekke overleden