Meer dan de zitzak: hoe Fatboy zich ontwikkelt naar wereldmerk

De bezoeker van het hoofdkantoor van designmerk Fatboy in Den Bosch kan er meteen in neerploffen, de zitzak die eind jaren negentig werd ontworpen door de Fin Jutta Setälä. De zitzak nodigt nog steeds uit om ongedwongen in te hangen, zitten of liggen. ,,Een geniaal ontwerp", zegt Pauline Barendregt, creatief directeur van Fatboy in de Volkskrant. ,,Het is ontzettend slim en simpel, bovendien hebben we het iconische rode label behouden. Het is de kracht van ons merk."

Graag vertellen ceo Petra Vos (49) en Barendregt (52) waarom Setälä zijn creatie ‘Fatboy’ noemde. Toen de Fin de zitzak maakte, luisterde hij toevallig naar een cd van de Britse muzikant Norman Cook, die als Fatboy Slim de ‘big beat’ - een combi van techno, rock en rhythm-and-blues introduceerde. Het is niet haar muziek, zegt Vos, lachend. ,,Ik luister liever naar Sky Radio."

De eenvoud van het merk is gebleven, zegt Vos. ‘In al onze producten zie je terug hoe Setälä de zitzak heeft getekend. Barendregt: ,,Ons principe is bold design, een ontwerp van Fatboy kun je tekenen met een kleurpotlood. We combineren vernuft en kwaliteit."

Fatboy is meer dan alleen de zitzak

‘A smile to life’ is het motto van Fatboy. ,,Binnen de designwereld nemen we onszelf niet té serieus, we zijn redelijk onconventioneel", aldus Barendregt. De humor is nooit ver weg bij de ontwerpers. Vos wijst lachend naar een ‘Fatboy’ konijn. Maar wat doen die blokjes er bij? ,,Bij ons komen er ook drie konijnenkeutels mee.:

Fatboy is zoveel meer dan de zitzak, benadrukt Vos. ,,Die is er nog steeds, in veel meer kleuren en varianten dan in de beginperiode van het bedrijf. We willen er zeker niet vanaf. De zitzak is een iconisch product, maar bedraagt nog twintig procent van onze omzet. Het is zonde als mensen denken: Fatboy is zitzak en hangmat. Fatboy is ook tafel, bank, lamp; we hebben een veel groter assortiment."

Laagdrempelig design, toegankelijk voor grote groep mensen

De producten van Fatboy supporten het goede leven, zegt Barendregt, tijdens de rondleiding door de showroom. Barendregt is het creatieve brein, ziet ze in Zweden een klassiek olielampje? Dan ontwikkelt ze met haar team de ‘Flamtastique’, een grote olielamp voor in de tuin. ,,Loopt op bio-ethanol en de voet is van gerecyclede kunststof."

Bij Fatboy ontwerpen ze met een glimlach. Het thema voor dit najaar is ‘mastering the art of hanging out’, met een knipoog naar de collectie. En dus heet de nieuwe fauteuil de ‘Bon Baron’. Zoals Vos eerder vertelde aan Elsevier: ,,Het leven kan wel wat kleur gebruiken." Met een laagdrempelig design. ,,Niet pretentieus en toegankelijk voor een grote groep mensen."

Tijdens coronacrisis afnemers geholpen door rechtstreeks te verschepen naar consument

De coronacrisis was voor Fatboy een stevige bries in de rug, tijdens de eerste lockdowns in 2020 zochten vele mensen noodgedwongen meer comfort in huis. Barendregt: ,,We hebben bewust ingezet op innovatie, we hadden ook alles in huis om het thuis aangenamer te maken. Leuk die rugwind, maar de zeilen waren al gehesen."

Fatboy was al prominent aanwezig online, het bedrijf heeft geen eigen winkels. ,,We hoefden ons businessmodel niet aan te passen door de sluiting van de winkels’" zegt Vos. ,,En we hebben onze afnemers geholpen door rechtstreeks producten naar hun consumenten te verschepen, omdat hun winkels nu eenmaal gesloten waren."

Hoe groeide de zitzak uit tot een wereldmerk, dat al in 65 landen wordt verkocht? Met zijn laatste centen kocht de Brabantse ondernemer Alex Bergman het patent in 2002, hij mocht de Finse zitzak wereldwijd verkopen en bouwde Fatboy uit tot een lifestylemerk. Dankzij een overeenkomst met Mojo Concerts hielp Bergman ook diverse popzangers aan een zitzak. ,,We koesteren zijn erfenis’, zegt Vos. ‘Alex was de aanjager."

Legendarische ontwerpster Coco Chanel inspiratiebron voor Fatboy

Bergman verkocht Fatboy in 2017 aan het Belgische investeringsfonds Vendis Capital, waarna de in 2018 aangetreden Petra Vos in consultant Pauline Barendregt de ideale partner vond om het bedrijf een nieuwe impuls te geven. ,,We vullen elkaar aan", zegt Vos. En Barendregt: ,,We hebben aan een half woord voldoende." Vos: ,,We moeten elkaar soms afremmen bij het ontwikkelen van nieuwe ideeën."

Barendregt laat zich inspireren door de legendarische Franse modeontwerper Coco Chanel. ,,Zij was de eerste vrouw die mannenkleding en comfortabele mode ook voor vrouwen bereikbaar maakte. Ze plaatste herkenbare dingen in een andere context, die gedachte is ook toepasselijk bij Fatboy." In augustus werd Fatboy doorverkocht aan de pan-Europese investeringsmaatschappij Alpha Private Equity. Bij het moederbedrijf is Fatboy gekoppeld aan de Italiaanse Calligaris Group, die al vier ketens omvatte en gespecialiseerd is in designmeubelen. Het past bij de ontwikkeling van Fatboy dat inmiddels een jaaromzet realiseert van 55 miljoen euro, zegt Vos.

Cultuurverschil bedrijfsoverdracht Fatboy

Ze moest even wennen aan directievergaderingen met Italianen, die plotseling Engels dienden te spreken. ,,Er is zeker een cultuurverschil."

Maar van Italiaans machismo heeft de vrouwelijke ceo niets gemerkt. Vos: ,,Het wederzijds respect overheerst. We zitten nog in de wittebroodsweken, Calligaris is nieuwsgierig naar ons. De Italianen doen bijna alles offline, met klassieke meubelzaken. We kunnen elkaar zeker versterken op het gebied van duurzaamheid door samen duurzame materialen aan te kopen."

Een eigen Fatboywinkel in 2024 als ‘museum’ om het totale assortiment te presenteren is de droom. Maar de Nederlandse nuchterheid zal ook na de tweede overname leidend blijven bij Fatboy, zegt Vos. Indirect voorspelde Fatboy Slim de expansie al in 1998 met zijn album You’ve come a long way baby. En I think we’re gonna need a bigger boat uit 2009 was dit jaar bij de verkoop van Fatboy actueler dan ooit. Barendregt, lachend: ‘Selffulfilling prophecy, Fatboy Slim had het allemaal voorzien.’