Zo stampte Coolblue-eindbaas Pieter Zwart in 18 jaar een miljardenbedrijf uit de grond

Groeien

,,Groeien is heel interessant. De meeste groeilijntjes hebben een bepaalde vloeiende beweging. Maar in de praktijk groeit een bedrijf niet lineair. Als je echt hard groeit, gaat ieder stukje van je primaire proces elke keer weer kapot. Als je van vijf naar twintig man, naar honderd man, naar vijfhonderd man, naar 3.500 man groeit, sla je eigenlijk telkens een stap over. Het oude organisatiemodel werkt dan niet meer. Je bent dus ook voortdurend aan het optimaliseren voor de schaal die volgt op de huidige schaal. Dat maakt dat je altijd de bestaande schaal weer compleet overboord gooit. De truc is om van iedere schaal zo lang mogelijk de positieve punten vast te houden en van de schaal die volgt al de positieve punten te pakken. Het is natuurlijk een utopie dat dit helemaal goed gaat, maar je moet het wel proberen. Het zijn echt andere fases waar je als bedrijf in komt. Daar moet je rekening mee houden.”

Discipline

,,Het belang van fit zijn, heb ik wel erkend. Ik ben de afgelopen jaren veel gedisciplineerder gaan leven. Ik rook niet, sport elke dag, drink gematigd. Dat heeft denk ik ook met leeftijd te maken. Het gaat om kort versus lang. Op de korte termijn is het altijd leuk om tot laat uit eten te gaan. De volgende dag kun je ervan balen dat je dat hebt gedaan. Dat tot laat uitgaan moet je dus niet te veel doen. Iedere professionaliseringsslag op dit vlak heeft zich bij mij in ieder geval terugbetaald in een betere Pieter.”

Disfunctionaliteit

,,Een disfunctionaliteit die ik niet krijg aangepast? Laat me even denken… Ik vind van heel veel dingen iets en spreek dat ook uit. Dat zit niet alleen op de details van onze producten of dienstverlening, maar ook op de manier waarop mensen iets zeggen. Taligheid vind ik heel belangrijk. Stel: wij werken samen en jij zegt iets wat volgens mij geen correct Nederlands is, dan zeg ik daar iets van en dan vind jij dat misschien irritant. Het feit dat ik de neiging heb om alles maar uit te spreken wat ik denk, kan voor anderen heel vervelend zijn. Misschien zou ik het minder moeten doen.”

Vragen stellen

,,Hoe verder je komt, hoe belangrijker het is dat je vragen stelt in plaats van dingen stelt. In het begin ben je een challenger. Je krijgt het voordeel van de twijfel als je iets roept. Als je groter wordt, moet je iets slimmere dingen doen en roepen. Je moet dan vooral gebruikmaken van de mogelijkheden die je dan hebt. Als je met zoveel getalenteerde mensen bent, is er vast iemand die het beter weet, niet? Er zit meer wijsheid in het stellen van de juiste vraag dan in het geven van het juiste antwoord. Wat voor cijfer ik mezelf geef op vragen stellen? Een 6,5 of 7. Niet heel hoog, ik ben me er bewust van dat dit beter kan.”

Verhalen vertellen

,,De grap is: ik ben een oude verhalenverteller. Ik vind het leuk om te vertellen. Alles voor een goed verhaal. Het theater in en verhalen vertellen! Het grootste effect dat je kunt sorteren, is het brein van je publiek in beweging brengen. Ik heb een fascinatie voor gematerialiseerde verhalen. Het zijn objecten die helpen om een verhaal in een ander daglicht te zien. Neem de landing op de maan. Dat is een van de grootste verhalen ooit. 20 juli 1967. 'That's one small step for man, one giant leap for mankind.' Die eerste stap, de foto van de voetafdruk op de maan. Dat is geweldig. Dan is het verhaal alleen nog steeds niet gematerialiseerd. Het liefst wil ik dan die moon boot kopen, die schoen waarmee Neil Armstrong op de maan stond. Maar die schoen bestaat niet; dat was een heel pak. En dat pak is niet te koop. Van de onderkant van de voet zijn prototypes gemaakt. Daar heb ik er een van gevonden, die dus precies in de boot-print past. Als je dat vertelt, dan raakt dat je publiek: ‘Gaaf!’ Dat doet iets met je. Die dramatiek, de essentie. Dat het godverdomme is gelukt om op de maan te komen. Maar hoe dan? Dat past bijna niet in je snappertje. Om dezelfde reden heb ik ook een T-Rex gekocht. Deze beesten hebben hier echt bestaan, bizar toch?”

Multimiljonair

,,Ik vind het raar dat je tegenwoordig niet meer mag zeggen dat je geld wilt verdienen. Wij hebben daar nooit ingewikkeld over gedaan. Als ondernemer word ik er niet op afgerekend, zoals een bankdirecteur. Het doel van geld verdienen is inmiddels achter me trouwens. Daar staan twee vinkjes achter. Wat de doelstelling was? Multimiljonair. Dat is behaald, dus dat kan ik loslaten.”

Gouden tips

,,Stel vragen, dat vind ik toch wel een van de belangrijkste tips om mee te geven. En geloof niet in het idee, maar in de uitvoering. Elke dag een beetje beter. Welke behoefte van de klant vervul je echt? Als je dat weet en daaraan werkt, word je echt groter. Het zit in de details ook; je moet een beetje een detailfucker zijn, is mijn stellige mening. Verder kost ondernemen natuurlijk gewoon veel moeite. Het is complex. Er is geen silver bullet of magische formule. Als het zo makkelijk was…”