Nieuwe INretail-voorzitter Krein Bons zet in op drie pijlers: samenwerken, data en arbeidsmarkt

Bons gelooft sterk in digitalisering, maar niet voor iedere retailer. ,,Veel mensen denken dat innoveren hetzelfde is als digitaliseren. Een misverstand. Innoveren is vormgeven aan een bewuste verandering van denken en doen. Niet iedere winkelier moet een webshop beginnen, als je maar open staat voor veranderingen. Je kunt ook innoveren in een product of hoe je met klanten omgaat. Doe vooral waar je goed in bent’’, aldus Bons tijdens een gesprek in de serre van INretail in de bossen bij Zeist.

Sporen verdiend als ondernemer en ceo bij vanHaren Schoenen

Bons was er als ondernemer vroeg bij. Als jochie van zeven verkocht hij in Loosdrecht zelfgeplukte frambozen en bramen aan mensen in een bootje. Een doosje leverde vijf cent op. Op zijn negende verkochte hij spullen uit een huis dat gesloopt moest worden. ,,Na drie jaar ondernemen had ik 24 gulden verdiend’’, vertelt hij lachend.

Bons barstte sindsdien van de ideeën. Hij schreef een businessplan voor een overdekt windsurfcentrum op een industrieterrein in Utrecht, met zwembad en windturbines. Hij stond op het punt een restaurant te openen, ook had hij een plan uitgewerkt voor een kinderhotel in Utrecht. De plannen kwamen niet van de grond. Na militaire dienst belandde hij in de schoenen: hij volgde een traineeship bij Bata. Bons is in de schoenen blijven hangen: al ruim 24 jaar is hij algemeen directeur bij vanHaren Schoenen, onderdeel van het Duitse Deichmann.

vanHaren telt 143 filialen, verspreid over heel Nederland. Social ceo, staat er op zijn LinkedIn-profiel. 'Omdat ik van mensen hou’. Formeel is hij in loondienst, maar hij voelt zich ondernemer.

Vereniging 3.0: vergroten van klantwaarde en economische waarde

Sinds 2019 is Bons bestuurslid van INretail. Na het plotselinge overlijden van Anton Sanders, topman van keukenconcern DKG Group, werd Bons afgelopen januari benoemd tot waarnemend voorzitter. Toen de vraag kwam of het woordje waarnemend er af mocht (en hij de komende vier jaar voorzitter wilde blijven) moest hij erover nadenken. Hij ging overstag.

Bons: ,,INretail is een mooie club. Ik geloof sterk in een bestuur dat actief en pro-actief deelneemt. De directie heeft een weg in gezet waar ik me goed in kan vinden. Noem het de vereniging 3.0. Wat heb je nodig om leden te bedienen? Hoe gaan we ondernemers verder helpen succesvol te zijn? We zetten naast het excellent uitvoeren van de kernactiviteiten ook in op het vergroten van klantwaarde en economische waarde en gaan duidelijker de publieke waarde van de retail tonen. Er is daarnaast een aantal innovatieteams gevormd rond de top drie thema’s samenwerking, data en arbeidsmarkt.’’

Data steeds belangrijker voor ondernemers

Op het gebied van samenwerking - zowel horizontaal als verticaal - gebeurt al veel, ziet Bons. ,,In sommige winkelstraten zijn mooie initiatieven ontstaan: winkeliers hebben samen een webshop of bezorgsysteem. Ik geloof in krachtenbundeling, ook aan de achterkant van de winkel. Je ziet ook dat kledingwinkels samenwerken met bijvoorbeeld schoenwinkels, kijk maar naar WE en Nelson. Shop-in-shop komt steeds vaker voor.’’

Ook data worden steeds belangrijker voor ondernemers: marktcijfers helpen je om beter te ondernemen. INretail publiceert maandelijks een omzetmonitor voor de verschillende branches. Zoals de schoenmonitor, die Bons met bovengemiddelde belangstelling volgt. Op deze manier krijg je als retailer elke maand inzicht in hoe jouw omzet, afzet en brutowinst zich ontwikkelen vergeleken met collega’s in dezelfde branche. Aan de hand van deze marktcijfers kun je als ondernemer effectiever acteren op de ontwikkelingen in de markt, zo is het idee.

Inspelen op veranderende arbeidsmarkt door perspectief en kansen te bieden

De derde pijler is de arbeidsmarkt. Bons: ,,Iedereen weet het intussen wel: het is lastig om mensen te krijgen die in een winkel willen werken. Waar ze zijn? Geen idee. We merken dat mensen veel meer dan vroeger bezig zijn met de combinatie werk en privé. Ook willen ze niet meer afhankelijk zijn van een werkgever: ze willen er drie of vier. Ze willen afwisseling, maar ook zekerheid.''

,,Deze geluiden horen we van het innovatieteam. Een tijdje geleden kon je als werkgever nog tegen een sollicitant zeggen: kom maar op, wat heb je me te bieden? Nu is het andersom. Ondernemers zullen hierop in moeten spelen door sollicitanten perspectief en kansen op verdere ontwikkeling te bieden.’’

INretail wil kleinere ondernemers helpen met digitalisering

Kortom, er is van alles aan de hand in retailland, vervolgt Bons. Het onderwerp digitalisering mag niet onbesproken blijven. Met name de grootwinkelbedrijven hebben hun online activiteiten intussen aardig op orde, maar Bons ziet veel kleine ondernemers worstelen. ,,Door corona werden veel kleine winkeliers gedwongen om een webshop op te starten, maar het blijft ingewikkeld. Het is een flinke investering. Je bent er niet met een website: je moet een webshop inrichten, met een nieuw betalingssysteem. Het is heel specialistisch werk. Ook moet je op een andere manier reclame maken. De taak van INretail is om deze mensen te helpen, onder meer door het opzetten van een platform.’’

Met 'retailblik' in één oogopslag zien waarom een winkel wel of niet loopt

De nieuwe voorzitter van de brancheorganisatie die winkels in wonen, mode, schoenen en sport vertegenwoordigt, is zelf ook een shopper. Drie keer per week bezoekt Bons een winkelstad. Nationaal en internationaal. Hij zou graag willen kijken bij de nieuwe adidaswinkel in Dubai, maar ook de winkel van een medebestuurslid in Spakenburg staat op het lijstje. Wanneer hij door een winkelstraat loopt, kijkt hij uiteraard met retailogen: Bons ziet direct waarom een bepaalde winkel wel of niet goed loopt. Gaat hij het gesprek aan met de eigenaar van een winkel die geen uitstraling en aanloop heeft? ,,Niet meer'', zegt hij lachend.

,,Die tijd is geweest. Ik krijg er geen energie van. Ik focus op de kansen die er altijd zijn. Alleen als iemand het specifiek vraagt, wil ik best iets zeggen, want dan proef ik verander bereidheid.’’ Ook staat de ceo vaak in de schoenenwinkels van VanHaren. ,,Ik zoek altijd contact met de klant, dat gaat vanzelf. Ik maak een praatje en geef ze een kop koffie. Maar als ze me om advies vragen, dan zeg ik eerlijk dat ik niet capabel genoeg ben, dan haal ik er iemand bij die er veel meer verstand van heeft. Ik ben vooral een verbinder.’’

Inkrimping winkelgebieden door online shoppen en specialistische winkeliers

Bons vindt het leuk om startende ondernemers op weg te helpen. Daar trekt hij een paar uur per week voor uit. ,,Ik ga niet zeggen hoe ze het moeten doen: dat moeten ze zelf weten bepalen. Ik zal startende winkeliers vooral wijzen op de valkuilen. De belangrijkste? Ga niet met banken in zee, want daar zit je je leven lang aan vast. Ga liever crowdfunden bijvoorbeeld. En zorg er voor dat groei niet je ambitie moet zijn: denk als startende ondernemer niet in zoveel mogelijk winkels of zoveel mogelijk aandelen. Doe wat je leuk vindt en waar je goed in bent. Excelleer! Voor de goede orde: dit is mijn perceptie hè? Niet de waarheid. Want de waarheid bestaat niet.’’

Op de vraag hoe de retail er over vijf jaar uitziet, hoeft Bons niet lang na te denken: alle winkelgebieden in Nederland zijn dan gekrompen. ,,Die trend is al ingezet. En het is een niet te stoppen ontwikkeling.’’ Met name winkels met meerdere vestingen zullen panden afstoten. De inkrimping heeft verschillende oorzaken, de coronacrisis heeft de trend versneld. Bons: ,,Steeds meer mensen vinden het niet meer fijn om in een te druk winkelgebied te zijn. Mensen willen niet meer tegen elkaar op lopen.’’ Een andere reden van de inkrimping is dat mensen en masse hebben ontdekt dat je prima vanuit je stoel kunt winkelen. Online dus. Een andere trend is dat het publiek de lokale, specialistische winkeliers heeft omarmd. ,,Het is leuker winkelen, persoonlijker. Het heeft charme.’’

Bons raadt retailers aan om goed om zich heen te kijken, ideeën op te doen, de samenwerking opzoeken als het kan. Een webshop beginnen is geen must, als je als ondernemer maar open staat voor veranderingen. Als voorbeeld noemt hij een ijssalon in Hilversum. De eigenaar heeft een prachtige zaak opgezet en richt zich sterk op kinderen, onder meer met speciale kinderijsjes en -feestjes. ,,Ze is creatief, vraagt mensen wat ze er van vinden, staat open voor kritiek en wil leren. Andere winkeliers kunnen een voorbeeld aan haar nemen. Want als je niet wil leren en veranderen, kun je net zo goed je toko sluiten.’’