Begin februari werd Vanilia door de rechtbank failliet verklaard. Eigenaar Michel Hulzebosch, die al sinds 1991 aan het roer stond bij Vanilia, weet het faillissement aan de schuldenlast die ontstond in de coronacrisis en de latere kostenstijgingen. Het bedrijf slaagde er daarna niet meer in om rendabel te worden, als gevolg van hogere lonen, huren en inkoopprijzen.
In november 2024 deed Vanilia nog een laatste poging tot een WHOA-akkoord met de schuldeisers om het bankroet af te wenden, maar de vooruitzichten bleken daarvoor te slecht. Na dertig jaar kwam er dus een einde aan het merk.
Lees ook: Modeondernemer pleit voor snellere aanpak coronaschulden: ‘Kan geen toekomstplannen maken’
‘Coronaschulden Vanilia zijn uitgestelde belasting’
Retailexpert Frank Quix is niet verbaasd dat Vanilia Vanilia kampte met een door de curator betitelde ‘aanzienlijke schuldenlast’. Hij meent dat het bij veel meer retailers speelt. Toch wil hij een nuance maken bij het woord coronaschulden. Volgens Quix is er namelijk een groot verschil tussen de steunmaatregelen vanuit de overheid, zoals de NOW (Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid) die al dan niet terugbetaald moesten worden en de mogelijkheid voor bedrijven om de belastingbetaling uit te stellen. ,,Dat laatste zijn we ook coronaschulden gaan noemen, maar dat is eigenlijk gewoon tijdelijk geen belasting betalen.”
Quix maakt een rekensom die volgens hem laat zien dat de opstapeling van deze niet-betaalde belasting ‘een gevaarlijke cocktail’ is. ,,Het effect daarvan in de non-foodretail is behoorlijk, omdat 21 procent van je omzet bestaat uit belasting (btw, red.). Je winstpercentage is - als er al winst wordt gemaakt in de retail - slechts 3 tot 6 procent en in de meeste gevallen eerder 3. Daarnaast ligt je voorraad kleding zo een half jaar in de winkel. Vergelijk dat eens met de horeca, daar ligt het btw-tarief lager met gemiddeld zo’n 12 tot 14 procent, is het winstpercentage rond de 5 a 6 procent en ben je jouw voorraad in enkele dagen kwijt.”
‘Coronaschulden in retail zijn levensgevaarlijk’
Volgens Quix is het dan ook niet gek dat juist in de non-foodretail best veel bedrijven failliet gaan. ,,Het geld dat retailers niet betaalden aan belasting is een factor 3 tot 7 van hun winst. Daardoor hebben bedrijven een factor 3 tot 7 keer meer geld op hun rekening dan dat er winst wordt gemaakt. Daar kunnen spullen van gekocht worden, maar het is niet jouw geld. Dat is levensgevaarlijk.”
Het is niet jouw geld. Dat is levensgevaarlijk
Retailexpert Frank Quix
Vanilia is zeker niet de enige kledingretailer die failliet gaat door de schuldenlast uit de coronatijd. Coronaschulden nekten eerder al andere moderetailers als Doek Retail, die winkels had van Vero Moda, Vila en Pieces en de Score Group, bekend van Score en Chasin’.
Uit de Bijzonder Beheer Barometer van PwC bleek eind vorig jaar dat een bedrag van 7,3 miljard euro aan openstaande coronaschulden is verdeeld over 136 duizend Nederlandse bedrijven. Het beeld van Quix wordt bevestigd: juist de retail wordt volgens dit onderzoek hard geraakt door de druk van coronaschulden in combinatie met aanhoudende inflatie, hoge financieringslasten en geopolitieke spanningen. Herstructureringexperts verwachten dan ook dat retail een van de sectoren zal zijn met de hoogste instroom van bijzonderbeheerdossiers.
Lees ook: Uit de coronaschulden: hoe horecaondernemer Frank 400.000 euro schuld wegwerkte
Doorstart failliet Vanilia nog mogelijk
Mogelijk bestaat er nog een kleine kans dat Vanilia alsnog een doorstart gaat maken. In het eerste faillissementsverslag melden de curatoren ‘verdere mogelijkheden’ te onderzoeken. Een doorstart wordt vooralsnog bemoeilijkt omdat eigenaar Hulzebosch de merkrechten nog bezit en zonder die rechten is het in principe onmogelijk om Vanilia als winkelketen of modelabel voort te zetten. Omdat Hulzebosch meewerkt aan de poging van de curator om tot een doorstart te komen en de merkrechten bijvoorbeeld in licentie geeft aan een doorstartende partij, zou een doorstart van Vanilia mogelijk kunnen zijn. Ook zou Hulzebosch zelf de activiteiten zelfs weer kunnen opstarten.
