Een vereniging oprichten? Dit moet je weten over deze rechtsvorm

Het oprichten van een vereniging kan interessant zijn wanneer je samen met leden een gemeenschappelijk doel wilt bereiken. Wil je weten wat er allemaal komt kijken bij het oprichten van een vereniging? Verdiep je dan in onderwerpen als de aansprakelijkheid en een verenigingsplan.

1. Wat is een vereniging?
2. Vereniging oprichten
3. Voor- en nadelen van een vereniging
4. Verschil vereniging en stichting
5. Aansprakelijkheid vereniging
6. Belastingzaken van een vereniging
7. Beëindigen van een vereniging
8. Alternatieve rechtsvormen

1. Wat is een vereniging?

Bij een vereniging draait het om het nastreven van een bepaald doel. Denk bijvoorbeeld aan verenigingen die actie voeren, het winkelgebied verbeteren of samen sporten. Er zijn minimaal twee personen nodig voor het oprichten van een vereniging. Daarbij heeft de ledenvergadering de hoogste macht. Zij benoemt het bestuur dat meestal bestaat uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester.

2. Vereniging oprichten

De eerste stap voor het oprichten van een vereniging is het schrijven van een verenigingsplan. Hierin benoem je de activiteiten van de vereniging, de doelgroep, de doelstellingen en de financiële situatie. Daarnaast stel je de statuten en het huishoudelijk reglement op. In het huishoudelijk reglement zijn praktische zaken geregeld. Hiervoor is geen notaris nodig. Voor het opstellen van de statuten moet de vereniging wel langs de notaris. In de statuten komen de volgende zaken terug:

● De naam en plaats van de vereniging;

● Het doel van de vereniging (winst maken kan geen doel zijn);

● De verplichtingen van de leden;

● De regels voor de benoeming en het ontslag van bestuurders;

● De wijze waarop de algemene vergadering bijeen wordt geroepen;

● De bestemming van het overschot na ontbinding van de vereniging.

Goed om te weten is dat alle documenten eerst goedgekeurd moeten worden door de leden van de vereniging, voordat de vereniging officieel opgericht kan worden. De uitkomsten hiervan leg je vast bij de notaris.

3. Voor- en nadelen van een vereniging

De voordelen:

● Financieel: er is geen startkapitaal vereist voor het oprichten van een vereniging.

● Personeel: het is mogelijk om met een vereniging personeel aan te nemen.

● Belasting: een vereniging zonder onderneming hoeft geen belasting af te dragen.

● Aansprakelijkheid: kies je voor een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid dan ben je niet volledig aansprakelijk met het privévermogen.

De nadelen:

● Zorg: je bent niet verzekerd voor de sociale verzekeringen.

● Aansprakelijkheid: kies je voor een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid dan ben je als bestuurder aansprakelijk met het privévermogen.

● Financieel: het doel van de vereniging mag niet winst maken zijn.

4. Verschil vereniging en stichting

Wat is het verschil tussen een vereniging en stichting? Beide rechtsvormen verschillen van elkaar en er gelden andere regels.

Vereniging

● Mogelijk geen verplichtingen met betrekking tot bezoek notaris of inschrijving KvK;

● Een vereniging heeft leden;

● Besluitvorming ligt bij leden van vereniging;

● Doel is het gezamenlijk ontplooien van maatschappelijke activiteiten (bijv. buurtvereniging);

● Statuten kunnen door de Algemene Ledenvergadering worden gewijzigd;

● Winstuitkering is mogelijk maar kan alleen gebruikt worden voor liefdadigheid of reservefonds.

Stichting

● Verplicht oprichten via notaris en inschrijven bij Kamer van Koophandel;

● Een stichting heeft geen leden, slechts een bestuur;

● Besluitvorming ligt bij bestuur;

● Richt zich op behalen van sociaal of maatschappelijk doel (bijv. goede doelen);

● Statuten kunnen door het bestuur of de Rechtbank worden gewijzigd;

● Winstuitkering is mogelijk maar kan alleen gebruikt worden voor nastreven doel.

5. Aansprakelijkheid vereniging

Is de vereniging opgericht met een notariële akte en heeft de vereniging zich ingeschreven in het Handelsregister, dan betreft het een rechtspersoon. Bestuurders zijn dan in principe niet aansprakelijk voor de schulden, tenzij er zich wanbeleid voordoet.

Een vereniging die niet opgericht is aan de hand van een notariële akte en zich niet heeft ingeschreven in het Handelsregister is geen rechtspersoon. Bestuurders zijn dan wel aansprakelijk met het privévermogen.

6. Belastingzaken van een vereniging

Een vereniging kan met of zonder onderneming worden opgericht. Een vereniging zonder onderneming hoeft geen belasting af te dragen. Beschikt de vereniging wel over een onderneming, dan betaalt de vereniging vennootschapsbelasting. Indien de vereniging voldoet aan de eisen voor ondernemerschap moet er ook btw afgelost worden. Er zitten ook financiële voordelen aan een vereniging met een onderneming. Zo kun je profiteren van een aantal aftrekposten: de investeringsaftrek, de willekeurige afschrijving en de Research Development Aftrek (RDA).

7. Beëindigen van een vereniging

De ledenvergadering kan de vereniging opheffen. Bijvoorbeeld bij een tekort aan leden of bij een faillissement. Hoe dit proces verloopt, wordt in de statuten vastgelegd. Goed om te weten is dat de rechtspersoon eerst ontbonden moet worden voordat de vereniging definitief opgeheven kan worden.

8. Alternatieve rechtsvormen

Het kan gebeuren dat een vereniging niet de juiste rechtsvorm is voor jou als ondernemer. In dat geval kun je de andere rechtsvormen met elkaar afwegen. Dit zijn:

● Eenmanszaak: een bedrijf waarvan slechts een persoon de eigenaar is.

● Besloten vennootschap: een rechtspersoon waarbij het kapitaal in aandelen is verdeeld en de risico’s van hoofdelijke aansprakelijkheid worden beperkt.

● Maatschap: een samenwerkingsverband tussen twee of meer personen.

● Naamloze vennootschap: maakt het mogelijk om aandelen zonder tussenkomst van een notaris te verhandelen, bijvoorbeeld op de beurs.

● Coöperatieve vereniging: een rechtspersoon waarbij de vereniging een of meerdere overeenkomsten aangaat met haar leden.

● Vennootschap onder firma:wanneer je samen met andere ondernemers een bedrijf start, brengt iedereen iets in.

● Stichting: een ondernemingsvorm die niet primair gericht is op het maken van winst.

● Limited liability partnership: een alternatief voor de maatschap met beperkte aansprakelijkheid en fiscale voordelen zoals de startersaftrek.

Een match?

Heeft het bedrijf geen winstoogmerk en wil je als bestuurder niet volledig aansprakelijk zijn? Dan is de rechtsvorm vereniging wellicht een goede match. Denk goed na over de voor- en nadelen van een vereniging en vergelijk deze rechtsvorm met een aantal alternatieven. Zo zorg je ervoor dat je niet onnodig risico’s hoeft te nemen en weet je zeker dat je de rechtsvorm kiest die het beste bij jou als ondernemer past.