De Inspectie concludeert na eigen onderzoek dat werkgevers de boetes als een kleine kostenpost beschouwen in vergelijking met het financiële voordeel dat zij behalen door onder het minimumloon te betalen en geen premies of loonbelasting af te dragen. In sommige gevallen loopt dit voordeel op tot boven de 20.000 euro per persoon per jaar, aldus het FD.
Boetes wegen niet op tegen winsten
Een schrijnend voorbeeld is een Aziatische horecazaak die een derdelander 1.000 euro per maand betaalde voor werkzaamheden als kok, terwijl deze geen werk- of verblijfsvergunning had. Hierdoor bespaarde de werkgever jaarlijks ruim 38.000 euro.
Lees ook: Hoe dit recruiterscollectief tegen discriminatie op de arbeidsmarkt strijdt
De huidige boetes, vastgesteld op maximaal 8.000 euro per overtreding sinds 2005, wegen niet op tegen de winsten die werkgevers maken door illegale tewerkstelling. Bovendien kan de boete bij een eerste overtreding lager uitvallen.
Arbeidsinspectie wil indexatie boetes
De terugverdientijd voor werkgevers is zeer kort: in bijna 90 procent van de gevallen duurt het minder dan een jaar om het boetebedrag terug te verdienen. Bij zeven van de 24 onderzochte situaties is de terugverdientijd zelfs drie maanden of minder.
De boetes zijn zo laag omdat ze sinds de invoering in 2005 niet zijn aangepast aan inflatie en de stijgende welvaart. Als ze wel waren geïndexeerd, zouden ze nu rond de 15.000 euro bedragen. De Inspectie wil indexatie van de boetes en strengere handhaving, en beleidsaanpassingen om deze trend op de arbeidsmarkt tegen te gaan. De vakbonden pleiten al langer voor steviger handhavingsbeleid.
Adviesraad Migratie
Het rapport van de Arbeidsinspectie legt opnieuw de vinger op de zere plek: de race naar de bodem op de sterk geflexibiliseerde Nederlandse arbeidsmarkt. Onlangs nog riep de Adviesraad Migratie het kabinet op om de detachering van derdelanders via een ander EU-land te reguleren, vanwege toenemende uitbuiting en druk op sociale premies.
Het nieuwe rapport volgt op eerdere waarschuwingen van de Inspectie in 2021 over illegale arbeidspraktijken met aanzienlijke kostenvoordelen. Vakbonden roepen al langer op tot steviger handhavingscapaciteit.
Lees ook: Zorgen voor bedrijven door thuiswerkers: personeel wil efficiënter werken zonder reistijdverlies