Inbreuk op auteursrecht: ging Sonja Bakker over de grens van plagiaat (en wat kun jij hiervan leren)?

Na reactie Sonja Bakker in RTL Boulevard: wie plaatste de content?

In een reactie aan RTL Boulevard zegt Sonja Bakker dat ze niet zelf de recepten op social media plaatst, maar dat haar teamleden dit voor haar doen: ,,Met die mensen heb ik nu overleg om te kijken of er iets fout is gegaan. Meer informatie kan ik dus op dit moment niet geven. Alles is in werking gezet. Allemaal vervelend."

Oud-teamleden vertellen anoniem aan het showbizzprogramma dat Bakker zich in elk geval bewust is geweest van de kopieën en dat er ook recepten werden overgenomen om in haar boeken te publiceren. Ze zou haar team zelfs gewaarschuwd hebben om telkens minimaal drie dingen aan te passen, zodat het geen een-op-een kopie zou zijn.

Of het Sonja Bakker zelf is die de content op social media plaatste of dat een van haar teamleden dat heeft gedaan, doet juridisch weinig ter zake. Het is onder haar eigen (bedrijfs)naam gepubliceerd, dus zal haar bedrijf er uiteindelijk juridisch op aangesproken mogen worden. Alleen wanneer een medewerker of freelancer op eigen houtje heeft gekopieerd, zou dat voor die (arbeids)relatie op termijn nog gevolgen kunnen hebben.

Mythe van de drie verschillen bij inbreuk op auteursrecht

Het is een mythe dat met drie verschillen, er opeens geen sprake meer zou zijn van een inbreuk op auteursrecht. De vraag is uiteindelijk of de auteursrechtelijk kenmerkende trekken over zijn genomen en of daarmee de totaalindrukken hetzelfde zijn. Gaat het om het overnemen van een werk dat ingewikkeld en zeer creatief is, dan zijn drie kleine verschillen nog lang niet genoeg.

Tegelijkertijd kan soms zelfs één enkel verschil al genoeg zijn wanneer het om een eenvoudig en weinig creatief werk gaat. Een groot verschil kan ervoor zorgen dat juist niet het creatieve deel van een werk wordt overgenomen en daardoor de totaalindrukken juist verschillen.

Recepten zijn deels technisch, maar hoe zit het met overnemen foto's?

Met recepten is het overigens wel een wat lastig verhaal. Ze zijn deels immers technisch van aard. Pasta moet minimaal een bepaalde tijd koken, anders is het nog niet eetbaar. Kip moet doorbakken zijn, anders loop je risico op salmonella. Daar valt weinig in te kiezen en is dus ook niet creatief.

De foto’s zijn dat wel. Op een foto rust al snel auteursrecht. Ongeacht de kwaliteit ervan. Een foto overnemen, draaien en bijsnijden, is dus niet voldoende om die foto over te mogen nemen. Daar is gewoon toestemming voor nodig.

Auteursrecht krijgen op de ingrediëntenlijst en de technische beschrijving van een recept kunnen ook een uitdaging zijn. Maar wanneer het recept nog begeleid wordt van een mooi verhaal, of de instructies creatief zijn verwoord, rust ook daar auteursrecht op. Enkele woorden aanpassen of een zin verwijderen of toevoegen is dan nog niet genoeg. Bovendien is ook een vertaling in principe een inbreuk.

Wat altijd wel kan, is het idee van een recept overnemen en dat naar eigen hand zetten. Zelf de instructies schrijven, naar eigen smaak nog wat snufjes van het een of ander toevoegen of juist weglaten en een eigen foto van het gerecht maken, dan zit je al snel goed en is er geen sprake van een inbreuk.

Geen auteursrecht op een stijl of idee, naar bouw verder op concept

Neem dus gerust een stijl of idee over. Daarop rust nooit auteursrecht. Op een uitgewerkte versie ervan wel. Maak dus nooit na wat al bestaat, maar bouw slechts verder op een concept en zet dat naar eigen hand.